Teoria bytu

Teorię bytu nazywamy ontologią. Jest to nauka o "pierwszych  zasadach i ostatecznych przyczynach" bytu. W takim ujęciu nauka o  bycie jako takim, której zadaniem jest dociekanie natury wszystkiego,  cokolwiek istnieje, czyli "tego, co jest", zarówno w sferze realnej -  przedmioty, zdarzenia, fakty - jak też wyabstrahowanej - pojęcia,  kategorie, terminy.

 Współcześnie mianem ontologii przyjęło się nazywać jeden z  podstawowych działów filozofii zajmujący się - obok teorii poznania  (gnozeologii) i aksjologii - teorią bytu, problemami jego natury,  sposobami istnienia i przejawienia, stosunkami pomiędzy bytami itp.

 Obecnie w filozofii występuje tendencja do wyodrębniania ontologii  szczegółowych, takich jak: ontologia egzystencjalna, ontologia  rozumienia, ontologia nicości, ontologia wartości itp.

 

ONTOLOGIA CZYSTA

 Ontologia czysta jest to termin wprowadzony do filozofii przez
 R.W. Ingardena, wg którego ontologia, jako nauka aprioryczna,  analizuje konieczne struktury przedmiotów możliwych, nie interesuje  się zaś faktycznym istnieniem.
 Faktycznym istnieniem i jego przejawami powinny się zajmować  ontologie:

 1) egzystencjalna,  analizująca możliwe sposoby istnienia przedmiotów.

 2) formalna,  badająca ich formy, określane jako to, co jakościowe, i obejmująca je  z konieczności jako "formy".

 3) materialna, analizująca jakościowe  uposażenie przedmiotów .

 

ONTOLOGIA WARTOŚCI

 Ontologia wartości jest to teoria filozoficzna stworzona przez
 N. Hartmanna w związku z krytyką zasad etycznych I. Kanta
 i w oparciu o wcześniejsze koncepcje M. Schelera.
 N. Hartmann  ontologicznie traktuje wartości zaliczając je do  platońskich idei,  czy też idealnych istot. Pisze o tym w Etyce (Ethik,  1926).

---