Harcerska Szkoła Ratownictwa (HSR) jest jednostką Wydziału Specjalności Głównej Kwatery Związku Harcerstwa Polskiego odpowiedzialną za specjalność ratowniczą, czyli to wszystko w harcerstwie, co dotyczy promocji zdrowego trybu życia oraz nauczania i udzielania pierwszej pomocy. Misją ZHP jest wychowanie młodego człowieka i wspieranie go we wszechstronnym rozwoju, a HSR realizuje tę misję prowadząc swoją działalność.
W styczniu 2011 nastąpiła zmiana w ofercie programowej Harcerskiej Szkoły Ratownictwa. Obecnie instruktorzy HSR prowadzą cztery rodzajów kursów:
Wędrowniczy Kurs Pierwszej Pomocy - 2 weekendowe szkolenie z pierwszej pomocy, czyli tego wszystkiego, co może uczynić świadek na miejscu zdarzenia, aby pomóc poszkodowanemu w przeżyciu aż do przyjazdu profesjonalnych służb. Kurs składa się z wykładów i pokazów, jednak najwięcej czasu poświęca się na ćwiczenia praktyczne i udzielanie pomocy w profesjonalnie zainscenizowanych symulacjach. Realizm sytuacji pozwala kursantom oswoić się z tym, jak może naprawdę wyglądać udzielanie pomocy w miejscu zdarzenia. Kurs jest adresowany do wędrowników, czyli osób, które mają 16 lat i są członkami ZHP. Jeśli na kursie pozostają wolne miejsca, mogą w nim brać udział także osoby niezrzeszone w ZHP.
Starszoharcerski Kurs Pierwszej Pomocy - dziewięciogodzinne szkolenie, które w większości składa się z pokazów i ćwiczeń. Kursanci zapoznają się ze sposobami postępowania w najbardziej powszechnych sytuacjach życia codziennego. Adresatami kursów są harcerki i harcerze starsi, czyli uczniowie gimnazjów. Jeśli na kursie pozostają wolne miejsca, mogą w nim brać udział także osoby niezrzeszone w ZHP.
Kurs Podstaw Pierwszej Pomocy - pięciogodzinne szkolenie, adresowane do osób lub instytucji niezrzeszonych w Związku Harcerstwa Polskiego. Celem kursu jest zapoznanie uczestników z podstawowymi zasadami udzielania pierwszej pomocy. Warunkiem przyjęcia na kurs jest ukończenie 18 lat oraz uiszczenie opłaty za uczestnictwo. 5 godzin szkoleniowych może zostać, ze względu na życzenia grupy kursowej, lub jej specyfikę, poszerzone o dodatkowe treści.
Kurs Instruktorski - dwutygodniowe szkolenie obejmuje naukę pierwszej pomocy, dydaktykę ratownictwa, motywowanie do czynności ratowniczych, komunikację interpersonalną, umiejętność pracy z grupą i radzenie sobie w trudnych sytuacjach szkoleniowych, a także prawne i etyczne aspekty związane z udzielaniem i nauczaniem pierwszej pomocy. Kurs adresowany do osób pełnoletnich, które chcą nauczać pierwszej pomocy zgodnie z metodyką pracy HSR.
Kursy Instruktorskie są organizowane przez Szefostwo HSR dwa razy w ciągu roku, zimą i latem, zaś za szkolenie na kursach Pierwszej Pomocy HSR i Podstaw Pierwszej Pomocy odpowiadają chorągwiane Inspektoraty Ratownicze.
Nad merytoryczną poprawnością szkoleń oferowanych przez HSR czuwa Rada Programowa. Przewodniczącą Rady jest dr Małgorzata Zembrzuska, Sekretarzem Rady jest hm. Katarzyna Krawczyk (e-mail: katarzyna.krawczyk(at)hsr.pl), w jej skład wchodzą ponadto: prof. Janusz Andres, prof. Wojciech Gaszyński, dr hab. Tomasz Łazowski, dr Ignacy Baumberg, Krzysztof Panufnik, hm. Rafał Klepacz. Wiedza przekazywana na kursach HSR jest zgodna z wytycznymi Polskiej Rady Resuscytacji oraz procedurami ratowniczymi Państwowej Straży Pożarnej, z którymi podpisane są stosowne porozumienia.
HSR odpowiada za działalność drużyn i jednostek ratowniczych w ZHP, szczególnie zaś Harcerskich Klubów Ratowniczych i Harcerskich Grup Ratowniczych, a także kieruje propozycje programowe do wszystkich drużyn, także tych, które nie pracują na stałe ze specjalnością ratowniczą.
HSR w pigułce
autorski program szkolenia
ponad 17 000 przeszkolonych osób
Ponad 7 000 osób, które noszą odznakę „Ratownik ZHP”
Ponad 700 kursów
ponad 300 wyszkolonych instruktorów HSR
ponad 120 aktywnych instruktorów HSR
działalność od 1994 roku
prowadzenie kursów pierwszej pomocy od 1996 roku
10 Harcerskich Grup Ratowniczych
13 chorągwianych inspektoratów ratowniczych
23 kursy instruktorskie
Aby dowiedzieć się więcej o działalności HSR, skontaktuj się z Inspektoratem Ratowniczym w Twojej chorągwi, albo napisz maila do członka Szefostwa, który odpowiada za interesujący Cię obszar.