Transakcje w handlu międzynarodowym
1.Transakcje typowe w handlu międzynarodowym.
Kryterium formy dokonania wymiany:
Transakcje eksportowe - sprzedaż towarów i ich wywóz za granicę (lub świadczenie usług partnerowi zagranicznemu) w zamian za uzyskanie świadczenia wzajemnego, czyli zapłaty od nabywcy zagranicznego.
Transakcje importowe - zakup towarów i ich przywóz do kraju (lub zakup usług partnera zagranicznego) w zamian za dokonanie świadczenia wzajemnego - zapłaty na rzecz dostawcy zagranicznego.
Transakcje reeksportowe - towar pochodzący z zagranicy zostaje sprzedany i przekazany do innego kraju.
Kryterium przedmiotu transakcji:
Transakcje towarowe - typowe transakcje handlowo - wymienne polegające na kupnie sprzedaży towarów lub określonych do nich praw.
Transakcje usługowe - polegają na świadczeniu usług w zamian za zapłatę w formie określonych świadczeń pieniężnych.
Transakcje na niematerialne dobra przemysłowe - często są to transakcje eksportowo importowe, których przedmiotem są wynalazki (oraz prawa do nich) i umiejętności (know how).
Wybrane specyficzne transakcje w handlu międzynarodowym.
Transakcje kompensacyjne handlowe
Barter - umowa według której następuje wymiana jednego towaru na drugi. Każda z dwóch stron w umowie barterowej jest uważana za sprzedającego towar, który daje w zamian i kupującego towar, który otrzymuje od drugiej strony. Zgodnie z umową prawo własności na towary przechodzi z jednej strony na drugą w zamian za określony ekwiwalent, którym jest inny towar. Wartość dostawy jest identyczna i nie występuje w związku z tym transfer pieniędzy.
Transakcja kompensacyjna - podobnie jak transakcja barterowa, jest w zasadzie bezdewizowa, ale z punktu widzenia płatności różni ją od barterowej możliwość niepełnego pokrycia towarem wielkości dostaw przez obie strony. W przypadku gdy występuje różnica między wartością dostawy z jednej i drugiej strony, może ona w przypadku transakcji kompensacyjnej zostać wyrównana albo przez dodatkową dostawę towarów w następnym okresie, albo przez wolnodewizową wpłatę powstałej różnicy. Różnica ta nosi nazwę szpicy kompensacyjnej.
Transakcja wiązana - dostawy towarów jednej strony są uwarunkowane dostawami towarów drugiej strony, przy czym wartość każdej z tych dostaw nie musi odpowiadać wartości dostaw drugiej strony, podlega ona pieniężnemu rozrachunkowi z partnerem.
Transakcje kompensacyjne przemysłowe
Umowa o samospłacie inwestycji (buy - back) - polega z jednej strony na dostawie maszyn i / lub oprzyrządowania produkcji, ewentualnie także materiałów (np. rur, stacji przemysłowych itp.), a na dostawie wytwarzanych lub wydobywanych i przesyłanych przy ich użyciu produktów z drugiej.
Umowa offsetowa - stosowana w transakcjach o wielkiej wartości, w których rząd kraju kupującego domaga się od sprzedającego dostawcy, aby przynajmniej część należności, jaką otrzyma za dostarczony towar zainwestował w kraju kupującym. Inną możliwość stanowi wynegocjowanie wymogu, aby sprzedający podjął się rozprowadzania określonych towarów produkowanych przez kraj nabywający. Często umowy takie zawierane są też między rządem określonego kraju a korporacją międzynarodową, handlującą sprzętem wojskowym, samolotami itp., których pewne elementy mogą być produkowane w kraju nabywcy.
Transakcje clearingowe
Clearing - forma niepieniężnych rozliczeń wzajemnych należności i zobowiązań. W handlu między dwoma lub więcej partnerami zamiast bezpośredniego opłacania należności za poszczególne transakcje - partnerzy kompensują wzajemnie swoje należności i zobowiązania, a w końcu okresu obrachunkowego (z reguły na koniec roku kalendarzowego) regulują pozostałe saldo. Dla przejściowego likwidowania nadmiernych deficytów lub nadpłat partnerzy udzielać sobie mogą kredytu, nisko lub wcale nie oprocentowanego. Jego wysokość najczęściej ustalana jest w stosunku do wielkości obrotów.