PRAWOZNAWSTWO - 25.11.2009
Odroznienie normy od przepisu.
Przepis prawny to podstawowa jednostka redakcyjna tekstu prawnego. Taka jednostka redakcyjna może przybrac postac artykułu, paragrafu, ustępu, punktu, litery, postać tiret.
Przepis to jest to co jest napisane. ( graficznie oznaczone).
Natomiast norma jest wypowiedzią, którą konstruujemy na podstawie wykładni przepisów prawa. Odpowiada na pytania: kto i w jakich okolicznosciach jak się powinien zachować.
Norma prawna może być zbudowana z 3 podstawowych elementów:
-hipotezy
-dyspozycji
-sankcji
Konieczne elementy : dyspozycja i hipoteza
Hipoteza- okresla adresata i okoliczności zastosowania normy prawnej ??? okoliczności w jakich adresat powinien zachowac się w sposób o którym mowi nam dyspozycja.
Dyspozycja normy prawnej okresla sposób zachowania adresata
Sankcja ??? okresla negatywne następstwa zachowania niezgodnego z trescia dyspozycji
Sankcja nie zawsze wystepuje w budowie normy prawnej.
Relacje miedzy przepisem i norma.
Do wyjatkowych sytuacji należy ta, kiedy z jednego przepisu rekoonstruje się jedna normą.
Regułą jest sytuacja kiedy taką norme rekonstruuje się w procesie wykładni prawa z dwu lub większej ilości przepisów prawnych ( np. art.148, par 1- kto zabija człowieka podlega karze pozbawienia wolności od lat 8 ???25 lat pozbawienia wolności, kare śmierci)
Zasadą jest ze jeden przepis wysławia częśc normy prawnej Może być tak ze jeden przepis prawny Może wysławić kilka norm częściowych.
( kto niszczy cudze mienie ruchome)
HIPOTEZA. Adresat jest okreslany w sposób generalny
-ogolny ??? kto ? każdy
-rodzajowe ??? wskazanie na cechy tego adresat( forma opisowa, okreslenie nazwy rodzajowej ??? urzednik, funkcjonariusz, student, pracownik naukowy)
Hipoteza okresla okoliczności zastosowania normy prawnej (co musi zaistniec, by norma prawna miala zastosowanie ??? zabicie człowieka, itd.) Te okoliczności ozna nazwac faktami prawnymi.
Fakty prawne ??? wszelkie okoliczności zastosowania normy prawnej, w których norma prawna znajduje zastosowanie.
Jakie to mogą być fakty prawne ,które warunkuja zastosowanie normy prawnej:
- zdarzenia prawne
-dziallania prawne
Zdarzenie prawne ??? okoliczność która istnieje poza nami, jest niezalezna od woli człowieka, człowiek nie ma na nie wpływu, ale wywołują określone skutki prawne. ( zdarzeniem prawnym będzie tylko takie zdarzenie które wywołują określone skutki prawne) . Zdarzeniem prawnym ??? gradobicie, powódź, śmierć jako naturalne zejście.
Działania prawne ??? wywołują skutki prawne, są zalezne odwoli człowieka. Mozna je podzielic na dwie kategorie . :
-akty prawne- są to takie dzialania, które dazą do wywolania skutku prawnego. ( w swoim zamierzeniu maja na celu wywolanie skutku prawnego
-czyny prawne ??? wywołują skutek prawny, niezalżnie czy to jest w naszym interesie czy nie
Czyny dzielimy na :
-czyny dozwolone( niezakazane przez prawo) - np. porzucenie rzeczy, znalezienie cudzej rzeczy ( wypłata znaleźnego)
-czyny niedozwolone( zakazane przez prawo)- w zależności od tego na gruncie jakiej galezi prawa można je nazywac:
-na gruncie prawa karnego ??? przestępstwa i wykroczenia karne
Wykroczenia i przestesptwa roznia się wielkoscia karnego zagrożenia . W ramach przestępstwa :
-zbrodnie ( powyżej 3 lat)
-występki ( od 1 miesiąca ??? 3 lat pozbawienia wolności)
Podstawą odpowiedzialności karnej jest wina. ( wina umyślna i nieumyslna)
Na gruncie prawa cywilnego czyn zakazany :
-delikt cywilny ??? podstawową formą deliktu cywilnego jest odpowiedzialność za wyrządzenie szkody ( zawinionej szkody ??? trzeba udowodnic winę )
- forma odpowiedzialności obiektywnej odpowiedzialności za cudze czyny ( człowiek moglnie przyczynic się do wyrządzenia jakies szkody)
-forma odpowiedzialności kontraktowej - wynika nie tyle z winy co z faktu ze taka odpowiedzialność jest przewidziana w umowie kontraktowanej. ( jeśli ktos się zobowązal do tego ze jeśli szkoda powstanie będzie ona naprawiona)
AKTY PRAWNE
Dzialania, które bezpośrednio nie wywołują skutku prawnego.
Można je podzielic na dwie kategorie
-które pochodzą od osób fizycznych i prawnych ??? czynności prawne,
-które pochodzą od organów państwowych ??? akty tworzenia prawa ( akty normatywne)
- akty stosowania prawa ( wyroki sądowe, decyzje administracyjne)
Decyzje mogą mieć charakter
-deklaratoryjne- takie które potwierdzają istniejący już stan prawny ( tresc zawartej już umowy na gruncie prawa cywilnego)
-konstytutywny- stanowiące nowy stan prawny - wyrok rozwodowy ( traci się możliwość dziedziczenia po byłym współmałżonku)
Czynności prawne ??? takie dzialania które zmierzaja do wywolania skutku prawnego, które dla swojej ważności wymagają oświadczenia woli stron. Czynnosci prawne pochodzą od osob prawnych i fizycznych . Mogą mieć charakter jednostronny ( wymagają jednostronnego oświadczenia woli ??? testament). Mogą mieć charakter dwustronny ??? takie czynności dla których ważności wymagane jest oświadczenie woli dwustronnej ( np. zawarcie umowy) . w
Dyspozycja okresla sposób zachowania adresat w okolicznościach określonych w hipotezie normy prawnej. Wyznacza zakres regulacji prawnej czyli to co prawo ujmuje w formie prawnych obowiązków i uprawnień. Zachowania określone w trresci dyspozycji normy prawnej to obowiązki i uprawnienia.
Różnica pomiedzy uprawnieniami a obowiązkami
Uprawnienie różni się tym ,że stwarza ono adresatowi możliwość wyboru działania . ( adresat może zachowac się jak chce)
Obowiązek prawny takiej możliwości działan(ia) nie stwarza. Związana jest z nim sytuacja przymusowa. Jeśli prawo naklada na kogos obowiązek zachowania to adresat musi się zachowac scisle w sposób oznaczony przez dyspozycje normy. Przybiera on postac zakazu lub nakazu dzialania. Nakaz to obowiązek sformułowany w postaci pozytywnej; zakaz ??? negatywnej ( obowiązek zaniechania dzialania, powstrzymania się od działania ) ( kodeks drogowy)
Uprawnienia i obowiązki to modalności normatywne . Problemich wzajemnych realcji to jedno z istotniejszych zagadnien teorii prawa .
Podstawowy podział uprawnień:
-uprawnienia proste
-uprawnienia złozone
-uprawnienia do wlasnych zachowan
-uprawnienia do cudzych zachowan
Uprawnienia proste charakteryzuja się tym, ze odnoszą się one tylko do pojedynczego zachowania jednego adresata ze względu na jedną normę uprawniającą . ( np. uprawnienie wierzyciela wobec dłużnika)
Uprawnienie zlozone to pewien kompleks uprawnien prostych przypisywanych jednemu podmiotowi ze względu na szereg norm prawnych ( np. prawo własności ) \
UPRAWNIENIE
-wolnosc sformułowana wyraznie w przepisach prawa w sposób pozytywny(pobieranie pozytku z rzeczy), wierzyciel może ządać zwrotu długu od dłużnika,
- wolność okreslona w sposób negatywny ??? jako wolnośćstanowiaca konsekwencje milczenia prawa ??? sfera zachowan nieregulowanych przezprawo , wole od ingerencji prawa( wolno, jest dozwolone, może)
( I ???m only gonna break, break your, break, break your heart:D )
Koncepcja uprawnienia o bardziej zlozonej strukturze ???wystepuje kategoria praw podmiotowych.
Pojęcie to odgrywa doniosła role na gruncie prawa publicznego i prywatnego.
Prawa podmiotowe to kompleksy uprawnien zlozonych lub poszczególne uprawnienia proste o duzej doniosłości aksjologicznej, ideologicznej lub praktycznej. W prawie publicznej takimi prawami są prawa człowieka i prawa obywatela. Te kategorie wyroznia się ze względu na poszanowanie godności człowieka. Są to prawa przyslugujace jednostce z racji poszanowania jej godności. Prawa te wywodzą się z przepisów prawa naturalnego ( więź między jednostką a państwem)
Do praw podmiotowych o charakterze prywatnym należy prawo własności.
Podział praw podmiotowych:
-klasyczne prawa wolnościowe
- szeroko rozumiane prawa socjalne
Generacja praw ??? kiedy te określone prawa powstawały ??? najwczesniejsza generacja praw to generacja praw wolnościowych . ( wolności pojmowane negatywnie, wolność od ingerencyjnych podmiotów, m. innymi panstwa) .( prawa cywilne i prawa polityczne)
Prawa cywilne ??? prawa do zycia, wolność sumienia, wolność slowa, prawo własności, wolności religijne, polityczne
Generacja praw socjalnych ??? obejmuja one prawa ekonomiczne, kulturalne, socjalne w wąskim znaczeniu, (prawo do pracy, do urlopu,, ochrona zdrowia, praw do nauki) . Prawa te mają charakter pozytywny ??? nakładają na organy państwowe obowiązek realizacji na rzecz obywateli określonych świadczeń lub usług.
II Igeneracja praw ??? prawa solidarnościowe ??? przysługują nie tyle jednostce co calym zbiorowosciom ( prawo do czystego środowiska , do samostanowienia, prawo do wspolnego dziedzictwa kulturowego), nie SA konstytucyjnie uregulowane, ich status prawny budzi wiele kontrowersji.
IV generacja praw ??? prawo mniejszości, ochrony roznego rodzaju grup mniejszościowych ( grupy religijne, grupy mniejszości seksualnej ,mniejszości narodowościowe) ,
OBOWIĄZKI
Najczęściej występują łącznie z uprawnieniami. ( obowiązki korelatywne) ; W przypadku zawierania umowy są dwa podmioty ??? uprawniony i zobowiązany
-uprawnienia do własnego zachowania ??? nie jest to związane z cudzymi obowiązkami ( zezwolenia) ??? karta wędkarska, łowiecka ??? rodzaj uprawnienia które nie łaczą się z cudzym obowiązkiem do działania. .
-uprawnienia pozytywne- z uprawnieniami jednych podmiotow do okreslonych zachowan związany jest obowiązek ciążący na innym podmiocie do pozytywnego działania
-uprawnienia negatywne ??? obowiązek powstrzymania się od dzialania, np. relacja właściciela i innych osób , (właściciel nieruchomości) - prywatny LAS( :D) ??? nie wolno ZBIERAC POŻYTKÓW! ( grzybków, poziomek, malinek i listków) J
( druga rodzaj uprawnienia - haaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa)
-uprawnienia ??? roszczenia ??? ono nie ma charakteru samoistnego, jest scisle zwiazane z jakims podstawowym uprawnieniem takim jauprawnienie do cudzych zachowań( negatywne lub pozytywne) ,( jeśli dłużnik nie zwraca długu, awierzyciel żąda długu to wierzyciel wystepuje z wezwaniem przed sądowym ( nniezapomniec !
:)) ??? musimy skierowac sprawe na drogę postepowania sądowego !absolutnie musimy!!
Podział uprawnien na :
\-uprawnienia In ??? per ??? wobec jednego człowieka
- In rer ??? wobec wszyskich
-in republican ??? wobec panstwa
Podział na :
-kompetencje
-roszczenia
-immunitety
-wolności
-i takie tam różne ( nie będziemy wchodzic w szczegóły )
Sankcje ??? negatywne następstwa jakie zostana zastosowanewobec adresata o ile nie zachowa się on w sposobzgodny z trescia dyspozycjinormy prawnej
Sankcje prawne wynikajace z przepisow prawnych SĄ BARDZO RÓŻNE
Podział na sankcje
-karne
-egzekucyjne
-nieważności
Lalalalala (pierdoły) - zgubiła się chwilowo, ale nie szkodzi
Są one wyodrębniane ze względu na funkcje.
Istota sankcji karnej ??? wymierzanie pewnej dolegliwości wprzypadku naruszenia norm prawa karnego. ( funkcja represyjna ) ; jest tozwiązane z ochrona prawno ??? karną waznych wwartosci ??? Zycie ludzkie, zdrowie,mienie, porządek publiczny.
W zasadzieeeee to nie wie o co chodzi:D
Funkcje kary :
-prewencyjna
-wychowawcza
-dystrybutywna
-wychowawcza
PRAWOZNAWSTWO??? 18.11.2009
Prawo ma przedmiotowy zakres ??? probleem ten jest scislezwiązany z zakresem prawnych regulacji i prawnych kwalifikacji.
Co prawo reguluje ??? co prawo ujmuje w formie prawnychzakazow nakazow i uprawnien.
Zakres prawnych kwalifikacji dotyczy kwestii zakresuzastosowania prawa.
Pozytywna forma ??? prawo obliguje do określonego, aktywnegodzialania, cos nakazuje, mowi np. ze musimy udzielac pomocy w sytuacji grożącejbezpośrednim zagrozeniem zycia. ,prawo zakazuje zabijania, kradzieży .
Regulacjiprawnej podlegaja zarówno zachowania psychofizyczne oraz tzw. Czynnościkonwencjonalne.
Zachowaniapsychofizyczne - jest to konsekwencjauznania człowieka i jego zachowan za czesc porządku naturalnego.
Czynności konwencjonalne???kategoria zachowan która sama przez się nie miałaby istotnego z punktuwidzenia prawa znaczenia gdyby prawo nie
18:24:25
nadawaloby jej takiego sensu. Czynnoscite są wytworem jakiegos rodzaju norm ( prawne, zawarte w regulaminach np. gier,) Wytworem tych reguł są reguly procedury sądowej. ( skład sędziowski ubranyjest w określone stroje , składanie przysięgi o mowieniu prawdy, zawiernie umowi konsekwencje z tego wynikające. Również normy o charaterze organizacyjnym sąrezultatem pewnych konwencji prawnych.
Co jestprzedmiotem prawnej regulacji?
(prospektywnycharakter prawa ??? reguluje przyszle zachowania i czynności konwencjonalne) ???przybralo to postac fundamentalnej zasady- zasada nieretroakcji ??? prawo niedziała wstecz.
- prawopodatkowe ??? wstecz.
Uzasadnienietej zasady wiaze się z tym ze pprawo powinno zapewniac poczucie bezpieczeństwa,powinno być przewidywalne.
Graniceprzedmiotowe prawa obejmuja także zakres prawnej kwalifikacji( obejmuja towszystko do czego prawo znajduje zastosowanie)
- prawoznajduje zastoso
18:24:26
wanie zarówno do zachowan psychofizycznych jak i czynnościkonwencjonalnych oraz do tzw. Zdarzeń prawnych
Zdarzeniaprawne ??? to okoliczności na które człowiek nie ma zadnego wpllywu, sąniezależne od woli człowieka. (gradobicie, powódź, śmierć jako naturalne zejście człowieka) Nie SA onecałkowicie obojętne prawnie. Prawo może mieć do tych okoliczności zastosowanie.Jeśli np. ktos jest ubezpieczony od zdarzen losowych to dochodzi do wyplatodszkodowania.
Jaki jestwymiar czasowy tej kwalifikacji prawnej?
- Dotyczy przeszłych zachowań .( charakterretrospektywny) Konsekwencja prawnej kwalifikacji może być wymierzenie sankcjikarnej, egzekucyjnej, nieważności, wyplaty odszkodowania, itp.
Przedmiotowyzakres kwalifikacji jest szerszy niż prawnej regulacji.
Aspektpodmiotowy
- w
18:24:26
swoim podmiotowym wymiarze prawo oznacza zejest skierowane do okreslonych adresatów
Adresatprawa ??? ten, komu prawo wskazuje określony spoosob postepowania ( cos zakazuje,nakazuje i do czegos uprawnia) Adresat prawa jest określony w normie prawnej.
Podmiotprawa ??? to ten, komu prawo przyznaje określone obowiązki i uprawnienia ( możnabyć podmiotem prawa karnego, cywilnego , prawa polskiego ) Mogą nimi byćzarówno osoby fizyczne jak i prawne.
Podzial adresatowna dwie kategorie
- adresacipierwotni ??? mogą być nimi osoby fizyczne i prawne ??? ten komu prawo przypisujeokreślone uprawnienia, albo naklada na kogos określony obowiązek w postacinakazu lub zakazu
-adresaciwtórni- organy panstwowe, sadowe czy administracje ??? upoważniony na podstawieprzepisow prawa do wydawania jednostkowych rozstrzygniec których realizacjajest zastrzezona zastosowaniem przymusu. Sa to organ
18:24:28
y sadowe, administracyjne,które się uaktywniaja w momencie gdy adresat pierwotny naruszy prawo.
Funkcjeprawa ( dwa znaczenia)
- cele dzialania prawa ??? funkcje założone ??? todo czego realizacji zmierza prawo
- rozumianejako społeczne skutki, społeczne następstwa dzialania prawa, ( funkcjerealizowane)
Te funkcjenie zawsze się ze sobą pokrywają .
Funkcjerozumiane jako cele dzialania prawa :
* funkcje prawa jako systemu
* funkcje prawa charakterystycznychdla konkretnych działów prawa
w prawie karnym ??? f. wychowawcza, f.sprawiedliwej oplaty , f. ochronna, . ( funkcja kompensacyjna - naprawieniawyrządzonej szkody, -
funkcjeprawa jako systemu :
- f.kontrolna ??? ( kontroli zachowan) ??? na zachowania ludzi m
18:24:28
ożna wpływać poprzeznormy postepowania , poprzez polityke celną, wprowadzanie oplat za wizy przyjazdowe( co wywiera wpływ na handel przygraniczny), poprzez reklame w mediach, poprzezumieszczanie technicznych przeszkod ( ustanawianie szlabanow przy przejsciuprzez tory tramwajowe lub kolejowe) normatywne metody oddziaływania ( poprzez ormy prawne, moralne,itd.) - wpływają na nasze zachowanieoddzialywujac na nasza świadomość . Metody pozanormatywne oddzialywuja na naszapodświadomość, ksztaltuje nasze odruchy warunkowe, ksztaltuje pewne zachowaniabez znajomości zasad prawnych. Jeden aspekt ??? normatywny ??? prawny . Poprzeznormy prawne oddzialywuje na dobrych ludzi ( nie należy krasc, zabijac, itd. )??? oddziaływanie w sposób zasadniczy. Na zzlych ludzi takie oddziaływanie niewystarcza ,. Konieczne jest uruchomienie sankcji prawnych . Dwa mechanizmy :wpływa na uruchomienie motywacji instrumentalnej( : bilansowa ocena
18:24:29
zysków istrat) oraz lęk przed karą . Normyprawne oddzialywujaa w dwojaki sposób : sankcja negatywna ( oddziaływanie nazlych ludzi) oraz sankcja pozytywna ( gratyfikacje) ??? nagrody - np. prawo pracy ??? wyraznie określone kary inagrody dla pracowników. ( również wprawie finansowym i administracyjnym występują gratyfikacje) a sankcjamiposluguje się prawo karne, cywilne i administracyjne.
Wloskifilozof zwrocil uwage na sankcje w pansstwie liberalnym i panstwie dobrobytu (prawo jako porządek przymusowy ) wyróżnił dwie funkcje prawa ??? ochronna irepresyjna . Zwrocil uwage na to, ze we współczesnych panstwach wystepuje tendencja ze prawo zaczyna wszerszym stopniu kierowac się nagrodami . Wprowadzil dwa systemy ( represyjne ipromocyjny ) . Prawo stymuluje zachowania ludzkie przez nag
18:24:29
rody , nakazy.Funkcja promocyjna rozni się od funkcji ochronnej tym ze prawo zaczyna operowacnakazami i związanymi z nimi gratyfikacjami. Ta funkcja sprowadza się do tego, ze poprzezprawo realizowane są rozne programy społeczne ( rozwoju edukacyjnego, opiekisocjalnej ). Prawo zaczyna stawac się technika wsspierajaca dziallaniapolegające na powstrzymaniu ludzi od zabijania, itd. ( negatywnych zachowań)
-f.regulacji konfliktow społecznych ??? prawo nie zawsze jest skutecznym instrumentem do rozwiązywaniakonfliktów.
Konflikt ???niezgodność, sprzeczność interesow, pogladów. To w jaki sposób regulowane SAkonflikty można opisac za pomoca systemu totalitarnego, autorytarnego i demokratycznego. (totalitarny ??? tłumienie za pomoca siły) ( wd
18:24:29
emokratycznym ??? nie uciekanie się do siły )
RalphDaryndorf ??? kryteria przedmiotowe i podmiotowe.
-konfliktyjednostka- grupa
-konfliktymiedzygrupowe ( mikrostrukturalne imakrostrukturalne)
-konfliktyjednostka- jednostka
Podmiotamikonfliktu mogą być osoby fizyczne i prawne. Z uwagi na przedmiot mogą to byćkonflikty religijne, ideologiczne, narodowościowe, itd.
Prawo jestskutecznym instrumentem regulacji konfliktow interpersonalnych. Nie rozwiazujekonfliktow makrostrukturalnych.
Filozofprawa ??? Panda ??? funkcja prawa jako regulatora sprowadza się do rozsądzenia igodzenia roznych interesow jednostkowych, publicznych, społecznych. Z racjiswojego władczego charakteru prawo nie tylko spelnia funkcje regulatorakonfliktow. Może tez generowac konflikty społeczne i zaostrzać je. H
Istniejaprzewidziane prawem srodki negowania rzeczywistych konfliktow.
Cechytrad
18:24:29
ycyjnej kultury społecznej ( na ile jednostka utozsamia się z grupa spoleczna) mogąpowodowac niechęć uciekania się w rozwiązywaniu konfliktow do srodkowprawnych. W tej sytuacji prawo może byćeskalowane. Cecha charakterystyczna japońskiej kultury prawnej jest to, ze inkorporowało prawo niemieckie cywilne.Zasada ze wszystkie sprawy konfliktowe reguluje się w obrębie grupy ( w obrebiezakładu pracy ??? scisle związanie jednostek ze swoim miejscem pracy , w obrebiegrupy rodzinnej, w miejscu zamieszkania )
LeszekLeszczynski ( kultura Japoni )
Prawo zwyczajoweodgrywa tu najwieksza role.
Przepisyprawne i prawne procedury są ukierunkowane na ograniczenie lub zakończeniekonfliktu, co zniecheca strony do walki do konca o swoje racje.
Prawo dążydo regulacji objawów konfliktow, nie sięga do źródel konfliktów.
18:24:29
Jeśli prawo dostarcza iluzorycznych rozwiązańzaostrza konflikty. Prawo może powodowac generowanie konfliktów , eskalacjekonfliktów . Prawo jest dostosowane do regulacji konfliktow interpersonalnych iewentualnie jednostka- mała grupa, co może Stanowic przyczyne ucieczki od sądu.
Prawo jakoregulator konfliktow społecznych 3kryteria
- stopieninstytucjonalizacji i formalizacji instytucji
- regulacjakonfliktow ??? czy konflikt zostal rozwiązany miedzy osobami skonfliktowanymi czyprzy udziale osob trzecich
- czy osobysą wyposażone
-Bezpośrednityp regulacji konfliktow
- w drodzekonsensusu
-posrednityp regulacji konfliktów
3 tryby
- mediacyjno??? konsyliacyjny ??? w regulacji konfliktów bierze udział mediator czykonyliator ( osoba trzecia) , ta osoba nie posiada zadnychwładczych uprawnien, nie może stronom niczego naka
18:24:29
zac ani zakazac, jej zadaniemjest doprowadzenie do ugody stron przez pokazanie rozwiązania które jest do przyjeciaprzez obie strony; zaleta: strony nie są niczym związane, same decydują zarównoo procedurze i o regulach materialnych na podstawie których konflikt ma byćuregulowany;
-arbitrazowy-w regulacji konfliktow bierze udzial osoba trzecia zwana arbitrem ; stronynadal zachowuja swobode co do wyboru procedury i regul materialnych; onedecyduja także o wyborze arbitra; z momentem kiedy dokonaly wyboru arbitra tonie mają wpływu na decyzje tego arbitra o sposobie regulacji konfliktu; tadecyzja ma charakter władczy, jest wiazaca dla stron;
-adiudykacyjny-ma najwyższy stopien formalizacji i instytucjonalizacji, do tego trybu możnazaliczyc tryb sadowej regulacji konfliktów. . strony nie mają na nic wpływu ;regulacja konfliktu odbywa się wg z gory ustalonych przepisów
18:24:29
prawamaterialnego i wg z góry określonej procedury; strony nie maja wpływu na wyboradiudykatora; jego decyzje maja charakter władczy, wiążący;
Mogą tuwystępować pewne elementy postepowania mediacyjnego (strony mogą zawrzec ugode sądową, możedojsc do pojednania stron, lub kontrakt ??? sąd zawiesza postepowanie na wniosekstron )
Zarzuty dlapostepowania sądowego:
-czasochłonność
-brakobiektywizmu ( kiedy stroną postępowania jest cudzoziemiec)
- nadmiernaformalizacja
- problemyzwiązane z wykonaniem wyroku
- wysokiekoszty faktyczne
Zjawiskoucieczki od sądów : (pojawiaja się formy alternatywne)
- stronymaja wiekszy wpływ na przebieg postepowania
* sadyspołeczne, sady polubowne, sady arbitrażowe, pojednawcze, komisje ??? działają woparciu o tryb mediacyjny, arbitrażowy ; rozpatruja sprawy rodzinne,sąsiedzkie, małż
18:24:30
eńskie, handlowe;
W Polscewystępują sądy konsumenckie (efektywność ich dzialania i odwoływanie się do nich jest slabe )
Norweskikryminolog ??? Cristie
Konfliktyktóre były kiedys własnością stron zostaly zawłaszczone przez prawnikow którychnazywa zawodowymi złodziejami konfliktow. Oni przejmuja sprawy od stron a jest to spowodowane tym zewspółczesne społeczeństwa SA podzielone wewnętrznie . w tym społeczeństwie mamydoczynienia z poglebiajaca się anoonimowoscia wśród ludzi (niezrozumienie wzajemne )
Dwa sposobyregulacji konfliktow::
- można dactym którzy reguluja konflikty władze ??? przemawia za tym to ze ci którzy majawladze latwiej decyduja się na to by zadawc bol i cierpienie innym .
-można imnie dac władzy
18:24:30
-f.rozdzialu dobr i ciezarów- to pojecie jest pojmowane bardzo szeroko ??? rozdzialuprawnien i obowiązków w społeczeństwie. Podstawowym wymogiem jaki stawia sięprawu jest to by ten rozdzial uprawnien i obowiązkowych społecznych byłpodzialem sprawiedliwym. To pojecie jest jednak pojeciem wieloznacznym. U podstaw wszystkich koncepcjisprawiedliwości lezy zasada rownej miary ( zasada sprawiedliwościformalnej ) ??? osoby ,sytuacje, stany rzeczy które są pod istotnymi wzgledamipodobne powinny być podobnie traktowane . Zasada ta ma charakter czystoformalny. O to co należy do danej kategori podobnie traktowanej rozstrzygajazasady sprawiedliwości materialnej.
Dwiekoncepcje sprawiedliwości materialnej nawiązujące do arystoteloweskigorozróżnienia sprawiedliwości rozdzielczej(dystrybutywnej) i komutatywnej czyliwyrównawczej . Te d
18:24:30
wie koncepcje sprawiedliwości stanowia dwie opcje.
Sprawiedliwoscdystrybutywna realizuje się w postaci kilku reguł. ( każdemu stosownie dozasług, stosownie do pracy, potrzeb, pozycji społecznej, wykształcenia)
Sprawieliwosckomutatywna ??? jest to jedna reguła (( każdemu stosownie do zobowiązań które onsam dobrowolnie na siebie przyjmuje )
PRZYKŁAD
Pracodawcazapłacił za wykonywana prace jednej grupie pracownikow dana kwote pieniędzy ainnej grupie za taka sama prace innakwote. Nie narusza to regul sprawiedliwości komutatywnej, za to naruszasprawiedliwość dystrybutywną..
W art. XIX ???od każdego wg jego zdolności, każdemu wg jego pracy (konstytucja z 52 r)