FUNKCJE TURYSTYKI
funkcja zdrowotna
ogólny rozwój
rozwój sprawności i wydolności fizycznej
umacnianie zdrowia
uodpornienie przeciw chorobom
zahartowanie na negatywne wpływy pogody
przeciwdziałanie procesom starzenia się organizmu
regenerację sił fizycznych i psychicznych
zaspokojenie potrzeb zdrowotnych
poszanowanie życie i zdrowia
funkcja wypoczynkowa
jest powszechną forma wypoczynku i samoobrony przed ujemnymi dla człowieka skutkami współczesnej cywilizacji
sama w sobie może sprawiać przyjemność i być źródłem radości życia
służy do odnowy i utrzymania sił fizycznych i psychicznych człowieka, wydatkowanych w czasie pracy i poza nią
stymuluje rozwój gospodarczy
w optymalnych warunkach jest nośnikiem ogromnych korzyści społecznych, z określonymi implikacjami ekonomicznymi.
funkcja edukacji kulturalnej
tworzy związek z kulturą
wyrabia postawę opiekuńczą w stosunku do dzieł kultury
kształtuje zainteresowanie kulturą
jest źródłem twórczej ekspresji
sprzyja aktywnemu uczestnictwu w życiu kulturalnych
kształtuje wrażliwość emocjonalną i umiłowanie kultury
zaspokaja potrzebę kulturalnej zabawy i rozrywki
funkcja wychowawcza
wychowanie fizyczne - zmiany cielesno-fizyczne i psychomotoryczne
wychowanie zdrowotne - ochrona i doskonalenia zdrowia fiz i psychi.
wychowanie politechniczne- umiejętność kompetentnego i efektywnego wykorzystania sprzętu turystycznego i urządzeń zgodnie z ich konstrukcją i funkcją, przy jednoczesnym przestrzeganiu zasad bezpieczeństwa własnego i innych
wychowanie estetyczne -
wychowanie moralno-społeczne -Kształtują postawy i osobowości społecznie najbardziej pożądane
wychowanie resocjalizacyjne
5 . funkcja poznawcza
zaspokaja i kształtuje potrzeby poznawcze
sprzyja rozwojowi zainteresowań, zamiłowań i uzdolnień
kształci umiejętności obserwacji
rozbudza nawyki samokształcenia
wiąże naukę szkolną z życiem
ułatwia świadome i aktywne zdobywanie wiedzy
jest formą zdobywania umiejętności i nawyków
funkcja miastotwórcza ( w omawianej roli występuje na obszarach wyposażonych w walory turystyczne)
funkcja modernizacyjna
wzrost liczby stałych mieszkańców oraz sezonowo i tymczasowo zamieszkałej w danej miejscowości
rozwój urządzeń infrastruktury turystycznej
rozwój gospodarki komunalnej i mieszkaniowej
powstałe parki rozrywki zapewniają atrakcyjne spędzenie wolnego czasu
wzrost zatrudnienia w sektorze usług turystycznych
7. funkcja etniczna
rozwija śniadość związków etnicznych i społeczno kulturowych z danym krajem
wspiera proces kreowania określonych wartości (np. religijnych)
zwiększa świadomość narodową
8.funkcja kształtowania świadomości ekologicznej
wpływa ujemnie na specyfikę kulturową odwiedzanego obszaru
nie powoduje degradacji krajobrazu
zwiększa role wychowanie ekologicznego
9. funkcja ekonomiczna
pobudza inwestycje zwiększają produkcję artykułów związanych z wyjazdem
powoduje powstanie instytucji ułatwiających podróżowanie
pobudza inne sektory gospodarcze związane z transportem
wzrost zatrudnienia związany z obsługą podróżnych
wzrost zatrudnienia przy rozbudowie infrastruktury transportowej
10. funkcja polityczna
rozwój współpracy i porozumienia między krajami i narodami
daje możliwość rozpowszechniania osiągnięć
Dysfunkcje społeczne:
- Konflikty miedzy ludnością miejscową, a turystami. Turyści często demonstrują zachowania i postawy, które nie są akceptowane przez ludność miejscową. Turystom dozwolone są pewne zachowania całkowicie zabronione ludności miejscowej, co wywołuje niezadowolenie i negatywne uczucia wobec turystów, np. zbyt swobodne zachowanie i zbyt skąpe odzienie turystów europejskich na plażach w krajach arabskich; w krajach islamu obowiązuje zakaz spożywania alkoholu, ale nie jest on stosowany wobec turystów w hotelach i restauracjach.
- Zmiany w życiu społecznym miejscowej ludności. Na skutek rozwoju turystyki i kontaktów z turystami zmienia się styl życia miejscowej ludności, następuje przejmowanie obcych wzorów życia.
- Zjawiska patologii społecznej czyli rozprzestrzenia się narkomania, pijaństwo, kradzieże, prostytucja, choroby zakaźne.
2. Dysfunkcje kulturowe:
- Niszczenie lub zanik tradycyjnej kultury ludowej. Miejscowości turystyczne oferują bardziej skomercjalizowaną i fałszywą wersję swego obyczaju i folkloru, dostosowaną do oczekiwań i wyobraźni turystów. Na skutek naśladownictwa i kontaktu z innymi kulturami zmienia się i ujednolica tradycyjna kultura. Przykładami są np. „tradycyjne” zespoły taneczne w Afryce, na Hawajach, w rezerwatach indiańskich; maski wyrabiane w Senegalu sprzedawane jako „tradycyjne” w całej Afryce.
- Niszczenie wartości religijnych, moralnych. Turysta może być nośnikiem niekorzystnych, negatywnych zachowań i zjawisk społecznych. Przykładem takich zachowań jest głośne zachowanie się w świątyniach, ignorowanie miejscowych obyczajów religijnych.
3. Dysfunkcje ekonomiczne:
- Zmiany w rolnictwie. Rozwój turystyki na danym obszarze może być powodem zmiany struktury upraw gospodarstw rolnych z profilu żywieniowego na produkcję komercyjną (uprawa warzyw, owoców, kwiatów), np. Jawa (Indonezja), Antyle, Wyspy Bahama.
- Migracje ludności. ludność wiejska w poszukiwaniu pracy migruje do miejscowości turystycznych, gdzie istnieją większe możliwości zarobkowania, np. utworzenie ogromnego regionu turystycznego w Cancun doprowadziło do wyludnienia wnętrza Płw. Jukatan (Meksyk).
- Konieczność zwiększenia importu. inwestycje w sektorze turystycznym w krajach słabo rozwiniętych oznaczają konieczność sfinansowania kosztownego importu z krajów uprzemysłowionych (wyposażenie hoteli, produkty spożywcze itp.)
- Rozwój monokultury turystycznej. Nadmierny wzrost znaczenia turystyki może spowodować uzależnienie gospodarki (krajowej lub lokalnej) od turystyki, co przy załamaniu ruchu turystycznego może mieć bardzo negatywne skutki. Egipt (gwałtowny spadek wpływów dewizowych po zamachach na turystów), Małe Antyle (np. Montserrat).
4. Dysfunkcje przyrodnicze (ekologiczne):
- Zakłócenie równowagi lub degradacja środowiska naturalnego. Zanieczyszczenie wód i powietrza, zaśmiecanie, wypłoszenie zwierzyny lub przeciwnie - przyzwyczajenie zwierzyny do karmienia przez turystów, przełowienie łowisk (wędkarstwo), zmiany gatunkowe (synantropizacja siedlisk), np. rejon Tatr i Zakopanego, Wielkie Jeziora Mazurskie, Balaton.
- Obniżenie jakości życia. Zbyt intensywny ruch turystyczny obniża jakość życia przez nadmierny ruch samochodów, motorówek, ciągły ruch i tłok w pewnych miejscach. Przykładem są miejscowości turystyczne w sezonie, np. Zakopane, Jastrzębia Góra, Mikołajki.
- Niszczenie krajobrazu - przypadkowe i nieprzemyślane osadnictwo (np. domki letniskowe) może powodować architektoniczne niszczenie krajobrazu, np. Zakopane, schronisko pod Baranią Górą, Jeż. Żarnowieckie.