Scenariusz zajęć dodatkowych z przyrody dla uczniów klas 4-tych

Łańcuchy pokarmowe w lesie

Cele lekcji:

Wiadomości: Uczeń:

 zna i rozumie pojęcia: łańcuch pokarmowy, producenci, konsumenci, reducenci;

 zna przykłady organizmów leśnych, które są producentami i konsumentami;

 podaje przykłady łańcuchów pokarmowych w lesie i sieci zależności pokarmowych;

 określa rodzaj spożywanego pokarmu.

Umiejętności: Uczeń:

 przyporządkowuje gatunki roślin i zwierząt do poszczególnych poziomów troficznych;

 graficznie przedstawia przykłady łańcuchów pokarmowych w lesie;

 posługuje się atlasem, przewodnikiem i słownikiem.

Postawy: Uczeń:

 wykazuje postawę etyczną wobec przyrody;

 jest świadomy roli różnorodności gatunkowej w lesie;

 wykazuje poczucie odpowiedzialności za las i jego mieszkańców.

Metody: praca z materiałem źródłowym, pogadanka, pokaz, gra dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:
słowniki biologiczne, atlasy roślin i zwierząt, przewodnik "Las", foliogram "Łańcuchy pokarmowe w lesie", kserokopie materiałów dla uczniów, kartoniki z nazwami organizmów leśnych.

Tok zajęć:
I. Faza wprowadzająca:
Przypomnienie wiadomości.
1) Jakie warstwy roślinności wyróżniamy w lesie?
2) Jakie rośliny i zwierzęta żyją w poszczególnych warstwach lasu?
Rozdanie kserokopi materiałów źródłowych.

II. Faza realizacyjna:
Krótka pogadanka na temat zależności pokarmowych organizmów leśnych. Uświadomienie uczniom, że zwierzęta i rośliny leśne są od siebie zależne. Tworzą one łańcuchy pokarmowe. Pierwszym ogniwem łańcucha jest producent, czyli roślina zielona, ponieważ może ona sama produkować pokarm. Następnymi ogniwami łańcucha są zwierzęta leśne, czyli konsumenci.
Uczniowie uzupełniają materiały rozdane wcześniej przez nauczyciela.

MATERIAŁ DLA UCZNIA:
1. Korzystając ze słownika biologicznego napisz definicję:
a. producenci -
b. konsumenci -
c. reducenci -
Korzystając z tabeli "Wybrane gatunki konsumentów oraz pokarm jakim się żywią" , atlasów i przewodników, ułóż i przedstaw graficznie 3 dowolne łańcuchy pokarmowe. Strzałka między organizmami oznacza "jest zjadany przez".

a) ................................... => ................................... => ....................................
b) ................................... => ................................... => ....................................
c) .................................... => .................................. => .....................................

III. Faza podsumowująca:
Podział uczniów na grupy. Rozdanie kartoników z nazwami roślin i zwierząt leśnych oraz sznurek. Uczniowie w każdej grupie tworzą dowolny łańcuch pokarmowy (3-4 ogniwa) połączony sznurkiem. Wygrywa grupa, która najszybciej utworzy prawidłowy łańcuch pokarmowy. Następnie uczniowie starają się odpowiedzieć na pytanie: Czy tworząc łańcuchy pokarmowe można było wykorzystać kilka razy ten sam organizm ? (odpowiedzi są z reguły pozytywne). Uczniowie starają się utworzyć sieć zależności pokarmowych, wykorzystując sznurek do wzajemnych "powiązań".

2) Tabela:

Przykłady łańcuchów pokarmowych:

 orzech laskowy => wiewiórka => kuna

 świerk => kornik => dzięcioł

 owoc jeżyny => mysz => lis

---