5. Na czym polega wpływ drgań o niskiej częstości (wibracji) na zdrowie człowieka?
Infradźwiękami nazywamy fale mechaniczne rozchodzące się w ośrodkach gazowych, ciekłych i stałych mające charakter fal dźwiękowych (wibracje powietrzne), lecz o częstotliwościach niższych od dolnej granicy słyszalności ucha ludzkiego, f < 16 Hz (20 Hz).
Źródłami infradźwięków mogą być uderzenia piorunów, wiatry fenowe (mistral, halny, wstrząsy tektoniczne). W wyniku działalności człowieka infradźwięki powstają podczas pracy dużych wentylatorów, silników wysokoprężnych, są obecne w halach fabrycznych, na statkach. Infradźwięki, jak wszystkie fale o niskiej częstotliwości rozchodzą się na duże odległości.
Wibracje przenoszone są na organizm przez bezpośredni kontakt z układami drgającymi. Ich oddziaływanie zależy od amplitudy i częstotliwości. Drgania o pewnych częstotliwościach mogą powodować rezonans narządów. Szczególnie niebezpieczne są wibracje o częstotliwościach 4 - 18 Hz. Mogą powodować bóle klatki piersiowej, zaburzenia oddechowe, zmiany ciśnienia krwi. Długotrwałe oddziaływanie wibracji prowadzi do choroby wibracyjnej objawiającej się zaburzeniem krążenia, wzmożonym drżeniem kończyn i bólami o różnej lokalizacji.
Człowiek jak i zwierzęta źle znosi wibracje ziemi. W czasie zagrożenia trzęsieniem ziemi ludzie wpadają w panikę a zwierzęta wykazują nadmierną nerwowość.
Wibracjom towarzyszą różne objawy chorobowe: neurowegetatywne, gastryczne, zmiany ciśnienia, zmiany w rytmu serca.
Trudno wskazać epidemiologiczne lub fizjologiczne przyczyny tych dolegliwości.
Szkodliwe efekty wibracji zależą od ich częstotliwości i natężenia.
Długotrwałe wibracje powodują bóle stawów, grzbietu oraz części lędźwiowej kręgosłupa. Dolegliwości te pojawiają się u kierowców samochodów ciężarowych, rolników, operatorów maszyn drogowych po 30-40 latach.
Wibracje < 2 Hz wywołują chorobę komunikacyjną (jednym z jej typów jest choroba morska) z nudnościami, wymiotami. Objawy nasilają się przy koncentrowaniu wzroku na przedmiotach, które znajdują się w pobliżu i również się poruszają.
Wibracje 5 Hz powodują zmniejszenie ostrości widzenia poprzez rezonans oraz kłopoty z koordynacją przedniego odcinka oka, utrudniają akomodację.
Wibracje 5 do 15 Hz mają wpływ na układ oddechowy. Mięśnie oddechowe dostosowują swoją pracę do wibracji i oddychanie jest utrudnione.
Wibracje od 10 do 30 Hz powodują drgania pola widzenia (na przykład drgania 18 Hz w helikopterach utrudniają odczytanie podziałki na wskaźnikach pokładowych
strony.awf.edu.pl/rehabilitacja/biofizyka/Wyklad_06_2006.ppt
Zaburzenia występują również, m.in. w narządzie przedsionkowo-ślimakowym, narządach układu rozrodczego, narządach klatki piersiowej, narządach jamy nosowo-gardłowej.
http://www.ochronapracy.pl/6619.html
Liczne eksperymenty na ludziach potwierdziły, że największą wrażliwością na drgania całego
organizmu charakteryzuje się układ nerwowy i układ krążenia. Reakcje ze strony tych
układów i odpowiednich narządów objawiają się zaburzeniami ich pracy, złym
samopoczuciem psychicznym, fizycznym, a nawet uszkodzeniem przy wyższych amplitudach
oddziaływań i długich czasach ekspozycji. Mamy wtedy do czynienia z chorobą wibracyjną
(zespół wibracyjny).
http://neur.am.put.poznan.pl/wa/3.3.pdf
Poza wymienionymi skutkami biologicznymi występują również:
Wzrost czasu reakcji ruchowej;
Wzrost czasu reakcji wzrokowej;
Problemy z koordynacją ruchów;
Rozdrażnienie;
Problemy z pamięcią;
Bezsenność;