TECHNIKA I ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN
Prowadzący: dr inż. Wojciech Pusz
Ćwiczenie 1: INSEKTYCYDY POCHODZENIA ROŚLINNEGO
Ochrona roślin - całość podejmowanych działań w celu obniżenia ryzyka straty i jakości plonu, wynika z nadmiernej ilości agrofagów.
Metoda chemiczna „1 miejsce w ochronie”
-szybki, widoczny efekt
-łatwość zastosowania
-dostępność środków ochrony roślin
-szeroka gama preparatów
Wiedza:
-o biologii agrofaga
-o biologii rośliny chronionej
-o właściwościach środków ochrony roślin
-o czynniku wynikającym z działania
Metoda chemiczna polega na stosowaniu chemicznych środków ochrony roślin w celu ograniczenia występowania agrofagów (szkodniki, choroby, chwasty, rośliny pasożytnicze).
Środki ochrony roślin dzieli się wg przeznaczenia na:
-zoocydy (do ograniczania, występowania zwierząt)
*insektycydy (przeciwko owadom)
*akarycydy (przeciwko pajęczakom)
*nematocydy (przeciwko nicieniom)
*muloskocydy (przeciwko ślimakom)
*rodentycydy (przeciwko gryzoniom)
-fungicydy i bakteriocydy (do ograniczania występowania chorób)
-herbicydy (do ograniczania występowania chwastów)
-pozostałe (regulatory wzrostu, adiuwanty, feromony, aksykandy)
Środki ochrony roślin klasyfikuje się w zakresie toksyczności oddzielnie dla ludzi, pszczół oraz organizmów wodnych.
Wyróżnia się cztery klasy toksyczności:
-bardzo toksyczne
-toksyczne
-szkodliwe
-pozostałe
Toksyczność układowa:
Zdolność substancji do wywołania efektu szkodliwego w postaci zatruć ostrych (również do śmierci) po jej podaniu do organizmu w dawce jednorazowej drogą pokarmową i oddechową.
Miarą toksyczności ostrej jest:
* LD50 - medialna dawka śmiertelna
* LC50 - medialne stężenie śmiertelne
Pomiar LD i LC:
Podajemy 3 różne dawki i 3 różne stężenia np. szczurowi i obserwujemy do 14 dni.
Klasyfikacja toksykologiczna środków ochrony roślin dla ludzi:
Określenie toksyczności preparatów Toksyczność ostra doustna LD50 (mg/kg masy ciała)
* bardzo toksyczna I ≤ 25
* toksyczna II 25 < LD50 ≤ 200
* szkodliwe III 200 < LD50 ≤ 2000
* pozostałe IV > 2000
Sposoby przenikania środków ochrony roślin do organizmów.
Są 4 drogi wnikania do organizmów:
1.Przez skórę (ekspozycja termalna) - najczęstsza 90%
2.Wchłanianie przez drogę oddechową
3.Wchłanianie przez przewód pokarmowy
4.Wchłanianie przez błonę śluzową
CHOLINOESTERAZA
Enzym wytwarzany w wątrobie i wydzielany do krwi. Rozkłada acetylocholinę na kwas octowy i cholinę, pozbawiając ją funkcji neuroprzekaźnika. Zmniejszenie aktywności cholinoesterazy w krwi może być jednym ze wskaźników uszkodzenia miąższu wątroby.
Odzież i sprzęt ochronny:
-bluza z długimi rękawami
-maska !!!
-długie spodnie
Lub
-kombinezon, rękawice, właściwe obuwie, kapelusz itp.
Nazwa przykładowego preparatu chemicznego:
AMINOPIELIK D 450 SL
- Aminopielik - nazwa handlowa
- 450 - stężenie substancji aktywnej
- SL - forma użytkowa
ŚOR = s.a. |
s.b.cz. | + nośniki + substancje pomocnicze
s.cz. |
Formy użytkowe preparatów:
- ciekłe (EC, SL, S.C., AE) np. AE - aerozol
- stałe (WP, SP, GR) np. WP - proszek do sporządzania zawiesiny wodnej
OKRES KARENCJI - czas, który powinien upłynąć od dnia zastosowania środka ochrony roślin do dnia zbioru roślin lub produktów roślinnych przeznaczonych do konsumpcji.
OKRES PREWENCJI - czas, w którym ludzie i zwierzęta nie powinni stykać się z roślinami, na których zastosowano środki ochrony roślin, oraz przebywać w ich pobliżu, a także w obiektach, w których zastosowano te środki.
Na etykietach ŚOR są piktogramy (14 obrazków międzynarodowych) oraz znaki ostrzegawcze (jest ich 10).
Mechanizm działania zoocydów:
Na szkodniki: kontaktowo, gazowo, żołądkowo
Na roślinę: powierzchownie, wgłębnie, systemicznie
INSEKTYCYDY POCHODZENIA ROŚLINNEGO
ROTENOIDY
- ze sproszkowanych korzeni roślin motylkowych egzotycznych
- nie odporne na warunki zewnętrzne
NIKOTYNA (tytoń, mahorka)
- działanie kontaktowe
- szkodliwe dla człowieka
PYRETRYNA
- ze sproszkowanych złocieni tropikalnych
- pochodzenie naturalne