64. ROZPIETOSC KIEROWANIA : POJECIE, RODZAJE , CZYNNIKI OKRESLAJACE WIELKOSC POTENCJALNEJ ROZPIETOSCI KIEROWANIA.

Istotną cechą budowy organizacji, związaną z określaniem hierarchii organizacyjnej i

wielkości komórek organizacyjnych, jest rozpiętość kierowania. To jedna z najczęściej

rozpatrywanych charakterystyk strukturalnych. Rozpiętość kierowania definiuje się jako

liczbę pracowników podległych b e z p o ś r e d n i o jednemu kierownikowi. Jak łatwo

zauważyć, rozpiętość kierowania wyznacza wielkość komórki organizacyjnej. Istnieje też

ścisła zależność między rozpiętością a liczbą szczebli zarządzania: przy tej samej liczbie

pracowników każdorazowe zwiększenie rozpiętości kierowania oznacza zmniejszenie

liczby szczebli i na odwrót.

Niewielka rozpiętość kierowania umożliwia instruowanie i bieżącą kontrolę, co ma

znaczenie w przypadku nisko wykwalifikowanego lub mało doświadczonego personelu.

Jest to jednak rozwiązanie wymagające zwiększonych kosztów (płace kierowników), jak

również zwiększenia wysiłków, mających na celu koordynację działań wielu odrębnych

komórek organizacyjnych.

Wyróżniamy:

  1. formalną rozpiętość kierowania, czyli liczbę osób podporządkowanych bezpośrednio jednemu przełożonemu na mocy organizacyjnych przepisów;

  2. rzeczywistą rozpiętość kierowania, czyli liczbę podwładnych, którymi przełożony kieruje bezpośrednio ( może być oczywiście rożna od rozpiętości formalnej)

  3. potencjalną rozpiętość kierowania, czyli liczba osób, która jest teoretycznie najbardziej uzasadniona z punktu widzenia sprawności kierowania.

W konkretnych przypadkach możemy mówić o różnicy między potencjalną a rzeczywistą

rozpiętością kierowania. P o t e n c j a 1 n a rozpiętość kierowania jest wyznaczona przez

liczbę pracowników, którymi mógłby dany kierownik w konkretnych warunkach

sprawnie kierować. Zależy od cech kierownika (jego kwalifikacji zawodowych umiejętności

kierowniczych, motywacji), kierowanego zespołu (kwalifikacji,

doświadczenia, motywacji do pracy), a także od charakteru zadań do realizacji (prostoty

złożoności, powtarzalności - unikalności, przewidywalności - nieprzewidywalności itp.),

rozmieszczenia przestrzennego stanowisk i infrastruktury zarządzania (sprawności

środków łączności, możliwości wykorzystania algorytmów decyzyjnych itd.).

Katarzyna Borucka Strona 2 z 1 01-01-20