STADIA ROZWOJU CZLOWIEKA

Życie każdego człowieka można podzielić na kilka charakterystycznych okresów. Cały rozwoju jest bardzo długi i skomplikowany. Wielu autorów opracowało własne koncepcję podziałów, opartych na różnych kryteriach ale w zasadzie podobnych do siebie.

Klasyfikacja obowiązująca w nauce dzieli życie człowieka na dwa okresy główne.

1.Okres prenatalny(wewnątrzmaciczny-od poczęcia czyli zapłodnienia do porodu)

2.Okres postnatalny(pozałonowy)

-okres noworodkowy(od porodu do 28 dnia życia)

-okres niemowlęcy(od 1 do 12 miesięcy życia)

-okres poniemowlęcy ( do końca 3 roku)

-okres przedszkolny(od 3 do 6-7 roku życia)

-okres szkolny(od 6-7 do 15 roku życia)

-okres młodzieńczy(od 15 do 18 roku życia)

-okres dojrzały( od 18 do 65 roku życia)

-okres starzenia się(od 60 roku życia)

Ad1a)Okres rozwoju listków zarodkowych od 1 do3 tygodni. Zaczyna się zapłodnieniem komórki jajowej, a więc powstanie zygoty, a kończy okresem powstania twarzy zarodkowej ektodermy, entodermy i mezodermy.

b) okres rozwoju zarodkowego- od 4 do 8 tygodnia w tym okresie dochodzi do zróżnicowania się tkanek i tworzenia związków wszystkich głównych układów narządów.

c) okres rozwoju płodowego- od 9 tygodnia do porodu dochodzi do wytworzenia się narządów ostatecznych z związków narządów pierwotnych.

Podział ciąży

Ciąża jest podzielona na trzy trymestry:

1.W pierwszym trymestrze ciąży (organogenezie) wykształcają się najważniejsze organy małego człowieka. Pod koniec trymestru wiadoma jest płeć dziecka. Czynność serca płodu pojawia się od 22 dnia po zapłodnieniu. Zalążek płuc pojawia się już 3-4 milimetrowym zarodku. Między 4 a 16 tygodniem powstają drogi oddechowe prowadzące do obwodowych oskrzelów. Przewód pokarmowy powstaje z entodermy od 3 tyg. Zaczyna się rozwój układu nerwowego.

2.Drugi trymestr to szybki rozwój. Od 25 tyg. Powstają pęcherzyki płucne, odruch połykania i ruchy perystaltyczne które powodują przesuwanie się pokarmu . Nerki wykazują czynność w 14 tyg. Dojrzewa układ nerwowy płodu.

3.Wtrzecim trymestrze następuję przygotowanie do porodu, dziecku rosną włosy i paznokcie, dziecko po raz pierwszy otwiera oczy. Miedzy 30 a 32 tyg. Powstają warunki dla funkcjonowania wymiany gazowej.28 tyg. Powstaje zestaw enzymów trawiennych do wykształcenia trawienia.

Wcześniaki to dzieci urodzone przed upływem 37 tyg. Ciąży i ważące mniej niż 2,5 kg. Lekarzom udaję się obecnie uratować i zapewnić dobrą jakość życia dzieciom urodzonym w 24 tyg. Życia płodowego i ważącym 400g.

Ciąża-okres całokształtu zmian zachodzących w organizmie kobiety, od zapłodnienia do wydania na świat płodu, ciąża trwa ok. 280 dni- od ostatniego krwawienia, a od zapłodnienia ok. 266 dni.

Poród- wydanie jaja płodowego z macicy u kobiety poród odbywa się po 37 tyg. Ciązy w trzech etapach: -rozwieranie się ujścia macicy-wydalania płodu-wydalania poplonu (łożyska)

1. Faza trwa ok. 10-12 godz. Płód przesuwa się w kierunki szyjki macicy, odchodzą wody płodowe towarzyszą największe bóle.

2. Faza płód przechodzi przez szyjkę macicy i pochwę, wydostaję się na zewnątrz. W ciągu kilku sekund po odcięciu pępowiny noworodek powinien zacząć oddychać samodzielnie.

3. Fazą jest wydalanie błon płodowych( owodni) i resztek łożyska.

Łożysko-jest narządem budowanym przez organizm matki i dziecka:

Funkcję:- wymiana substancji co umożliwia mu odżywianie, oddychanie wydalanie

-ochrona przed szkodliwymi czynnikami( wirusy) dziecko nabywa odporności

Ad2Okres postnatalny

Okres noworodkowy-noworodkiem nazywamy dziecko od urodzenia do ukończenia 4 tyg.

-obwód ciała typowy dla noworodka(obwód głowy większy od klatki piersiowej, duży brzuch, krótkie i podkurczone kończyny)

-następuję stabilizacja pracy narządów i układów wewnętrznych

-potrzeba zaspokojenia głodu

-obecność odruchów atawistycznych(pełzania , chodzenia, chwytania, moro)

-dziecko przystosowuję się do życia w nowym środowisku

-dziecko powinno być karmione piersią

Okres niemowlęcy - do 1 roku życia

-następuję postęp procesów rozwojowych

-przyspieszenie wzrastania

-zmniejszają się proporcję ciała, kończyny wydłużają się obwód klatki piersiowej przewyższa obwód głowy

-kostnieje ciemiączko(połączenia między kościmi czaszki)

-nauka podnoszenia głowy, przewracnia się na boki, później siadania, raczkowania, wstawania

-umacniają się więzi emocjonalne pomiędzy dzieckiem i matką oraz ojcem

-kontakt z otoczeniem

-uczy się ludzkiej mowy

Okres poniemowlęcy 1-3 rok

-dalszy szybki rozwój fizyczny

-chodzenie, bieganie, dziecko pokazuję swoją odrębność

-rozwój uzębienia, zmiana na pokarmy stałe

-kontrolowanie umiejętności oddawania moczu i kału, przywiązanie się do rzeczy które posiada

-zwiększa się ilość tkanki mięśniowej

-doskonalenie mowy i innych sposobów porozumiewania się z otoczeniem

Okres przedszkolny3-7 rok

-przyrost wysokości ciała

-wyraźne wydłużenie się kończyn w sylwetce i rysach twarzy uwidaczniają się różnice pomiędzy chłopcem a dziewczynką

-wyraźne przyspieszenie rozwoju układu mięśniowego i sprawności fizycznej

-wymiana zębów mlecznych na stałe

-doskonalenie pamięci, wyobraźni logicznego myślenia, słownictwa i sposobu wypowiadania się

-chęć nawiązywania kontaktów z rówieśnikami

Wiek szkolny młodszy 7-10 rok

-zwolnienie tempa rozwoju fizycznego ( przyrost wysokości ciala ok. 5 cm n rok)

-dalsze pogłębianie się różnic między płciami

-następuję intensywny rozwój cech motorycznych(koordynacja, zręczność)

-występuję duża potrzeba ruchu

Wiek szkolny starszy10-15 rok

-rozpoczęcie okresu dojrzewania płciowego

-szybki przyrost wysokości ciała( skok pokwitaniowy)

-zmniejszona sprawność fizyczna przejawia się niechęcią do wykonywania wysiłku

-rozwijają się cechy męskiej lub kobiecej budowy ciała

-u dziewcząt pojawia się miesiączka

Okres młodzieńczy 15-18 rok

-następuję ostateczne zakończenie procesu wzrastania organizmu, przyrosty masy ciała mogą być znaczne

-narządy wewnętrzne i układy osiągają swój ostateczny wymiar

-rysy twarzy nabierają cech typowo męskich lub kobiecych

-dalszy rozwój psychiczny i społeczny

Okres dojrzały od 18 do 65 roku życia

-następuję okres stabilizacji: organizm osiąga swoje optimum rozwoju fizycznego

-najlepszy okres na wydanie potomstwa

-duża wytrzymałość fizyczna

-rozwój psychiczny i społeczny osiągają wysoki poziom

Okres starzenia się od 65 roku życia

-rozpoczynają się procesy starzenia( siwienie włosów)

-osłabienie zmysłów ( wzroku, słuchu)

-zwiększa się ruchliwość kości

-zwiększa się zawartość tkanki tłuszczowej

-zmniejszenie wytrzymałości i siły mięśni

-spowolnienie procesów myślowych

---