NAUKA O ORGANIZACJI - WYKŁADY
6.12.2012
1. Zarządzanie, jako proces podejmowania decyzji:
a) Organizacja hierarchiczna: b) Funkcjonalna:
c) Dywizjonalna: 2. Racjonalny proces podejmowania decyzji:
- Określenie problemu,
- Identyfikacja możliwości,
- Ocena wariantów,
- Wybór określonego wariantu,
- Wdrożenie,
- Ocena.
3. Ograniczona racjonalność:
- Niedoskonałość i niepełność informacji (niepewność),
- Złożoność problemów,
- Ludzkie możliwości przetwarzania informacji,
- Czas przeznaczony na procesy podejmowania decyzji,
- Sprzeczność wyborów osób podejmujących decyzje w odniesieniu do celów organizacji (niejednoznaczność).
4. Przyczyny niezgody, co do podejmowania decyzji:
- Niepewność - jest skutkiem braku informacji,
- Niejednoznaczność - brak jednolitości rozumienia celów.
5. Możliwe warianty podejmowania decyzji:
|
Zgoda i niezgoda w zakresie celów lub określania problemu |
||
Zgoda i niezgoda, co do metod |
|
Zgoda |
Niezgoda |
|
Zgoda |
Model racjonalny |
Model koalicji (konsensus, godzenie równych celów) |
|
Niezgoda |
Model prób i błędów
|
Model kosza na śmieci |
Model kosza na śmieci - brak zgody, co do zakładanych celów i metod ich osiągania. Chaos w procesie podejmowania decyzji. Przypadkowe ciągi wzajemnie zazębiających się zdarzeń, w których pewne rozwiązania problemów mogą pojawić się w obecności przypadkowych grup osób i w przypadkowym czasie. Anarchia. Rozwiązuje się problemy istniejące i nieistniejące.
6. Indywidualne style podejmowania decyzji:
Tolerancja dla wieloznaczności |
Wysoka
Niska |
Analitycy
|
Koncepcyjny |
|
|
Dyrektywny
|
Behawioralny |
|
|
Niski Intuicyjny |
|
|
Racjonalny sposób myślenia |
7. Polityka w organizacjach - polega na podejmowaniu działań, które mają, na celu zdobycie, powiększenie bądź korzystanie z władzy i innych zasobów dla osiągnięcia własnych celów w sytuacji, gdy występuje niepewność czy niezgoda w kwestii decyzji.
Elementy opisu polityki w organizacjach:
- Interesy,
- Konflikt i sprzeczność,
- Władza.
9. Symbole władzy:
- Lokalizacja, wielkość, wystrój biura,
- Zwracanie się do osoby (np. Panie profesorze),
- Miejsca na parkingu,
- Wysokie uposażenie.
10. Źródła władzy:
- Formalne uprawnienia władcze,
- Kontrola nad rzadkimi dobrami,
- Wykorzystywanie struktury organizacyjnej oraz przepisów i regulaminów,
- Kontrola nad procesem podejmowania decyzji,
- Kontrola nad wiedzą i informacjami,
- Kontrola nad obszarami granicznymi (sekretarka, łącznik),
- Zdolność radzenia sobie z niepewnością (otoczenia i w działaniach operacyjnych),
- Kontrola nad techniką,
- Interpersonalne sojusze, sieci zależności oraz kontrola nad „organizacją nieformalną.
11. Zarządzanie organizacjami pluralistycznymi:
|
„Jednościowa”
|
Pluralistyczna |
Radykalna |
Interesy |
Nacisk kładzie się na osiąganie wspólnych celów. Uważa się, że organizacja jest zjednoczona pod „parasolem” wspólnych celów i dąży do ich osiągnięcia tak, jak dobrze zintegrowany zespół |
Nacisk kładzie się na zróżnicowanie interesów jednostkowych i grupowych. Organizacja uważa się za luźną koalicję, która tylko przejściowo jest zainteresowana w osiąganiu formalnych celów |
Nacisk kładzie się na przeciwstawny charakter sprzecznych interesów „klasowych”. Organizację uważa się za pole bitwy, na którym rywalizujące siły (np. kierownictwo i związki zawodowe) walczą o osiągnięcie przeważnie niedających się pogodzić celów |
Konflikt |
Konflikt uważa się za zjawisko rzadkie, przejściowe, które można wyeliminować za pomocą odpowiedniego działania kierownictwa. Jeśli gdzieś powstaje, to zazwyczaj przypisuje się go działaniom osób odbiegających od normy i intrygantów |
Konflikt uważa się za wrodzoną i nieusuwalną cechę spraw organizacyjnych oraz podkreśla się jego potencjalnie dodatnie i funkcjonalne aspekty |
Konflikt organizacyjny uważa się za nieuchronny i za część szerszego konfliktu klasowego, który w końcu doprowadzi do zmiany całej struktury społeczeństwa. Uznaje się, że konflikt można stłumić, a zatem że często istnieje, jako raczej utajniona niż ujawniona cecha zarówno organizacji, jak i społeczeństwa |
Władza |
Przeważnie pomija się rolę władzy w życiu organizacji. W opisywaniu kierowniczych prerogatyw do prowadzenia organizacji w celu realizowania wspólnych interesów woli się używać raczej takich pojęć, jak uprawnienia władcze, przywództwo, kontrola |
Władzę uważa się za najistotniejszą zmienną. Władza jest środkiem, za pomocą, którego łagodzi się i rozwiązuje konflikty interesów. Organizację traktuje się, jako mnogość sprawujących władzę, czerpiących tę władzę z mnogości źródeł |
Władzę uważa się za najistotniejszą cechę organizacji, ale też za zjawisko nierównomiernie rozprzestrzenione i będące następstwem podziałów klasowych. Stosunki władzy w organizacji uważa się za odzwierciedlenie stosunków władzy w społeczeństwie w ogóle i za ściśle powiązane z szerszymi procesami kontroli społecznej, np. kontroli władzy gospodarczej, systemu prawnego i edukacji |
12. Ukryte oblicze władzy w organizacji - o niektórych sprawach nigdy się nie mówi, ponieważ władzę wykorzystuje się do ich ukrywania.
13. Polityczne teorie organizacji:
a) Teoria uwarunkowań strategicznych - władza stanowi pochodną zdolność do dostarczanie czegoś, co dana organizacja wysoko ceni, a co można uzyskać za pośrednictwem konkretnego przedmiotu społecznego.
b) Teoria zależności od zasobów - szczupłość zasobów - niepewność - umiejętność radzenia sobie z niepewnością przenosi się na władzę w organizacji - ta dystrybucja władzy uzyskuje legitymizację w formie organizacji struktur wewnętrznych.