BADANIE ROZKŁADU PRĘDKOŚCI I WYZNACZENIE ŚREDNIAJ PRĘDKOŚCI POWIETRZA W PRZEWODZIE O PRZEKROJU ZAMKNIĘTYM
Pierwsza część ćwiczenia miała na celu przybliżenie metod pomiaru prędkości w przypadku przepływu osiowo symetrycznego. Do tego celu użyto rurki Prandtla, za pomocą której mierzono różnice ciśnienia spiętrzania i ciśnienia statycznego. Te dane posłużyły do określenia rozkładu prędkości wewnątrz rury o znanej średnicy.
Druga część ćwiczenia związana była z pomiarem oporu czołowego brył, oraz zjawiskami występującymi podczas opływania brył przez płyn rzeczywisty. Wykorzystano płytkę kołową oraz kulę - obydwie o tej samej średnicy. W tej części ćwiczenia wyznaczano przebieg współczynnika oporu czołowego w funkcji liczby Reynoldsa.
Część 1
Wykorzystano tutaj stanowisko składające się z cylindrycznej rury, przez którą wentylator tłoczył powietrze ze stałą prędkością. Pomiarowy koniec rurki Prandtla umieszczano kolejno począwszy od zewnętrznej strony przekroju rury, aż do umieszczenia rurki w centralnym punkcie przekroju rury. Dla każdego punktu odczytywano wartość różnicy ciśnień z mikromanometru. Wyniki pomiarów oraz obliczeń przedstawiono w poniższej tabeli.
Pomiar |
Wartości zmierzone |
Wartości obliczone |
||
|
x [mm] |
h [m] |
V [m/s] |
ΔV [m/s] |
1 |
3,5 |
0,06 |
5,59 |
0,09 |
2 |
5 |
0,067 |
5,90 |
0,09 |
3 |
7,5 |
0,075 |
6,25 |
0,08 |
4 |
10 |
0,08 |
6,45 |
0,08 |
5 |
15 |
0,088 |
6,77 |
0,08 |
6 |
20 |
0,096 |
7,07 |
0,07 |
7 |
25 |
0,101 |
7,25 |
0,07 |
8 |
30 |
0,1005 |
7,23 |
0,07 |
9 |
35 |
0,108 |
7,50 |
0,07 |
10 |
40 |
0,11 |
7,57 |
0,07 |
11 |
45 |
0,112 |
7,63 |
0,07 |
12 |
50 |
0,112 |
7,63 |
0,07 |
13 |
70 |
0,11 |
7,57 |
0,07 |
14 |
90 |
0,105 |
7,39 |
0,07 |
15 |
110 |
0,096 |
7,07 |
0,07 |
16 |
130 |
0,092 |
6,92 |
0,08 |
17 |
150 |
0,086 |
6,69 |
0,08 |
18 |
170 |
0,082 |
6,53 |
0,08 |
19 |
190 |
0,079 |
6,41 |
0,08 |
20 |
200 |
0,077 |
6,33 |
0,08 |
Gdzie:
x - odległość środka wlotu rurki Prandtla od ścianki rury
h - wysokość podawana przez mikromanometr
V - obliczona prędkość przepływu powietrza
ΔV - błąd pomiaru
Część 2
W tej części ćwiczenia mierzono siłę oporu stawianą przez kulę oraz tarczę o jednakowej średnicy. Obydwa elementy umieszczono w centralnym punkcie przekroju rury, przez którą przepływało powietrze.
Mierzono siłę oporu czołowego, będącą sumą rzutów sił normalnych i stycznych, na kierunek V przepływu (w rurze przed bryłą). Stosunek tej siły, do siły, jaką wywierałoby stałe ciśnienie przepływu niezakłóconego przed bryłą (powierzchnia odniesienia), nazywamy współczynnikiem oporu powietrza cX. Powierzchnią odniesienie, jest z kolei rzut kształtu powierzchni na płaszczyznę prostopadłą do kierunku przepływu płynu.
Zmierzono:
siłę oporu czołowego wywieraną przez bryły na dołączoną do stanowiska wagę
obroty wentylatora
wskazania mikromanometru
Wyniki pomiarów oraz obliczonych wartości przedstawiono w tabelach poniżej (osobno dla kuli oraz płytki):
Kula
Lp. |
V [m/s] |
X [N] |
Re |
Cx |
1 |
1,76 |
0,029 |
11779 |
2,017 |
2 |
2,69 |
0,036 |
17993 |
1,08 |
3 |
3,53 |
0,044 |
23559 |
0,756 |
4 |
4,08 |
0,063 |
27203 |
0,819 |
5 |
4,56 |
0,073 |
30414 |
0,756 |
6 |
4,89 |
0,088 |
32616 |
0,789 |
7 |
5,25 |
0,091 |
35009 |
0,704 |
8 |
5,54 |
0,093 |
36938 |
0,649 |
9 |
5,81 |
0,093 |
38771 |
0,589 |
10 |
6,32 |
0,093 |
42198 |
0,497 |
11 |
6,68 |
0,098 |
44596 |
0,469 |
12 |
6,99 |
0,103 |
46624 |
0,45 |
13 |
7,63 |
0,112 |
50893 |
0,414 |
14 |
8,22 |
0,127 |
54830 |
0,403 |
15 |
8,47 |
0,132 |
56492 |
0,394 |
Płytka
Lp. |
V [m/s] |
X [N] |
Re |
Cx |
1 |
1,02 |
0,051 |
6800 |
10,59 |
2 |
1,44 |
0,083 |
9617 |
8,57 |
3 |
2,39 |
0,103 |
15949 |
3,85 |
4 |
3,3 |
0,137 |
22037 |
2,68 |
5 |
4,08 |
0,186 |
27203 |
2,39 |
6 |
4,83 |
0,25 |
32259 |
2,28 |
7 |
5,44 |
0,304 |
36307 |
2,19 |
8 |
6,12 |
0,367 |
40805 |
2,1 |
Wnioski
Obserwując wykres zależności prędkości przepływu płynu od odległości od ścianki rury można zauważyć, że układ teoretyczny nie pokrywa się z rzeczywistością. Prędkość powinna być największa w centralnym punkcie przekroju rury, ale tak nie jest. Powstaje pytanie: dlaczego tak się dzieje? Odpowiedzi można poszukiwać w konstrukcji wentylatora powodującego ruch płynu w rurze. Jego centralna część nie posiada łopatek, a tym samym nie wytwarza ciśnienia. Owo ciśnienie pojawia się wraz ze zmianą kształtu łopatek wentylatora, co można zaobserwować na wykresie.