Wykonanie testu: Badający wolno unosi wyprostowaną w stawie kolanowym kończynę dolną pacjenta do momentu aż pojawią się dolegliwości bólowe.
Interpretacja testu: Ostry ból w krzyżu i kończynie świadczy o podrażnieniu korzenia nerwowego (wypadnięcie jądra miażdżystego, guz). Rzeczywiście dodatni objaw Lasegue'a występuje jedynie wtedy, kiedy opisany ból prawie błyskawicznie przenosi się do kończyny dolnej, a objęty w niej obszar zaburzeń ruchowo-czuciowych odpowiada zajętemu korzeniowi nerwowemu. Pacjent często stara się zmniejszyć ból przez uniesienie po stronie badanej miednicy. Należy zmierzyć kąt, do jakiego można unieść kończynę, a jego wielkość wskazuje na stopień podrażnienia korzeni nerwowych. Ból nerwu kulszowego można wywołać po przywiedzeniu i rotacji wewnętrznej zgiętej w stawie kolanowym kończyny dolnej. Ten test jest opisywany jako objaw Bonneta lub mięśnia gruszkowatego (przy przywiedzeniu i rotacji wewnętrznej kończyny dochodzi do naciągnięcia nerwu wokół mięśnia gruszkowatego).
O znacznym podrażnieniu nerwu kulszowego świadczy również nasilenie rwy kulszowej po uniesieniu głowy (objaw Kerniga) i/lub biernego grzbietowego zgięcia palucha (objaw Turyn) (różnicowanie: zapalenie opon mózgowych, krwawienie podpajęczynówkowe, meningiosis carcinoinatosa).
Jeżeli przy unoszeniu kończyny w okolicy krzyżowej i lędźwiowym odcinku kręgosłupa bóle narastają wolno lub promieniują do tylnej powierzchni uda, to są zwykle spowodowane zmianami zwyrodnieniowymi stawów kręgosłupa, zapaleniami więzadeł miednicy albo znacznym wzrostem napięcia mięśnia kulszowo-udowego („miękki stop"; w większości przypadków pojawia się również po drugiej stronie). Należy odróżnić bóle rzekomokorzeniowe (rzekomy objaw Lasegue'a) od rzeczywistej rwy kulszowej (objaw Lasegue'a).
Niekiedy uniesienie kończyny w stawie biodrowym nie jest możliwe, ponieważ chory stawia opór i stara się kończyną zepchnąć w dół rękę badającego. Takie zachowanie pojawia się niekiedy w czasie badania chorych obeznanych z patologią
Objaw zwany ten wskazuje na podrażnienie korzeni nerwowych.
Wykonanie testu: Pacjenta siedzącego na brzegu kozetki prosi się, aby wyprostowaną kończynę dolną zgiął w stawie biodrowym.
Interpretacja testu: Test ten odpowiada objawowi Lasegue'a. Jeżeli występuje podrażnienie korzeni nerwowych, to pacjent unika bólu, starając się położyć i podeprzeć rękami. Test ten wykonujemy w celu stwierdzenia agrawacji bólów. Jeżeli chory może bez problemów zgiąć kończynę w stawie biodrowym bez pochylania się do tyłu, to stwierdzony wcześniej objaw Lasegue'a jest niepewny. Test ten może być także wykonany przez badającego podobnie jak objaw Lasegue'a. Badający zgina biernie w stawie biodrowym wyprostowaną w stawie kolanowym kończynę dolną.
Test diagnostyczny wskazujący na podrażnienie korzeni nerwowych.
Wykonanie testu: Pacjent leży na brzuchu. Zgięta w stawie kolanowym kończyna jest unoszona z kozetki.
Interpretacja testu: Przeprost stawu biodrowego przy zgiętym stawie kolanowym powoduje naciągnięcie nerwu udowego. Jeżeli pojawią się jednostronnie lub obustronnie bóle korzeniowe na przedniej stronie uda (oraz rzadko w podudziu), świadczy to o podrażnieniu korzeni nerwowych w segmencie L3/L4. Wykonanie testu ograniczają często dolegliwości spowodowane zmianami zwyrodnieniowymi stawu biodrowego, skrócenie mięśnia prostego uda lub mięśnia lędźwiowego.
Test diagnostyczny pozwalający różnicowanie miedzy rwą kulszową i schorzeniem stawu biodrowego.
Wykonanie testu: Pacjent leży na plecach. Jedna ręka badającego obejmuje piętę, a druga - od strony brzusznej staw kolanowy. Wyprostowaną w stawie kolanowym kończynę dolną wolno unosi się do punktu, gdy u chorego pojawią się dolegliwości bólowe. Należy ocenić lokalizację i rodzaj bólu. Określa się także kąt, do jakiego unoszenie kończyny nie sprawia dolegliwości bólowych. Następnie test jest powtarzany i gdy kończyna osiąga granicę dolegliwości bólowych, zgina się staw kolanowy.
Interpretacja testu: U chorego z podrażnieniem nerwu kulszowego po zgięciu staw u kolanowego dochodzi do znacznego złagodzenia lub całkowitego ustąpienia dolegliwości. Jeżeli występują schorzenia w stawie biodrowym, bóle pozostają lub ulegają nasileniu wraz ze wzrostem zgięcia stawu biodrowego.
Uwaga: Ból towarzyszący chorobom stawu biodrowego jest zwykle zlokalizowany w okolicy pachwiny lub wyjątkowo po grzbietowo-bocznej stronie stawu biodrowego. Jedynie ta ostatnia jego lokalizacja może stwarzać trudności w różnicowaniu między podrażnieniem nerwów i bólami spowodowanymi chorobą stawu biodrowego.
Test stosowany do różnicowania bólów lędźwiowego odcinka kręgosłupa.
Wykonanie: Pacjent leży na plecach. Następnie wykonuje się test Lasegue'a do pojawienia się dolegliwości bólowych. W tej pozycji odsuwając obie ręce badający uwalnia kończynę dolną.
Interpretacja: Nagłe, nieoczekiwane upuszczenie kończyny powoduje odruchowe napięcie mięśni grzbietu i pośladków. Głównie dochodzi do napięcia mięśnia lędźwiowego z pociąganiem za wyrostki poprzeczne lędźwiowego odcinka kręgosłupa. Bóle pojawiają się przy chorobach odcinka lędźwiowego kręgosłupa (spondyloartroza, spondylitis, wypadnięcie jądra miażdżystego) lub stawów krzyżowo-biodrowych.
Różnicowania wymagają bóle trzewne, np. uwzględnić należy objawy spowodowane zapaleniem wyrostka robaczkowego, które w tym teście mogą ulec zaostrzeniu.
Objaw zwany ten wskazuje na podrażnienie korzeni nerwowych.
Wykonanie testu: Badający podnosi wyprostowaną w stawie kolanowym, niesprawiającą dolegliwości bólowych, kończynę dolną.
Interpretacja testu: W przypadku dyslokacji jądra miażdżystego i podrażnienia korzenia nerwowego, w czasie unoszenia zdrowej kończyny może dojść do przeniesienia ruchu na zajęty segment kręgowy, w wyniku czego po stronie chorej pojawia się rwa kulszowa.
Test diagnostyczny różnicujący bóle lędźwiowe i krzyżowo-lędźwiowe.
Wykonanie testu: Chory leży na brzuchu. Badający zgina staw kolanowy chorego, starając się, na ile jest to tylko możliwe, docisnąć piętę do pośladka. Pacjent powinien początkowo nie stawiać oporu, a następnie starać się wyprostować kończynę wbrew stawiającej opór ręce badającego.
Interpretacja testu: W czasie testu początkowo dochodzi do wzrostu napięcia w stawie krzyżowo-biodrowym, następnie w przejściu lędźwiowo-krzyżowym i na końcu w lędźwiowym odcinku kręgosłupa. Test ten wykonujemy przy podejrzeniu obecności zmian w więzadłach miednicy i w krążkach międzykręgowych. Bóle w stawie krzyżowo-biodrowym, lędźwiowo-krzyżowym lub w lędźwiowym odcinku kręgosłupa bez korzeniowego promieniowania przemawiają za zmianami zwyrodnieniowymi i/lub niewydolnością więzadłową; pojawienie się dodatkowo bólów korzeniowych przemawia za uszkodzeniem krążków międzykręgowych.
Test diagnostyczny do wykrywania symulacji dolegliwości ze strony lędźwiowego odcinka kręgosłupa.
Wykonanie testu: Chory leży na plecach. Następnie powinien unieść sprawiającą bóle kończynę dolną, podczas gdy badający układa rękę pod piętą drugiej kończyny.
Interpretacja testu: Przy obecności rzeczywistej rwy kulszowej pacjent nie może unieść kończyny. Jednocześnie przyciska on piętę drugiej kończyny silnie do podłoża. Jeżeli pacjent symuluje objawy, nie podpiera się piętą zdrowej kończyny o podłoże. Ponadto często stwierdza, że nie jest w stanie unieść chorej kończyny dolnej.
Objaw zwany też objawem mięśnia gruszkowatego, znajduje kliniczną przydatność do testowania nerwu kulszowego.
Test wykonuje się w pozycji leżenia na plecach. Terapeuta zgina kończynę dolną w stawie kolanowym i biodrowym, a następnie przywodzi i rotuje ją do wewnątrz. W czasie tego ruchu wcześniej pojawia się objaw Lasegue'a, zaś nasilenie się dolegliwości bólowych spowodowane jest przez napinanie się nerwu kulszowego w pobliżu mięśnia gruszkowatego.
Test Bragarda
Test diagnostyczny wskazujący na ucisk korzeni nerwowych - pozwala na różnicowanie między rzeczywistym i rzekomym objawem Lasegue'a.
Wykonanie testu odbywa się w pozycji pacjenta leżącej na plecach. Terapeuta jedną ręką obejmuje piętę, a druga chwyta za tylną okolicę stawu kolanowego. Wyprostowaną w stawie kolanowym kończynę terapeuta unosi wolno ku górze. Przy pojawieniu się bólu jak w objawie Lasegue'a, kończynę opuszcza się do momentu, gdy ból ustąpi. W tej pozycji wykonywane jest silne zgięcie grzbietowe stopy, które powoduje ponowne pojawienie się bólu przebiegającego wzdłuż nerwu kulszowego.
Dodatni objaw Bragarda świadczy o ucisku korzeni nerwowych z poziomu L4-S1. Tępy, niespecyficzny ból na tylnej powierzchni uda z promieniowaniem do stawu kolanowego świadczy o podrażnieniu na skutek rozciągnięcia mięśni kulszowo-udowych i nie należy go mylić z objawem Lasegue'a. Uczucie napięcia w łydce może być spowodowane zakrzepicą żył, zatorem lub przykurczem mięśnia brzuchatego łydki.
Test Bragarda pozwala na stwierdzenie agrawacji przez chorego. W większości takich przypadków dodatni objaw nie występuje.
Objaw pozwalający ocenić uszkodzenie korzeni nerwowych.
Wykonanie testu: Pacjent leży na plecach. Badający chwyta jedną ręką piętę, a jednym palcem drugiej ręki uciska w kierunku grzbietowym I kość śródstopia. Następnie prosi się chorego o wykonanie zgięcia podeszwowego stopy.
Interpretacja testu: W przypadku choroby krążka międzykręgowego z uszkodzeniem korzenia nerwowego S1, chory nie może przeciwstawić się uciskowi palca. Z powodu niedowładu mięśni strzałkowych dochodzi do supinacji stopy (mięśnie piszczelowy tylny i przedni).
Objaw wskazujący na podrażnienie korzeni nerwowych.
Wykonanie testu: Pacjent leży na brzuchu. Badający zgina staw kolanowy od kąta 90° do 120° przy zgiętej grzbietowo stopie.
Interpretacja testu: Jeżeli w tym czasie można wymacać bolesny nerw kulszowy powyżej dołu podkolanowego, świadczy to o podrażnieniu korzeni nerwowych i zwykle jest spowodowane dyslokacją jądra miażdżystego lub guzem.
Objaw wskazujący na podrażnienie korzeni nerwowych.
Wykonanie testu: Pacjent leży na plecach. Choremu poleca się zgiąć kończynę w stawie biodrowym i kolanowym. W pierwszej części testu badający stara się biernie wyprostować staw kolanowy, w drugiej części pacjent jest proszony o wykonanie czynnego wyprostu tego stawu.
Interpretacja testu: Jeżeli przy czynnym i biernym wyproście stawu kolanowego pojawiają się bóle kręgosłupa lub korzeniowe w kończynie, świadczy to o podrażnieniu korzeni nerwowych spowodowanym dyslokacją jądra miażdżystego, procesem zapalnym lub guzem.
Objaw ten wskazuje na podrażnienie opon mózgowych.
Objaw ten najłatwiej uchwycić w pozycji leżącej na plecach podczas biernego uniesienia głowy (zgięcia szyi) pacjenta. Jeżeli w trakcie próby maksymalnego uniesienia głowy dochodzi do lekkiego zgięcia stawów kolanowych i biodrowych, stwierdzamy objawy podrażnienia opon.