REANIMACJA
Reanimacja - jest to zespól czynności terapeutycznych mających na celu czasowe zastąpienie niewydolnego układu krążenia i układu oddechowego, a co za tym idzie podtrzymanie przepływu utlenowanej krwi przez naczynia mózgowe i wieńcowe do czasu ewentualnego powrotu własnego krążenia i oddechu.
Zabiegi reanimacyjne podejmujemy w sytuacjach w których dochodzi do zatrzymania funkcji jednego z układów warunkujących życie człowieka. Do takich układów zaliczamy:
Centralny System Nerwowy [ CSN ] odpowiedzialny m.in. za świadomość,
Zanik funkcji któregoś z tych układów powoduje stan bezpośredniego zagrożenia życia i w krótkim czasie pociąga za sobą zanik funkcji dwóch pozostałych. Proces ten u ludzi potencjalnie zdolnych do życia może być skutecznie zatrzymany i odwrócony bez żadnych następstw, przy czym decydującą rolę gra tutaj czas.
Zbyt późne rozpoczęcie reanimacji pozwala jedynie na zresuscytowanie chorego.
Reanimacja i resuscytacja oznaczają to samo w sensie wykonywanych czynności natomiast różnią się jeżeli chodzi o efekty. U chorego zresuscytowanego w przeciwieństwie do zreanimowanego nie ma powrotu czynności wyższych, a więc nie ma powrotu świadomości. Po upływie minuty następuje utrata przytomności, a po upływie kolejnych pięciu minut następuje zatrzymanie akcji serca.
PAMIĘTAJ!
Szanse na skuteczną reanimację maleją stopniowo w miarę upływu czasu. Podjęcie czynności reanimacyjnych w fazie zanikania czynności życiowych może nie dopuścić do zaniku funkcji wszystkich układów i tym samym stwarza szansę pełnego powrotu do zdrowia
Rozpoznanie stanu ostrego zagrożenia życia
Pytanie 1. Czy ratowany jest przytomny ?
Stan przytomności ocenia się na podstawie możliwości lub jej braku w nawiązaniu kontaktu słownego z ratowanym. Brak spełniania poleceń lub odpowiedzi na wołanie ratownika ocenia się jako stan nieprzytomności.
TAK wyklucza bezdech i zatrzymanie krążenia
NIE ratownik zadaje sobie drugie pytanie
Pytanie 2. Czy ratowany oddycha ?
Oddech ocenia się na podstawie obserwacji ruchów klatki piersiowej i stwierdzeniu obecności ruchu gazów oddechowych. Sinica obwodowa, zmiany objętości klatki piersiowej bez wyczuwalnego przepływu gazów oraz świsty oddechowe świadczą o niedrożności dróg oddechowych.
TAK sprawdzić drożność dróg oddechowych, ułożyć w pozycji bocznej ustalonej
NIE ratownik wykonuje 2 wdechy i zadaje sobie trzecie pytanie
Pytanie 3. Czy ratowany ma utrzymane krążenie ?
Bada się obecność tętna na dużych tętnicach - szyjnej, udowej, ramiennej (u dzieci):
TAK udrożnić drogi oddechowe i rozpocząć wentylację płuc
NIE po ułożeniu na twardym podłożu ratownik wykonuje trzy podstawowe zabiegi reanimacyjne według schematu A, B, C .....
Działanie
A (Airway). Zapewnić drożność górnych dróg oddechowych poprzez:
odgięcie głowy do tyłu
wysunięcie żuchwy do przodu
przyciśnięcie żuchwy do szczęki
U ludzi nieprzytomnych niedrożność występuje najczęściej na poziomie gardła i może być spowodowana zapadaniem się języka lub obcą treścią ( treść żołądkowa, krew, woda, ślina )
B (Breathe). Sztuczna wentylacja płuc jednym ze sposobów:
usta-usta
usta-nos
usta-usta-nos (u dzieci i noworodków ).
Technika wykonania polega na wdmuchiwaniu do układu oddechowego osoby ratowanej powietrza wydechowego ratownika (przestrzeń martwa).
udrożnić drogi oddechowe
zacisnąć nos ratowanego dwoma palcami
odciągnąć dolną wargę ratowanego i szczelnie objąć swoimi ustami usta ratowanego
wdmuchnąć powietrze do płuc ratowanego obserwując uniesienie się klatki piersiowej
odsunąć twarz od twarzy ratowanego umożliwiając tym samym bierny wydech i opadnięcie klatki piersiowej
Ilość cykli na minutę w trakcie reanimacji
14 wdechów u dorosłych
20 wdechów u dzieci i młodzieży
40 u noworodków
C (Circulate). Pośredni masaż serca.
oprzeć nadgarstek dłoni na mostku ratowanego na granicy środkowej i dolnej 1/3 mostka lub bwa palce powyżej wyrostka mieczykowatego.
na swojej dłoni oprzeć dłoń drugiej ręki, tak aby palce nie dotykały klatki piersiowej ratowanego,
uciskać rytmicznie mostek z amplitudą 3-5 cm siła ucisku musi być dostosowana do wieku, wagi i budowy anatomicznej ratowanego,
okresowo sprawdzać na tętnicy szyjnej czy nie powróciło spontaniczne krążenie.
zalecana częstość uciśnięć
80 - 100/min dorośli
100 - 120/minutę u małych dzieci
120/min u noworodków
Skuteczność reanimacji jest znacznie wyższa jeżeli reanimuje dwóch ratowników. W przerwie pomiędzy wdechami drugi ratownik jest w stanie kontrolować efektywność masażu serca poprzez kontrolę fali tętna na tętnicy szyjnej.
Reanimację prowadzimy:
1 ratownik 2 : 15 (oddech-ucisk)
2 ratowników 1 : 5 (oddech-ucisk)
Reanimację prowadzimy do czasu :
przywrócenia krążenia krwi i oddychania,
przejęcia reanimacji przez lekarza lub zespół reanimacyjny,
wyczerpania ratownika.
Osobą nieprzytomną (własny oddech i krążenie) należy ułożyć w pozycji bocznej ustalonej.