SZKOŁA PODSTAWOWA NR 4 W SANOKU
SCENARIUSZ ZAJĘĆ DLA UCZNIÓW KLAS I - III
PROWADZONYCH W ŚWIETLICY SZKOLNEJ
W RAMACH SPOŁECZNEJ KAMPANII
BEZPIECZNE DZIECI NA POLSKICH DROGACH
OPRACOWANY PRZEZ: KAZIMIERĘ TARNAWSKĄ-ROGOZ I EWĘ MAGDA
Temat zajęć:
Wszystko o bezpiecznym zachowaniu się w ruchu drogowym; zajęcia
z udziałem rodzica - policjanta.
Cele ogólne:
Opanowanie i przestrzeganie zasad bezpiecznego zachowania się w ruchu drogowym, wyrabianie nawyku prawidłowego zachowania się na ulicy.
Aktywne włączanie się rodziców w działania szkoły związane z promocją bezpieczeństwa dzieci
w ruchu drogowym.
Cele operacyjne:
Uczeń:
* wie o źródłach informacji związanych z przepisami ruchu drogowego;
* potrafi rozróżniać podstawowe znaki drogowe;
* zna pojęcia: uczestnik ruchu, pieszy, droga, jezdnia, znaki dotyczące pieszego;
* potrafi zachować się na drodze;
* rozumie znaczenie „bezpieczna droga”;
* zna zasady bezpiecznego przechodzenia przez jezdnię i potrafi je przestrzegać;
* wie, dlaczego istnieje potrzeba uczenia się przepisów ruchu drogowego;
* wie, do kogo może zwrócić się o pomoc w razie potrzeby;
* wskazuje miejsca bezpieczne i niebezpieczne oraz właściwe i niewłaściwe zachowania w drodze do szkoły;
* zachowuje szczególną ostrożność na jezdni i w drodze do szkoły.
Metody:
Aktywizujące
Heurystyczne
Obserwacyjne
Formy pracy:
Indywidualna
Zbiorowa
Grupowa
Czas zajęć: 2 godz.
Środki dydaktyczne: plansze przedstawiające znaki drogowe, sygnalizator świetlny, zbiór książek, czasopism, ulotek o tematyce ruchu drogowego jak np. „Kodeks drogowy”, „Z Agatką na drodze”, „Wychowanie komunikacyjne”, podręcznik do nauczania zintegrowanego w klasie II
„Z Ekoludkiem w szkole”, ćwiczenia „Chodźmy razem”, „Jeżdżę bezpiecznie rowerem” itp,
PRZEBIEG
1. Zabawa orientacyjno porządkowa „Kolory”;
- żółte światło sygnalizatora - dzieci klaszczą 2 razy w dłonie,
- czerwone - stoją w miejscu,
- zielone - maszerują w miejscu (zakończenie kolorem żółtym światła sygnalizatora, dobranie odpowiedniego hasła - UWAGA!).
Zabawa integracyjna „witamy się”. Wiersz powitalny. Dzieci zebrane na dywanie wstają. Wykonują gesty i ruchy wynikające z tekstu mówionego przez nauczycielkę :
Prawa ręka, - lewa ręka
Prawa noga - lewa noga
Cały tułów, - teraz głowa
Usta mówią takie słowa:
Dzień dobry!
w ten jesienny dzień, wszyscy nawzajem witamy się!
(dzieci podają sobie prawą dłoń witając się).
Przedstawienie tematu zajęć (zapalone żółte światło sygnalizatora) nauczycielka mówi:
Mamy dzisiaj naradę na temat taki: co by zrobić -
- żeby ruch w mieście był bezpieczny nareszcie,
- żeby dzieciom było w drodze do szkoły miło,
- by nic się złego nie przydarzyło,
- by przez wspólną zabawę i naukę -
żyć w zgodzie i przyjaźni z drogowymi przepisami,
a przez to sprostać celom i zadaniom społecznej kampanii,
by były BEZPIECZNE DZIECI NA POLSKICH DROGACH
bo…………
(uczeń - odpowiada słowami refrenu znanej piosenki)
- do szkoły każdy musi iść wygodnie,
- do szkoły droga być bezpieczna ma,
- do szkoły dzieci muszą iść swobodnie,
- do szkoły każdego dnia.
Krótka rozmowa tematyczna.
N.: Tak więc, by nauczyć się prawidłowo i bezpiecznie poruszać po drodze, Wam dzisiaj uczniom, przebywającym w szkolnej świetlicy, a na ulicy - uczestnikom ruchu drogowego - jak myślicie, - kto pomóc może ? - (odpowiedź dzieci - policjant ).
Powitanie brawami policjanta - tatę uczennicy klasy I.
6. Przeprowadzenie przez uczennicę klasy III wywiadu z policjantem na temat jego pracy:
* Uczennica klasy III mówi :
Serdecznie Pana witamy w naszej Świetlicowej Gromadzie. W krótkim wywiadzie chcemy, aby udzielił nam Pan odpowiedzi na nasze pytania związane z zawodem policjanta:
* Jak to się stało, że został Pan policjantem, czy to były Pana dziecięce marzenia?
* Czy jest teraz Pan zadowolony z wyboru tego zawodu ?
* Czym musi się wykazać Pan jako policjant w swojej pracy?
* My jako uczniowie w swojej pracy - nauce, mamy szkolne przybory, a policjant czego używa
w swojej pracy na służbie?
* Jak Pan myśli, czy Pana córka, a nasza koleżanka Angelika, cieszy się i jest dumna , że jej tato pracuje w takim zawodzie ?
* Co ty na to Angelika? (Zapytanie o odpowiedź Angeliki)
* Zadawanie pytań przez uczestników zajęć;
* Uczennica:
Dziękujemy za tak ciekawe odpowiedzi, myślę, że od dzisiaj policjant będzie dla nas osobą, do której wszyscy będziemy mieli większą odwagę i śmiałość zwrócić się do Pana i innych policjantów w sytuacjach niebezpiecznych i trudnych na ulicy i nie tylko.
7. Zaproszenie policjanta przez ucznia do udziału w inscenizacji na podstawie opowiadania W. Chotomskiej pt.„Pies z ulicy Bałamutów”.
Scenografia: makieta miasta Pieskowice ze skrzyżowaniem ulic.
Występujące osoby: dzieci, policjant, piesi, kierowca, pies .
(na scenie „pies jamnik” siedzi i czyści swoje buty)
Dziecko I
W pewnym mieście Pieskowicach,
Przy ulicy Bałamutów,
Mieszkał sobie czarny jamnik,
Który miał dwie pary butów.
Do południa czyścił buty
Luksusową białą pastą;
A gdy tylko skończył pracę,
Chyłkiem wymknął się na miasto (jamnik opuszcza swoje mieszkanie)
Dziecko II
Zamiast chodzić po chodniku,
On po jezdni szedł piechotą;
Więc powiedział mu policjant,
Że zły przykład daje kotom.
Policjant:
- Źle jamniku, ucz się tego,
Co już małe wiedzą smyki;
JEZDNIA SŁUŻY DO JEŻDŻENIA,
DO CHODZENIA SĄ CHODNIKI (policjant przypina to i kolejne pouczenia na tablicy)
Dziecko III:
- Pies na chodnik wkroczył godnie
Z miną wielce obrażoną.
Przewracają się przechodnie:
Przechodnie:
- Któż to chodzi lewą stroną?
Policjant:
- Patrz jamniku, jakie z tobą są kłopoty;
- CHODŹ CHODNIKIEM PRAWĄ STRONĄ
I PAMIĘTAJ ZAWSZE O TYM !
Dziecko IV:
Na ulicy Polędwicy,
Jamnik jezdnią się przemyka.
Przebiec chciał na drugą stronę,
By kość kupić u rzeźnika.
Policjant:
- Piesku! - Nie myśl tylko o obiedzie!
ZANIM ZROBISZ KROK NA JEZDNIĘ,
POPATRZ, CZY NIĄ COŚ NIE JEDZIE !
Dziecko V:
Jamnik warknął urażony;
Jamnik:
- Przechodzenie nie jest sztuką !
Dziecko V:
Łypnął okiem, zszedł z chodnika
I chciał jezdnię przejść na ukos.
Pan kierowca zahamował
I zawołał wielkim głosem:
Kierowca:
- JEŚLI ŻYCIE JEST CI MIŁE,
NIE PRZEBIEGAJ JEZDNI SKOSEM !
Dziecko VI:
Pies chciał uciec, lecz niestety,
Choć podskoczył dość wysoko,
Znów się spotkał na ulicy,
Z policjantem oko w oko.
Pan policjant mu wyjaśnił:
Policjant:
- Tutaj przejścia się zabrania,
KTO CHCE JEZDNIĘ PRZEJŚĆ BEZPIECZNIE,
MUSI DOJŚĆ DO SKRZYŻOWANIA !
Dziecko VI:
Pies na jezdnię wkroczył żwawo -
Ledwie z życiem uszedł cało.
A dlaczego?
- A dlatego, że nie przyjrzał się sygnałom !
Policjant:
- Spójrz na sygnał - Nim na drugą przejdziesz stronę,
STÓJ ! GDY CZERWONE ŚWIATŁO,
PRZECHODŹ, KIEDY JEST ZIELONE !
Dziecko VII:
Jamnik bucik ściągnął z nogi,
Bo chciał się podrapać w głowę.
Ale nim to zdążył zrobić,
Wszedł na tory tramwajowe.
Tramwaj zgrzytnął i przystanął,
Bo najwyższa była pora.
A policjant rzekł do pieska:
Policjant:
- NIE ZATRZYMUJ SIĘ NA TORACH !
Dziecko VIII:
Zmęczył się nasz pies spacerem,
Aż go rozbolały nogi,
Więc pożegnał policjanta,
Podziękował za przestrogi.
Potem spytał bardzo grzecznie :
Jamnik:
- Jak do domu mam się dostać?
Dziecko VIII:
A policjant wskazał drogę,
I tak rzekł na pożegnanie:
Policjant:
- Idź jamniku jak najprędzej
Na ulicę Bałamutów.
Zanim do snu się ułożysz,
Zdejmij obie pary butów.
I koniecznie zapamiętaj;
Że psy dobrze wychowane,
Spacerują po ulicach,
Zawsze razem ze swym panem.
Ale -
BYŚ BEZPIECZNY BYŁ NA DRODZE -
POLICJANT ZAWSZE CI POMOŻE !
(wręcza jamnikowi książeczkę pt. „PRZESTROGI POLICJANTA DLA JAMNIKA, KTÓRY MIESZKA W PIESKOWICACH PRZY ULICY BAŁAMUTÓW”).
8. Rozmowa na temat treści inscenizacji;
* przestrogi i pouczenia skierowane do jamnika związane z jago zachowaniem się na drodze
i odniesienie ich do zachowań się dzieci - odczytanie ich z tablicy.
* wskazanie policjanta jako osobę, która sprzyja dzieciom w bezpiecznym poruszaniu się po drodze.
9. Przedstawienie innych źródeł zdobywania wiedzy o przepisach ruchu drogowego - odwołanie się do literatury znajdującej się w kąciku komunikacyjnym .
N: Zagadnienia związane z zachowaniem się w ruchu drogowym możemy znaleźć również
w książkach dla dzieci, czasopismach. Aby określić i rozumieć pojęcia z tego zakresu, wystarczy sięgnąć po książkę znajdującą się w naszym kąciku ruchu drogowego. I tak np. : kto to jest uczestnik ruchu drogowego?; Co to jest droga, jezdnia itd. - wyszukiwanie odpowiedzi na postawione pytania w książkach.
10. Scenka tematyczna do treści wiersza T. Śliwiaka pt. „Na ulicy” .
N: Pies z ulicy Bałamutów nie potrafił się właściwie zachować na ulicy, ale myślę, że przestrogi policjanta pozwolą mu teraz być uczestnikiem ruchu drogowego, któremu już nic nie będzie zagrażało. A jak czasem niegrzecznie zachowują się dzieci na ulicy przedstawi nam Ewa i Patryk
(chłopiec kopie piłkę na „jezdnię” zaznaczoną na podłodze).
Uczeń I : Gdzie jest piłka?
Wszyscy: Na ulicy
Uczeń II: Za nią, za nią!
Pieszy: Kto to krzyczy?
Uczeń III: Zgrzyt hamulców, piszczą koła,
Stój, zatrzymaj się! - ktoś woła.
Nogi się ze strachu gną,
Sypie się rozbite szkło.
Tak to kończy się zabawa
- wielki płacz i ból i wrzawa.
Lecz i gorzej także bywa!
Tutaj w piłkę się nie grywa.
Dla Ew, Jurków, Kryś i Zoś,
Innych miejsc do zabaw dość.
Ulic trzeba się wystrzegać
Po ulicach się nie biega.
* Krótka rozmowa na temat treści wiersza odpowiedzi dzieci na pytanie:
- Jakie może być zakończenie takiego wydarzenia?
Recytacja wiersza H. Łochockiej pt. „ Uwaga! Nie gap się”
N: O tym, co dzieci dowiedziały się i nauczyły, opowie treść wiersza pt. „Uwaga! Nie gap się ”.
Uczeń:
Możesz stracić życie, zdrowie, Gdy na jezdnię wejdziesz źle.
Więc ci w krótkich słowach powiem:
Na ulicy nie gap się!
Trzeba iść wzdłuż białych pasów!
Troszkę dalej! To ii cóż!
Chociaż stracę chwilę czasu,
Lecz mi nic nie grozi już!
Czy opłaca się narażać i kaleką zostać
Nie!
Więc ostrożny bądź! Uważaj!
Nie skacz w biegu ! Nie spiesz się!
12. Prezentacja wiersza W. Chotomskiej pt. „ Gdy zamierzasz przejść ulicę”, przez uczennice klasy III, celem przypomnienia i utrwalenia pięciu zasad przechodzenia przez jezdnię:
- Na chodniku przystań bokiem,
- Popatrz w lewo bystrym wzrokiem,
- Skieruj w prawo wzrok sokoli,
- Znów na lewo spójrz powoli
- Jezdnia wolna - więc swobodnie mogą przez nią przejść przechodnie.
13. Przedstawienie 5 zasad ruchu drogowego (dobieranie napisów do kolejnych cyfr na tablicy od 1 do 5).
1. Zatrzymuję się.
2. Patrzę w lewo.
3. Patrzę w prawo
4. Patrzę w lewo
5. Droga wolna - idę.
14. Zabawa dydaktyczna „Pięć zasad” .
Na makiecie skrzyżowania zaznaczone pasy. Uczniowie grupami podchodzą do przejścia
i prawidłowo przechodzą przez jezdnię. Policjant kontroluje przestrzegania 5 zasad przez uczestników ruchu wraz z pozostałymi dziećmi - korygowanie błędnych zachowań.
15. Prezentacja wiersza M. Wieman pt. „Uwaga! Czerwone światło” przez uczennice klasy II.
Uczennica I
Czy to duże miasto,
Wioska czy osada,
Kto uważnie chodzi,
Ten pod nic nie wpada!
Kolorowe światła obok skrzyżowania,
Jedno iść pozwala, drugie iść zabrania.
Bądźmy uważni! (odwraca kartkę z ostrzeżeniami)
Bądźmy ostrożni!
Uczennica II
Przejście przez ulicę
Nie jest trudną sprawą.
Najpierw spójrzmy w lewo,
Potem spójrzmy w prawo.
Jeśli nic nie jedzie,
Można iść bezpiecznie,
Ten drogowy przepis
Trzeba znać koniecznie!
Bądźmy uważni!
Bądźmy ostrożni!
Uczennica III
Ten czerwony sygnał
Przejść nam nie pozwala (zapala się na sygnalizatorze czerwone światło)
Gdy czerwonym okiem patrzy na nas z dala.
A zielony sygnał, oko ma zielone (zapala się zielone światło)
Mówi : Bardzo proszę przejść na drugą stronę!
Bądźmy uważni!
Bądźmy ostrożni!
* Udzielenie odpowiedzi na pytanie:
N.: Jacy mamy być jako uczestnicy ruchu drogowego?
- Dzieci odczytują „ostrzeżenia”:
Bądźmy uważni!
Bądźmy ostrożni!
- Wpisanie przez policjanta podanego przez dzieci hasła wynikającego z ostrzeżenia w formie wyrazu - UWAGA! na żółtym krążku znajdującym się nad drogowskazem w kąciku komunikacyjnym w sali zajęć.
Zabawa orientacyjno - porządkowa „ Gramy w zielone, żółte czerwone” - każdy szuka u siebie lub w sali zajęć coś w kolorze, w jakim pali się światło sygnalizatora drogowego (światło zielone, czerwone, żółte).
17. Zgaduj - zgadula dla wszystkich dzieci.
- Nauczycielka czyta zagadki, a policjant wybiera wśród zgłaszających się do odpowiedzi dziecko, które podaje rozwiązanie zagadki (nagradzanie brawami przez uczestników zajęć za prawidłowe rozwiązanie).
ZAGADKI
Ma aż troje oczu przechodniom pomaga,
Swoim żółtym okiem daje znak „ Uwaga”
Gdy czerwone świeci - Stop! nie idźcie dzieci!
Zapali zielone - idźcie na drugą stronę. (sygnalizator)
Choć nóg nie ma szybko pędzi szosą,
Bo nie nogi, ale koła go po szosie niosą . (samochód)
Kto to jest?
W białej czapce na ulicy ważną jest osobą.
Dobrym okiem, bystrym słuchem
Kieruje ulicznym ruchem (policjant)
Co to jest?
Kierownica, dzwonek, koła z oponami
Jedzie na nim człowiek i kręci pedałami. (rower)
Jak jeździć i chodzić trzeba
Nauczyć mogą……………. (drogowe znaki)
Duże koło z brzegiem czerwonym,
Które z daleka widać od razu
„Nie wolno”! - krzyczą głosem donośnym,
bo to są właśnie znaki…….. (zakazu) - wyszukanie odpowiedniego modelu znaku
znajdującego się w kąciku komunikacyjnym)
Niebieskie kartki z białą strzałką mówią stanowczo:
„Jedź jak ci każę!”
Bo to są znaki……. (nakazu) - jak wyżej
Żółte trójkąty czerwonym brzegiem ozdobione
Na nim obrazki z informacją umieszczone
To są znaki…………… (informacyjne) - jak wyżej
Zajmuje się mruganiem,
Nawet wtedy mruga,
Gdy na świecie deszcz i szaruga (sygnalizator)
Kolor światła
nakazujący natychmiastowe zatrzymanie (czerwony)
Popularna nazwa przejścia dla pieszych (zebra)
Użytkownik drogi, który prowadzi pojazd (kierowca)
Jaki to czasownik
Pierwszy numer otrzymuje
Gdy do szkoły bezpiecznie
Zanim przejdzie przez jezdnie
Uczeń wykonuje? (zatrzymuje się)
Wspólne śpiewanie I zwrotki piosenki - Będę kierowcą - rytmizacja tekstu przez uderzanie w kolana i klaskanie w dłonie.
Jedzie auto coraz prędzej co za pęd, co za pęd!
Żółte światło pas na jezdni teraz skręt, teraz skręt
Bardzo trudno być kierowcą,
lecz ja mówię wszystkim chłopcom, że kierowcą,
że kierowcą muszę kiedyś być !
Podsumowanie zajęć; utrwalenie zdobytych wiadomości i umiejętności.
* Podział dzieci na grupy i przydział zadań do wykonania:
* Uczniowie klas I i II rozwiązują krzyżówki przygotowane wcześniej na zajęciach świetlicowych przez uczniów klas III;
* Uczniowie klas III rozwiązują test tematyczny, którego prawidłowe rozwiązanie to hasło: BRAWO.
* Odpowiedzi na pytania zadane przez nauczycielkę:
- W jaki sposób będę najbardziej bezpieczny jako pieszy w ruchu drogowym? (zwrócenie uwagi na zachowanie się w różnych sytuacjach i w różnej porze roku na drodze, sygnały dźwiękowe, ubranie, przedmioty itd.)
- W jakim celu uczymy się przepisów ruchu drogowego?
(by być wzorowym pieszym, pasażerem, kierowcą - bezpiecznym uczestnikiem ruchu drogowego).
Uwagi i spostrzeżenia policjanta o aktywności uczniów na zajęciach, zdobytych wiadomościach i umiejętnościach.
Zawarcie kontraktu z uczniami - Jestem wzorowym pieszym.
Wręczenie przez policjanta wszystkim uczestnikom zajęć plakietek z zobowiązującym napisem o treści „Jestem wzorowym pieszym”.
19. Piosenka na pożegnanie pt. „Policjant - nasz Przyjaciel”
- dzieci stoją i wspólnie śpiewają piosenkę pt. „Policjant - nasz Przyjaciel”.
Policjant to naprawdę nasz Przyjaciel bliski,
Przyjaciel, który myśli życzliwie o wszystkim ;
Myśli o bezpieczeństwie na ulicy, w domu,
Śpieszy z pomocą zawsze - kiedy trzeba pomóc.
* Pożegnanie policjanta brawami, wręczenie laurki,
(dzieci podchodzą do policjanta i wpisują swoje imię na laurce).
* Nauczycielka dziękuje wszystkim uczestnikom za aktywny udział w zajęciach.
Opracowały:
Kazimiera Tarnawska - Rogoz
Ewa Magda
5