Zad 1 Niżej podano informacje dotyczące procesu biosyntezy białka. Synteza łańcucha polipeptydowego przebiega zawsze od końca karbokslowego. W procesie syntezy łańcucha polipeptydowego matryca mRNA odczytywana jest w kierunku 5' —> 3'. Energia niezbędna do wytworzenia wiązań peptydowych podczas biosyntezy białka pochodzi bezpośrednio z hydrolizy ATP. Translokacja w procesie syntezy łańcucha polipeptydowego polega na przesunięciu mRNA względem rybosomu o jeden kodon. Kodon AUG w cząsteczce mRNA w organizmach eukariotycznych pełni rolę kodonu inicjującego na końcu 5', będącego informacją dla przyłączenia formylo-metioniny tRNA. Wskaż numery zdań zawierających informacje nieprawdziwe. Zad. 2 Do podanych sekwencji nici DNA ulegającej transkrypcji dopisz: a) nić mRNA powstałą w wyniku transkrypcji tego DNA, b) sekwencję aminokwasów w polipeptydzie, powstałym w wyniku translacji tego mRNA. nić DNA: TACAAACCATGGGCGCAAGACAACGCTACCCGT ZAD.3 Stwierdzono, że fragment łańcucha polipeptydowego posiada następującą sekwencję aminokwasów: ...Liz Fen Arg... Jeżeli kodonami w mRNA dla kolejno wymienionych aminokwasów są odpowiednio: AAA, UUU, CGC, to: Triplety, którymi została zakodowana informacja genetyczna dla tych aminokwasów w DNA, są następujące: Antykodony występujące w cząsteczkach tRNA, transportujących te aminokwasy, mają następujący skład: ZAD.4 Na schemacie przedstawiono różne etapy elongacji w biosyntezie białka. Podaj nazwę procesu przedstawionego na schemacie. Wskaż prawidłową kolejność poszczególnych etapów elongacji. Wyjaśnij, w jaki sposób następuje zakończenie elongacji łańcucha polipeptydowego. Zad. 5 Na operon laktozowy składają się promotor, operator oraz sprzężone ze sobą strukturalnie i funkcjonalnie 3 geny strukturalne (enzymy, które dzięki aktywności tych genów powstaną są niezbędnie potrzebne do fermentacji laktozy). Przy obecności glukozy w pożywce, na której rosną bakterie, geny odpowiedzialne za fermentację laktozy są "zablokowane". Wyczerpanie w podłożu glukozy i obecność w nim laktozy powodują zniesienie represji trzech genów odpowiedzialnych za rozkład laktozy. Po starannym przeczytaniu tekstu rozwiąż kolejne zadania. Napisz w jaką funkcję w operonie laktozowym pełni represor i jaki jest mechanizm jego działania. U jakich organizmów występuje ten typ regulacji ekspresji genetycznej. Zad. 6. Chromosomy podzielono na cztery klasy (metacentryczne, submetacentryczne, akrocentryczne, telocentryczne). Napisz jakie było kryterium tego podziału. Zad. 7 Narysuj chromosom submetacentryczny.

Zad. 8 Modne stało się dzisiaj mówienie o tzw. zdrowej żywności, którą przeciwstawia się żywności niezdrowej. Wiele lat temu, gdy w handlu pojawił się ryż polerowany i ubodzy mieszkańcy Azji zaczęli spożywać go jako główne pożywienie, wystąpiła choroba beri-beri (brak witaminy B1). Ryż naturalny (niepolerowany) został więc nazwany zdrowym pożywieniem. Wiadomo jednak, że ani białego ryżu, ani np. białego pieczywa nie można nazwać żywnością niezdrową tak długo, jak długo nie będą one stanowiły wyłącznego składnika naszego pożywienia. Wręcz przeciwnie, stosowanie dużych ilości otrąb może spowodować szkody, bo zawarta w nich fityna pozbawia możliwości wchłaniania przez organizm niezbędnych soli wapnia, magnezu czy żelaza. Nawet naturalne produkty, takie jak owoce lub warzywa, mogą zawierać nadmierne ilości nawozów azotowych czy pestycydów. Na podstawie analizy powyższego tekstu wybierz z niego po dwa argumenty za stosowaniem tzw. zdrowej żywności w codziennej diecie i przeciw jej stosowaniu. Zad. 9 Przy podanej funkcji wstaw literę W (wątro­ba) lub T (trzustka). 1…….- wytwarza żółć 2…...- magazynuje i przekształca cukry 3…… - wytwarza sok zawierający enzymy trawienne 4……….- odtruwa krew 5…….. - produkuje hormon insulinę 6…..….- magazynuje glikogen Zad. 10 Witaminy pełnia role regulująca. Połącz w pa­ry, wpisując przy nazwie choroby odpowied­nie symbole literowe witamin, których nie­dobór może być jej przyczyną: witamina C - szkorbut witamina D - kurza ślepota witamina A - krzywica witamina K - słaba krzepliwość witamina B1; ….. - choroba beri-beri witamina B12 …… - niedokrwistość Zad. 11. Spośród niżej podanych wybierz i podkreśl te odcinki układu pokarmowe­go, w których przebiegają procesy trawienne. jama ustna, przełyk, żołądek, dwunastnica, jelito cienkie, jelito grube. Zad. 12. Założono dwie równoległe hodowle kijanek: w I karmiono zwierzęta od początku wyłącznie suszoną pokrzywą; w II karmiono kijanki wyłącznie dafniami. Obydwie hodowle były prowadzone w identycznych warunkach. W momencie, gdy kijanki miały tylne odnóża dobrze wykształcone, umieszczono je kolejno na szalkach i liczono skręty jelita, oddzielnie z hodowli I i II. Sformułuj problem badawczy do tego doświadczenia. Postaw hipotezę do przedstawionego problemu badawczego. Zad. 13 W tabelce przedstawiono różne zawartości probówek, w których przeprowa­dzono doświadczalne trawienie skrobi. Probówka Zawartość probówek Warunki trawienia 1% kleik skrobiowy [cm^3] ślina [cm^3] inne substancje temperatura [°c] czas [min] I 1 2 2 cm^3 wody destylowanej 35 30 II 2 1 2 cm^3 wody destylowanej 70 30 III 3 4 1 cm^3 96% C2H5OH 35 30 IV 4 3 1 cm^3 10% CH3COOH 35 30 W których probówkach po zakończeniu doświadczenia nastąpi charakterystyczne zabarwienie wywołane płynem Lugola? W której probówce nie da s/ę wykryć skrobi po zakończeniu doświadczenia?

---