mgr Natalia Jach ([e-mail])

mgr Karolina Faber ([e-mail])

Instytut Psychologii UMCS

Przedmiot: OGÓLNE PRZYGOTOWANIE PSYCHOLOGICZNE

Forma zajęć: konwersatorium

Liczba godzin: 30

Kierunek / rok / tryb studiów: Filologia polska, II rok, studia stacjonarne I stopnia

Rok akademicki: 2014/2015, semestr zimowy

CELE ZAJĘĆ:

• zapoznanie studentów z wybranymi zagadnieniami psychologii ogólnej, społecznej i klinicznej;

• wskazanie praktycznych zastosowań wiedzy z zakresu psychologii w życiu codziennym, jak również w zawodzie nauczyciela;

WYMAGANIA I WARUNKI ZALICZENIA PRZEDMIOTU:

• obecność na zajęciach - zgodnie z regulaminem UMCS;

• przygotowanie do zajęć w oparciu o zadaną literaturę przedmiotu oraz aktywny udział
  w zajęciach;

• pozytywna ocena z końcowego kolokwium, obejmującego treści zawarte w programie nauczania;

TEMATY ZAJĘĆ:

1. ZAJĘCIA ORGANIZACYJNE

2. PROCESY SPOSTRZEGANIA

• Pojęcie i fazy procesu spostrzegania;

• Spór o strukturę spostrzeżeń: asocjacjonizm (atomizm) - strukturalizm (psychologia postaci/psychologia Gestalt, psychologia całości);

• Organizacja pola percepcyjnego; pojęcie figury i tła - różnice; zasady wyodrębniania całości;

• Neurofizjologia percepcji wzrokowej: budowa oka, receptory oka i ich funkcje, drogi wzrokowe;

• Percepcja głębi i ruchu- wskaźniki jednooczne i dwuoczne;

• Rodzaje i znaczenie zjawiska stałości w spostrzeganiu;

Literatura:

• Zimbardo, P. G. (1996). Psychologia i życie. Warszawa: PWN.

3. PAMIĘĆ

• Pojęcie i systemy pamięci;

• Etapy zapamiętywania;

• Proces zapominania - pojęcie i sposoby wyjaśniania;

• Techniki wspomagania procesów pamięciowych;

Literatura:

• Mietzel, G. (2003). Wprowadzenie do psychologii. Gdańsk: GWP, s. 222-257.

4. INTELIGENCJA

• Pojęcie i rodzaje inteligencji;

• Pomiar inteligencji: iloraz inteligencji i testy inteligencji;

• Stosowanie metod diagnozy inteligencji;

• Genetyczne i środowiskowe uwarunkowania inteligencji;

• Kultura a trafność testów inteligencji;

Literatura:

• Zimbardo, P., Gerrig, R. J. (2006). Psychologia i życie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 280-301.

• Strelau, J. (1992). Temperament i inteligencja. [w:] Tomaszewski, T. (red.). Psychologia ogólna. Warszawa: PWN, s. 83-89.

5. EMOCJE JAKO MECHANIZM REGULACJI ZACHOWANIA

• Ekspresja emocji. Emocje podstawowe i pochodne;

• Fizjologiczne podstawy procesów emocjonalnych;

• Teorie emocji;

• Zasady wyrażania emocji;

Literatura:

• Mietzel G. (1998). Wprowadzenie do psychologii. Podstawowe zagadnienia. Gdańsk: GWP, s. 299-326.

6. KOMUNIKACJA WERBALNA

• Przebieg procesu komunikacji i zakłócenia na poszczególnych etapach procesu;

• Płaszczyzny komunikacji;

• Bariery komunikacyjne;

• Techniki wspierające skuteczną komunikację;

Literatura:

• Adler, R. B., Rosenfeld, L. B., Proctor, R. F. (2006). Relacje interpersonalne. Proces porozumiewania się. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, s.178-208 (dla chętnych).

• Morreale, S. P., Spitzberg, B. H., Barge, J. K. (2007). Komunikacja między ludźmi. Motywacja, wiedza i umiejętności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 206-232.

7. KOMUNIKACJA NIEWERBALNA

• Funkcje przekazu niewerbalnego;

• Kanały komunikacji niewerbalnej, elementy komunikacji niewerbalnej;

• Zasady interpretacji komunikacji interpersonalnej;

• Indywidualny styl komunikowania;

Literatura:

• Adler, R. B., Rosenfeld, L. B., Proctor, R. F. (2006). Relacje interpersonalne. Proces porozumiewania się. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, s.142-171 (dla chętnych).

• Morreale, S. P., Spitzberg, B. H., Barge, J. K. (2007). Komunikacja między ludźmi. Motywacja, wiedza i umiejętności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s.172-199.

8. STRES I RADZENIE SOBIE ZE STRESEM

• Psychologiczne koncepcje stresu;

• Przyczyny stresu;

• Fizjologiczne i psychologiczne reakcje na stres;

• Radzenie sobie ze stresem;

Literatura:

Zimbardo, P., Gerrig, R. J. (2006). Psychologia i życie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 399-413.

Strelau, J. (2007). Psychologia. Podręcznik akademicki, t. 3. Gdańsk: GWP, s. 465-480.

9. WYPALENIE ZAWODOWE

• Indywidualne różnice w reagowaniu na stres;

• Godzenie obowiązków zawodowych i rodzinnych;

• Powody i skutki stresu w miejscu pracy;

• Radzenie sobie ze stresem w miejscu pracy;

Literatura:

Schulz, D., Schulz, S. (2006). Psychologia a wyzwania dzisiejszej pracy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 422-458.

10. TEMPERAMENT

• Badania empiryczne nad temperamentem;

• Pojęcie temperamentu;

• Współczesne teorie temperamentu;

• Wpływ temperamentu na zachowanie jednostki;

Literatura:

• Strelau (red.) (2007). Psychologia. Podręcznik akademicki. Psychologia ogólna, tom 2. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s. 683-718.

11. OSOBOWOŚĆ

• Definiowanie osobowości i odróżnienie od pojęć pokrewnych (charakter, temperament);

• Podstawowe teorie osobowości;

• Geneza i rodzaje różnic indywidualnych;

• Osobowość i jej pomiar;

Literatura:

• Zimbardo, P. G. (1996). Psychologia i życie. Warszawa: PWN, s.392-434.

12. AGRESJA

• Pojęcie i uwarunkowania agresji;

• Radzenie sobie z zachowaniem agresywnym (w odniesieniu do sytuacji szkolnej);

Literatura:

Aronson, E., Wilson, T. D. i Akert, R. M. (1997). Psychologia społeczna. Serce i umysł. Poznań: Zysk i S-ka. s. 495-535.

13. EKSPERYMENT WIĘZIENNY P. ZIMBARDO

• Opis eksperymentu;

• Analiza zachowania uczestników;

• Cele eksperymentu;

• Etyczny aspekt, znaczenie i wnioski płynące z eksperymentu eksperymentu;

Literatura:

Eysenck, H., Eysenck, M. (1998). Podpatrywanie umysłu. Dlaczego ludzie zachowują się tak, jak się zachowują? Gdańsk: GWP. s. 59-68.

14. KOLOKWIUM ZALICZENIOWE