Skóra sucha, a odwodniona

Skóra zawiera blisko 20% całej wody znajdującej się w organizmie (z czego ok. 70% jest w skórze właściwej, a w ostatnich warstwach naskórka już tylko 13%). W normalnych warunkach termicznych w klimacie umiarkowanym z powierzchni skóry wyparowuje od 300 do 400 ml wody na dobę. Jeżeli z naskórka wyparowuje więcej wody niż dociera do niego z głębszych warstw skóry, skóra staje się odwodniona. Niski poziom wilgoci w skórze powoduje poważne zakłócenia w jej funkcjonowaniu, m.in. degenerację struktur kolagenowych i elastynowych. W efekcie prowadzi to do jej zwiotczenia i powstawania zmarszczek. Wywołuje również niekorzystne zmiany w naskórku - zahamowanie jego odnowy, szorstkość i pękanie. W rezultacie skóra szybciej się starzeje. Odwodnienie może dotyczyć każdego typu skóry, nawet tłustej i skłonnej do zmian trądzikowych. Zawsze towarzyszy skórze suchej - zatem każda skóra sucha jest jednocześnie odwodniona. Odwodnienie skóry może wywołać wiele czynników. Do najczęstszych należą niekorzystne warunki klimatyczne (bardzo suche powietrze, ostre słońcem wiatr, mróz, klimatyzacja) oraz nieprawidłowa pielęgnacja.

Suchość skóry często pojawia się także jako efekt oddziaływania opisanych czynników, ale bywa także objawem szeregu chorób, m.in. atopowego zapalenia skóry, łuszczycy, wyprysku, cukrzycy itd. lub jest skutkiem ubocznym stosowania niektórych leków. U wielu osób występuje w podeszłym wieku, jako efekt zmienionej gospodarki hormonalnej. Skóra sucha wytwarza za mało lipidów - głównego elementu spoiwa odpowiedzialnego za właściwe przyleganie komórek naskórka. Jej płaszcz lipidowy jest zbyt cienki, łatwo ulega uszkodzeniom i nie chroni skóry w wystarczający sposób. Powoduje to między innymi, że woda nadmiernie paruje ze skóry. Ponadto w naskórku znajduje się zbyt mało substancji wiążących wodę. Wszystko to sprawia, że skóra staje się wrażliwa, szorstka, mniej elastyczna i łuszczy się. Jest podatna na niekorzystne działanie detergentów oraz tradycyjnych kosmetyków. Często reaguje pieczeniem, swędzeniem, zaczerwienieniami i nieprzyjemnym uczuciem ściągnięcia.

Jak rozpoznać suchą skórę?

Skóra sucha jest cienka, na ogół dość jasna lub lekko zaróżowiona z powodu prześwitujących przez nią naczyń krwionośnych. Prawie zawsze jest matowa, pory skóry są zamknięte i niewidoczne. W niektórych miejscach, np. na dłoniach i podudziach, jest chropowata i szorstka w dotyku. Brakuje jej miękkości i elastyczności. Na twarzy może być tak silnie napięta, że jej dodatkowe podrażnienie (np. przez mydło) powoduje silne uczucie ściągania. Z czasem w miejscach najbardziej wrażliwych, np. na policzkach, mogą tworzyć się teleangiektazje, czyli poszerzone naczynka włosowate. Z reguły dość szybko powstają na niej pierwsze drobne zmarszczki. Z wiekiem tworzą one na twarzy sieć drobnych linii, ale rzadko dochodzi do powstawania głębokich bruzd, jak ma to miejsce przy cerze tłustej. Charakterystyczną cechą jest duża wrażliwość suchej skóry na niekorzystne warunki atmosferyczne, działanie detergentów i wody.

Dzięki odpowiedniej pielęgnacji można przywrócić skórze suchej komfort właściwy dla skóry normalnej. Należy stosować preparaty o intensywnym działaniu, które nie tylko złagodzą zewnętrzne objawy suchości skóry, ale przede wszystkim zlikwidują przyczynę tego problemu: odbudują płaszcz hydrolipidowy oraz dostarczą lipidów międzykomórkowych oraz substancji wiążących wodę w skórze.

Co szkodzi skórze suchej oraz skórze odwodnionej?

• mycie w bardzo ciepłej wodzie

• stosownie klasycznego mydła (uszkadza ochronny płaszcz lipidowy)

• zbyt silne kosmetyki (z alkoholem, kwasami owocowymi, maseczki o działaniu ściągającym, peelingi)

• opalanie na słońcu oraz w solarium

Pielęgnacja skóry odwodnionej i skóry suchej

Jednym z warunków zachowania zdrowej, zadbanej skóry jest właściwe nawilżanie. Polega ono na utrzymaniu dostatecznej ilości wody w najbardziej powierzchownej warstwie rogowej naskórka. Woda w naskórku pochodzi ze skóry właściwej, gdzie stanowi do 70% jej składu, występując w postaci odwracalnych połączeń ze specyficznymi substancjami, z których najważniejszy jest kwas hialuronowy. Jednak prawidłowe uwodnienie naskórka wymaga nie tylko dostarczenia mu odpowiedniej ilości wody ze skóry właściwej, lecz także ograniczenia jej utraty przez naskórek. Wiąże się to z koniecznością zachowania niezaburzonej zdolności utrzymania wody w naskórku, co z kolei zależy od unikalnych właściwości warstwy rogowej i prawidłowego przylegania jej elementów. Bardzo istotną rolę w tym procesie pełnią lipidy, które można znaleźć zarówno w błonie komórkowej naskórka, jak i w przestrzeniach międzykomórkowych. Zaburzenie proporcji poszczególnych frakcji lipidowych oraz ich niedobór przyczyniają się do powstania suchości skóry. Jeśli skóra normalna, tłusta lub mieszana staje się wysuszona miejscami bądź na całej powierzchni, np. wskutek opalania się w solarium lub z powodu intensywnej kuracji przeciwtrądzikowej, utraconą równowagę hydrolipidową przywróci jej intensywne nawilżanie. Suchy naskórek, poza wodą, potrzebuje dodatkowo wielu innych czynników: lipidów, witamin, substancji zmiękczających, odżywczych i ochronnych. Podstawą jest dokładne oczyszczanie cery z resztek makijażu, kurzu i martwych komórek naskórka, które, pozostawione na ciele, mogą wywołać silne podrażnienie.

Do mycia twarzy nie należy używać wody z kranu i mydła. Należy stosować produkty myjące niezawierające mydła. Mydło zmywa bowiem nie tylko zanieczyszczenia, ale i warstwę hydrolipidową. Najlepsze są kosmetyki, które oczyszczają i jednocześnie pozostawiają na skórze cienki ochronny film. Bezpiecznym środkiem do oczyszczania skóry suchej są mleczka do demakijażu i bezalkoholowe toniki. Delikatnie usuwają makijaż, oczyszczają twarz i szyję, doskonale nawilżają skórę i zapobiegają nadmiernej utracie wody.

Nowoczesne kosmetyki stosowane do pielęgnacji suchej cery są zazwyczaj gęste, bogate w odżywcze olejki oraz nawilżające i łagodzące komponenty. Wchłaniają się szybko, nie pozostawiając tłustej, świecącej warstwy. Bazą kremów są oleje i tłuszcze, pomagające odbudować naruszoną strukturę lipidów oraz substancje, który przyspieszają syntezę kolagenu i elastyny, nadając skórze elastyczność i sprężystość. Krem nawilżający powinien być stosowany dwa, trzy razy dziennie. Jeśli zostanie natychmiast wchłonięty, oznacza to, że skóra bardzo go potrzebuje. Można więc po 15-20 minutach nałożyć go po raz drugi. Okres jesienno-zimowy jest niesprzyjający dla skóry: w tzw. sezonie grzewczym skóra tylko wysusza się i staje się skłonna do podrażnień. Warto wtedy sięgać po kosmetyki o nieco większej gęstości (kremy tłuste, półtłuste), wzbogacone o składniki odżywcze.

Należy również zwracać uwagę na to, czy stosowany kosmetyk na dzień zawiera filtry przeciwsłoneczne. Promienie UV wyjątkowo łatwo wnikają bowiem w głąb suchej skóry oraz szybko parzą wierzchnią warstwę naskórka - i to o każdej porze roku. Nawilżanie przyniesie lepsze i szybsze efekty, jeśli zastosuje się specjalne kremy na noc. W czasie snu proces mitozy (odnowy naskórka) przebiega kilkukrotnie szybciej; jest lepiej ukrwiona i cera doskonale wchłania dostarczane jej składniki. Nieocenioną pomocą w pielęgnacji skóry suchej są maseczki. Zawierają więcej składników odżywczych i kojących niż kremy i emulsje, dlatego poprawa stanu cery następuje od razu po zabiegu. Należy jednak pamiętać, że trzeba zrezygnować z maseczek zastygających na twarzy w postaci skorupki (np. z glinką) lub preparatów typu peel-off tworzących na skórze gumową maskę. Usuwanie tego typu maseczek może bowiem podrażnić cerę. W przypadku cery suchej najlepiej sprawdzają się preparaty o konsystencji kremu, zawierające substancje silnie nawilżające, odżywiające i łagodzące podrażnienia.

---