|
EGIPT |
MEZOPOTAMIA |
INDIE |
CHINY |
Położenie geograficzne |
Dolina Nilu |
Dolina Eufratu i Tygrysu |
Dolina Indusu |
Dolina Huang- he |
gospodarka |
Uzależnienie od wylewów Nilu, budowa kanałów nawadniających i tam, uprawa zbóż, warzyw i drzew owocowych, początki żeglugi, rozwój rzemiosła, rybołówstwo |
Uzależnienie od wylewów rzek, rozwinięte system nawadniający, uprawa zbóż, rybołówstwo, hodowla, transport, handel, budowa miast z gliny |
Rozwinięty system nawadniający (irygacyjny), uprawa ziemi, hodowla bydła, rozwój rzemiosła, budowa miast z cegieł, handel drogą morską. |
Uzależnienie upraw ryżu i prosa od wylewów rzek, hodowla jedwabników i wyrób, łowiectwo, rybołówstwo, budowa miast z drzewa i gliny. |
Forma państwa |
Zjednoczone państwo egipskie, rządzi faraon, władca pełnił najwyższe funkcje kapłanów, uważany był za pośrednika między światem ludzi a bogów, władza despotyczna |
Funkcjonowanie niezależnych miast- państw, władcą był król, władza była despotyczna, jeden władca panował nad wszystkimi miastami- państwami, władcą był arcykapłan i naczelny wódz |
Zamieszkiwali go Drawidowie, konglomerat państw- grupa państw rządzących, na czele których stali lokalni królowie i książęta. |
władza była despotyczna, sprawował ją cesarz, rozbudowana biurokracja |
Religia |
Wiara w bogów, półbogów, tzw religia bóstw lokalnych, które czczono, mumifikacja, wiara w życie pozagrobowe |
Mitologia sumeryjska, wierzenia były odbiciem pierwotnych kultów sił przyrody i płodności, społeczeństw prehistorycznych |
Braminizm (czyli rozwinięty wedyzm), hinduizm, buddzym |
Hinduizm, buddyzm, wedyzm, mit o potopie, konfukcjonizm |
Struktura społeczna |
Faraon uważany za boga -> klasa najwyższa: arystokracja -> klasa średnia: kupcy, rzemieślnicy, rózni przedstawiciele zawodów -> klasa najniższa: poddani |
Król: przedstawiciel bóstwa -> warstwa pełnoprawnych obywateli (wyżsi urzędnicy królewscy, arystokracja) -> ludzie królewscy, służba, dworzanie -> ludzie wolni -> niewolnicy |
Stany: kapłani (bramini)-> rycerze (kszatrijowie) -> kupcy, rolnicy (wajśowie) -> ludność niearyjska (siudrowie)-> ludzie niedotykalni (pariasi). Z systemu stanów powstał system kast. |
Cesarz-> urzędnicy -> wojownicy -> rzemieślnicy -> kupcy i chłopi |
Nauka
Architektura
Rzemiosło
|
Obliczanie wylewów Nilu, matematyka i astronomia, zegar wodny i paskowy (klepsydra), ustalono długość roku i podział na 12 miesięcy, mumifikacja, wytwarzanie papirusu i atramentu, obliczanie zaćmienia słońca.
Budowa kanałów i sieci irygacyjnej, budowa piramid i świątyń.
Warsztaty tkackie, wytop miedzi z rud, pismo obrazkowe: piktogramy ,pismo demotyczne (pismo ludowe) i hieratyczne (pismo kapłańskie) i hieroglify (pismo uroczyste, wyryte na kamieniu) |
Medycyn, astronomia, specjalizacje w matematyce ) potęgowanie, √, system dziesiętny, mierzenie kątów, podział obwodu koła na 360*), obserwacja ciał niebieskich, podział roku na tygodnie, doby na 24 h, wynalezienie zegara słonecznego, umiejętność obliczania powierzchni i objętości
Budowa świątyń z cegły, mury zdobiono płaskorzeźbami
Pismo obrazkowe, pismo klinowe, systemy irygacyjne, |
Wynalezienie koła, zespół liczb (0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9)
kanalizacja miejska (łazienki w domach),
wyroby z miedzi, cyny i złota, wóz na kołach, pismo piktograficzne, jeżyk: sanskryt, hindi |
poznanie właściwości igły magnetycznej , wynalazek czcionki drukarskiej
Systemy irygacyjne , Wielki Mur Chiński, pałace cesarskie
odlewanie metali-metalurgia, wynalazek prochu strzelniczego, początki jedwabnictwa, wyrób papieru, szkła i porcelany, pismo piktograficzne pędzlem na jedwabiu |