Język i komunikacje
Rozwój mowy u dzieci zestawienie slow rozwoj mowy u dziecka można podzielic na cztery stadia. Stadium1.Badania nad rozwojem mowy zaczynaja się od momentu wydania pierwszego krzyku. Przez pierwsze trzy tygodnie repertuar wokalny noworodka jest bardzo ograniczony. Posdstawowy krzyk może być nieco modyfikowany dzieki czemu rodzice mogą wywnioskowac o gniewie czy bolu fizycznym. Stadium2. 3tyg do 4lub5 miesiecy pojawia się pseudoplacz - płaczliwe wokalizacje. Niemowle urozmaica dzwieki zmieniając ich czas trwania, wysokość i artykulacje. Stadium3. „stadium gaworzenie” dziecko wydaje dzwieki podobne do samogłosek i spółgłosek, zaczyna naśladować intonacje dorosłych. Stadium4. Poczatki strukturalizowanej „prawdziwej mowy przypada ok. pierwszego roku zycia. Okres para lingwistyczny obejmujący 3poprzednie stadia konczy się chwila pierwszych dających się rozpoznac słów. pierwszymi sensownymi wypowiedziami sa pojedyncze slowa, które często oznaczaja tyle co pelne zdania. Poniej dziecko zaczyna tworzyc zdania zlozone z dwoch slow
Niektorzy badacze twierdza ze w stadium gaworzenia wystepuje uporzadkowana sekwecja rozwojowa; dziecko jest zaabsorbowane najpierw dzwiekami samogłoskowymi, potem spółgłoskowymi, nastepnie zestawieniem samogloska-spolgloska, nastepnie jednostkami spolgloska-samogloska-spolgloska-samogloska mającymi intonacje prawdziwej mowy. Inni uwarzaja ze dzwieki gaworzenia tworza się same i nie maja określonej funkcji.
Zaczątki słownika rocznego dziecka sklada się z 2,3 słow.
słowo osiowe jest to takie słow ktore można polaczyc z wieloma innymi slowami, tworząc sensowne zdania np. więcej, bardziej jest słowem osiowym , ponieważ dziecko może powiedzieć wiele rzeczy bardziej gorące, wiecej mleka, bardziej mokre łącząc je z różnymi słowami z klasy „słownikowej”. Pozycja słowa osiowego w zdaniu składającym się z dwóch słów jest zawsze stała
słowo słownikowe zdania te zdaja się wyrazac rozne relacje miedzy rzeczami np. zdanie kubek szklanka może oznaczac koniunkcje, podobna polozenie może być wyrazone zdaniem kapelusz krzeslo co oznaczaloby kapelusz jest na krzesle podczas gdy przyjecie kapelusz mogloby oznaczac atrybucje - to jest kapelusz na przyjecie, zas zdanie Marysia pilka moglaby oznaczac posiadanie albo relacje miedzy przedmiotem
reguły gramatyczne kiedy jezyk dziecka staje się coraz bardziej zlozoby zaczyna ono wprowadzac pewne porzadki. Dziecko zaczyna wprowadzac ogolnie przyjete wzorce czyli reguły, stosuje je jak często jest to możliwe., niekiedy przypisuje jej zbyt szerokie zastosowanie i tworzy niepoprawne formy językowe np. gdy dziecko nauczy się ogolnej zasady tworzenia liczby mnogiej rozszerza te regułę na wszystkie rzeczowniki, podobnie kiedy nauczy się reguł czasu przyszłego. Regula ta wystepuje zwykle po tym jak dziecko nauczylo się już poprawnych form czasownikow i rzeczownikow. Tzn najpierw dziecko uzywa poprawnych form czasownikow gdzyz nauczylo się ich jako odrębnych slow , kiedy nauczy się jednak regul tworzenia czasu przeszlego rozciąga ja na wszystkie czasowniki.
Transformacje Stopniowo dziecko zaczyna stosowac reguly transformacyjne , konstruowac zdania pytające i przeczace. Poczatkowo gdy dziecko uczy się dokonywac transformacji nie potrafi przeprowadzic w jednym zdaniu wiecej niż jednej np. dziecko doda do znadania why lecz nie potrafi zmienic miejsca He i is. W pozniejszym rozwoju dziecko opanowuje umiejętności dkonowyania dwoch transformacji na raz. Jednak aby tworzyc zdania wymagające trzech transformacji musi osiągnąć jeszcze wyższy poziom rozwoju językowego.
teoria uczenia się i jej wady
B.F. Skinner wg. Niego dzieci ucza się jezyka poprzez naśladowanie zachowan językowych dorosłych w taki sam sposób jak ucza się innych rzeczy. Naśladuja one zachowania językowe dorosłych z otoczenia i gdy czynia to porawnie dorosli nagradzaja chwalac ze zrobilo to dobrze , jeśli popleni blad dorosli nie dostarczaja im wzmocnienia, a niekiedy karza ich slowami
Wady:
Różnorodność warunkow środowiskowych i warunkow wzmacniania u poszczególnych dzieci powinna powodowac roznice pod względem rodzaju mowy. Chociaż środowiska społeczne w których zachodzi ten proces roznia się bardzo jeżeli chodzi o sposób cwiczenia i dostarczania wzmocnienia społecznego
Dzieci mowia rozne rzeczy które nie sa naśladownictwem mowy dorosłych tworza zdania których nigdy nie słyszały aby dorosli mowili w ten sposób. Rodzice nie koryguja mowy dziecka tak często, chodzi o to żeby zrozumiec co dziecko chce powiedziec niż o to jak ono to mowi
Gdyby dzieci potrafily wypowiadac te zdania które udatnie naśladowały otrzymując za to wzmocnienia to niemoglyby tworzyc zdan których nie slyszalay nigdy przedtem
podejście psycholingwistyczne dziecko uczy się zlozonego systemu regul a nie sekwencji slow i takie system pozwala tworzyc nieskonczona sekwencje zdan. Zdolność rozwijania zlozonego abstrakcyjnego systemu językowego wystepuje tylko u ludzi. Nasze zdolności mowienia i rozumienia mowy sa w duzym stopniu zdeterminowane przez genetyczne wyposażenie
powierzchowne struktury językowe odnosza się do czesci składowych zdania jak podmiot orzecznie i sposobu ich powiazania, odgrywa wazna role w determinowaniu jego znaczenia
głębokie struktury językowe znaczenie zdania (jego struktura semantyczna) jest intuicyjna i nieswiadomie przeksztalcana za pomoca regul transformacyjnych w strukture powierzchowna np. Mezczyna który siedzi u szczytu stolu jest moim ojcem , możemy je uważać za zlozone przekształcenie zdania Ten mezczyzna jest moim ojcem i ten mezczyzna siedzi u szczytu stolu. Mówiący przekształcił nieświadomie dwa odrębne zdania w pojedyncze które wypowiada. Zastosowane zsotaly pewne zmiany transformacyjne aby osadzic jedno zdanie w drugim i dokonac zmian morfologicznych i składowych niezbędnych do utworzenia poprawnej konstrukcji
komunikacja werbalna i typy ekspresji niewerbalnej
Komunikacja werbalna (słowna) charakteryzuje się tym, że w wymianie komunikatów używamy wypowiadanych słów, które za pomocą określonych reguł gramatycznych są przekształcane w zdania.
Typy ekspresji niewerbalnej:
mimika - odzwierciedla określone stany emocjonalne oraz postawy, główne stany emocjonalne, które są wyrażane za pomocą mimiki to szczęście, zdziwienie, strach, smutek, gniew, pogarda
proksemika - określa wzajemny wpływ relacji przestrzennych między rozmówcami na proces komunikacji, proksemika dostarcza wiedzy na temat sposobu strukturyzacji i wykorzystania określonej przestrzeni przez rozmówców, na proksemikę wpływają dwie sprzeczne potrzeby - potrzeba prywatności i potrzeba afiliacji
kinezjetyka - zajmuje się postawami ciała, np. gestami, ruchy ciała są niezwykle istotne, gdyż można przestać komunikować się w sposób werbalny, ale nie da się zapanować nad ciałem, które nieustannie wysyła określone sygnały i informacje, np. określona postawa, gest, napięcie, wysyłanie informacji za pomocą ciała może być intencjonalne lub nieintencjonalne
parajęzyk - podczas mówienia pojawiają się znaki świadczące o naszych uczuciach i emocjach, np. ton głosu, tempo mówienia, wysokość i natężenie głosu
komunikacja interpersonalna
Komunikacja interpersonalna to taki proces, który umożliwia jednostce w ramach bezpośredniego kontaktu wymianę informacji z drugą osobą. Proces komunikacji interpersonalnej charakteryzuje się określoną dynamiką. Każdy bodziec w postaci słowa, gestu czy mimiki powoduje u odbiorcy komunikatu pojawienie się określonych myśli i pewnych stanów uczuciowo - emocjonalnych, zwane intencjami, które czasami zostają przez odbiorcę ujawnione na zewnątrz. Intencje mogą być uświadomione lub przeciwnie - nieuświadomione. to proces, który zachodzi nieustannie. Skutkiem niemal każdej sytuacji jest przekazywanie i odbieranie określonych komunikatów. Nawet jeżeli jednostka nie wypowiada ani jednego słowa, to jej ciało przekazuje sygnały, które świadczą o jej samopoczuciu, postawie i nastawieniu. Komunikacja bezsłowna jest procesem o charakterze spontanicznym, który często zachodzi bez udziału świadomości. Jest to proces ciągły, w skład którego wchodzą wszelkie zachowania o charakterze nielingwistycznym. Nawet w przypadku, gdy jednostka uświadamia sobie, że jej ciało przekazuje otoczeniu dane sygnały, to najczęściej nie jest w stanie tego kontrolować.
komunikacja jako akcja poza polem widzenia znajduje się kontakt miedzy zaangażowanymi w nia osobami . widoczne sa tylko wybory i zachowania jednej osoby
jako interakcja Komunikowaniem można nazwać interakcję, w której partnerzy mogą się wzajemnie obserwować lub porozumiewać nadając i odbierając wzajemne sygnały. jak wzajemne spostrzeganie się, motywacja, zachowanie, zainteresowanie i upodobanie. Nie sostrzega się kontaktu miedzy osoba a i b
jako transakcja
człowiek zmienia się pod wpływem komunikowania się . kiedy patrzymy na cos transakcyjnie to kim sa uczestnicy (ich istnienie i natura) wynika z samego wydarzenia. Przy transakcyjnym punkcie widzenia obserwuje się kontakt miedzy uczestniczącymi osobami i to w jaki sposób w trakcie komunikowania się ich tożsamości sa definiowane i zmieniaja się .