STWARDNIENIE ROZSIANE
(Sclerosis multiplex)
Stwardnienie rozsiane jest przewlekłą zapalno-demielinizacyjną chorobą OUN, przebiegającą rzutami z wieloogniskową demielinizacją i utratą aksonów.
STWARDNIENIE ROZSIANE
Epidemiologia:
30-100 przypadków / 100 000
20-40 r.ż.
K : M 2 : 1
Zależność występowania od szerokości geograficznej
Rola miejsca urodzenia i czasu migracji
STWARDNIENIE ROZSIANE
Patogeneza:
czynniki genetyczne
czynniki środowiskowe m.in. zakażenia wirusowe
złożony odczyn immunologiczny
STWARDNIENIE ROZSIANE
STWARDNIENIE ROZSIANE
PATOGENEZA:
Zmiany w obrębie ognisk SM:
demielinizacja
reakcja zapalna
utrata oligodendrocytów
uszkodzenia aksonalne
remielinizacja
STWARDNIENIE ROZSIANE
Objawy:
Pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego:
Triada objawów: I. spadek ostrości wzroku
II. upośledzenie widzenia barw
III. ból gałki ocznej
lub za gałką oczną
STWARDNIENIE ROZSIANE
Objawy uszkodzenia rdzenia:
zaburzenia czucia
zaburzenia ruchowe
zaburzenia zwieraczy
STWARDNIENIE ROZSIANE
Objawy uszkodzenia pnia mózgu:
zaburzenia widzenia
zaburzenia czuciowe i ruchowe w obrębie twarzy
objawy opuszkowe
STWARDNIENIE ROZSIANE
Objawy uszkodzenia móżdżku:
Triada Charkota: I. oczopląs
II. drżenie zamiarowe
III. mowa skandowana
STWARDNIENIE ROZSIANE
Objawy mózgowe:
obniżenie sprawności funkcji poznawczych
zaburzenia osobowości
zaburzenia afektywne
zaburzenia pamięci
STWARDNIENIE ROZSIANE
Przebieg:
postać zwalniająco -nawracająca 40%
postać wtórnie postępująca 40%
postać łagodna 10%
postać pierwotnie postępująca 10%
STWARDNIENIE ROZSIANE
Rozpoznanie: podstawą są objawy kliniczne
Badania dodatkowe:
MRI
PMR
badanie potencjałów wywołanych
STWARDNIENIE ROZSIANE
Leczenie:
Leczenie rzutu
Zapobieganie postępowi choroby
Leczenie objawowe
STWARDNIENIE ROZSIANE
Leczenie rzutu:
metyloprednisolon: 0,5-1,0 g/d i.v. przez 5 dni
ACTH: 80,60,40,30,10 j lub 120j i.v. przez 10 dni
dexametazon, prednison p.o.
STWARDNIENIE ROZSIANE
Zapobieganie postępowi choroby:
INF beta:
rekombinowany INF beta 1-a (Avonex)
rekombinowany INF beta 1-b (Betaferon, Betaseron)
naturalny INF beta 1-a (Rebif)
Octan glatirameru (Copaxon, Kopolimer-1)
Immunoglobuliny gamma i.v.
Leczenie immunosupresyjne:
Mitoxantron Kladrybina
Azatiopryna Cyklofosfamid
Metotrexat
STWARDNIENIE ROZSIANE
Leczenie objawowe:
Spastyczność: Baclofen, Tizanidyna, Dantrolen, Benzodwuazepiny
Zaburzenia czynności dróg moczowych:
-nietrzymanie moczu: cholinolityki, sympatykomimetyki
-zatrzymanie moczu: cholinomimetyki,
alfa-adrenolityki, TLPD
STWARDNIENIE ROZSIANE
Leczenie objawowe c.d.:
Słaba tolerancja wysiłku:Amantadyna,Selegilina
Drżenie:Karbamazepina,Prymidon, Beta-adrenolityki, Benzodwuazepiny
Bóle ostre:Benzodwuazepiny,Karbamazepina, Baclofen
Bóle przewlekłe: leki przeciwdepresyjne, NLPZ
Depresja: TLPD, SI-5HT