Peelingi

Rys historyczny rozwoju peelingu

-peelingi były znane już w czasach starożytnych - stosowano tłuszcze zwierzęce, sól, alabaster, kąpiele w kwaśnym mleku

-1882 rok - niemiecki dermatolog P.G. Unna zastosował po raz pierwszy w peelingach: kwas salicylowy, rezorcynę, fenol i kwas trójchlorooctowy

-pod koniec lat 70-tych Van Scott i Yu wykazali korzystne działanie alfa-hydroksykwasów w zaburzeniach keratynizacji

-w ostatnim okresie zaczęto stosować połączenia różnych typów peelingów tj. mechanicznych, fizycznych i chemicznych

Peelingi są stosowane w dermatologii od wielu lat

-celem ich jest spowodowanie równomiernego, kontrolowanego pozbycia się kilku warstw uszkodzonych komórek

-dochodzi do powstawania nowej, świeżej warstwy skóry, z gładszą strukturą i równiejszym zabarwieniem

-zabieg ten stymuluje rozwój nowych komórek, co prowadzi do zmniejszenia zmarszczek

U młodzieży peelingi wykonuje się głównie w przypadkach trądzika grudkowego i zaskórnikowego oraz blizn potrądzikowych

Osoby dorosłe zgłaszają się najczęściej celem usunięcia plam soczewicowatych, rogowacenia posłonecznego, zmarszczek powierzchownych i posłonecznych oraz przebarwień pozapalnych


Ze względu na głębokość penetracji peelingi dzielimy na:

-bardzo powierzchowne - do warstwy ziarnistej naskórka

-powierzchowne - naskórek i warstwa brodawkowa skóry właściwej

-średnio-głębokie - powierzchowne części warstwy siateczkowej

-głębokie - środkowe części warstwy siateczkowej

Złuszczanie samej warstwy rogowej naskórka określa się „ złuszczaniem kosmetycznym”

WYWIAD

omówienie z pacjentem jego oczekiwań w stosunku do efektów zabiegu i na tej podstawie kwalifikacja chorego do zabiegu

przebyte choroby:

- choroby serca, nerek, wątroby, cukrzycę

- brodawki wirusowe

- kolagenozy

- alergie

- infekcje wirusowe - zwłaszcza opryszczkę

W przypadku występowania nawrotowej opryszczki wskazane jest stosowanie preparatów przeciwwirusowych zapobiegawczo, gdyż sporadycznie zabieg może wywołać objawy opryszczki. Dlatego pacjenci ci powinni stosować doustne leki przeciwwirusowe 2 -5 dni przed zabiegiem i 5 dni po zabiegu.

W przypadku stosowania przez pacjentów :

-isotretinoiny doustnie, peeling można wykonać dopiero po ok. roku od momentu zakończenia leczenia (min. 6 miesięcy), ze względu na możliwość wystąpienia blizn

-krioterapii, peeling można wykonać po ok. 6 miesiącach

-po zabiegach plastycznych peeling możemy wykonać po 6 -12 miesiącach

-hormonalna terapia zastępcza zwiększa wrażliwość na światło - ryzyko wystąpienia przebarwień

Jeśli pacjent był ostatnio leczony:

światłem

miał wykonany wcześniej peeling, dermabrazję, uległ poparzeniu słonecznemu lub ma skłonność do powstawania bliznowców

wówczas jest wskazana znaczna ostrożność w doborze parametrów peelingu

Chemioterapia - opóźnia gojenie

Antykoagulanty - skóra po peelingu może wolniej powracać do normalnego stanu

Palenie papierosów może także wpływać na proces gojenia

Dotychczas nie stosowano preparatów do peelingu u kobiet w ciąży

Biorąc pod uwagę możliwość wystąpienia objawów niepożądanych, nie poleca się stosowania peelingów u kobiet w czasie ciąży

BADANIE PRZEDMIOTOWE

przed wykonaniem peelingu, pacjenta należy dokładnie obejrzeć

Jeśli stwierdzimy przeczosy, nadżerki, zadrapania, otwarte rany, bliznowce lub zmiany ropne bądź wirusowe, to w takim przypadku nie należy wykonywać zabiegu

Analiza typu skóry (klasyfikacja Fitzpatricka - najlepsze efekty leczenia typ I, II, III)

Przeciwwskazaniami do złuszczania naskórka są również:

wiotka, cienka wrażliwa skóra

rozszerzone naczynia krwionośne (teleangiektazje)

starszy wiek pacjenta

liczne znamiona melanocytowe

Przygotowanie pacjenta do peelingu

-najpóźniej 2 tyg. przed planowanym zabiegiem należy zastosować krem, żel lub lotion z kwasami owocowymi o stężeniu 8-10% w celu zmniejszenia pH skóry z 5,5 do 4,5

-na tydzień przed planowanym zabiegiem nie należy wykonywać depilacji woskiem, elektrolizy, trwałej ondulacji, farbowania włosów

-na 2 dni przed planowanym zabiegiem nie powinno się stosować żadnych kosmetyków z wyjątkiem preparatów nawilżających

-w dniu wykonywania peelingu pacjent do gabinetu lekarza powinien przyjść bez makijażu, tego dnia nie powinien również używać kosmetyków zawierających alkohol

W dniu planowanego peelingu pacjent do gabinetu lekarza powinien przyjść bez makijażu, tego dnia nie powinien używać wody kolońskiej ani wody po goleniu

Technika wykonywania peelingu

-składa się z aplikacji jednej lub kilku warstw preparatu na skórę w celu sprowokowania kontrolowanego oparzenia chemicznego

-wiąże się to zazwyczaj z kilkuminutowym uczuciem pieczeniem skóry, które zanika w ciągu kilku lub kilkunastu minut

Postępowanie po peelingu:

-po zabiegu skóra może być zaczerwieniona i lekko obrzęknięta, jak po oparzeniu słonecznym, okres ten może trwać kilka dni

-w tym czasie pacjent może odczuwać niewielkie pieczenie, swędzenie i palenie skóry

później skóra staje się bardziej napięta i ulega złuszczeniu

-sporadycznie u chorych mogą pojawić się strupki i większe obrzęki

-podczas procesu odnowy pacjent nie odczuwa bólu

Po peelingu należy zastosować:

-kremy z filtrami przeciwsłonecznymi (SPF 15 - 30)

-w przypadku dużego obrzęku i rumienia - preparaty kortykosteroidowe niefluorowane przez okres 2-3 dni

-kremy z alfa-hydroksykwasami (podtrzymujące stosowanie małych i średnich stężeń AHA zapobiega ponownemu pogrubieniu warstwy rogowej)

Postępowanie po peelingu:

-większość osób po zabiegu złuszczania może od razy wrócić do pracy

-przeciętnie po peelingu w gabinecie dermatologicznym potrzeba 2 - 3 dni na regenerację skóry

-głębsze peelingi, w przypadku skóry z dużymi zmianami posłoneczymi, zmarszczkami lub bliznami wymagają 6 - 7 dni

Jeśli skóra jest bardzo delikatna należy unikać robienia makijażu przez 7 dni po zabiegu, w innych przypadkach makijaż można wykonać następnego dnia

Proces peelingu może spowodować:

-przejściowe nasilenie objawów trądzikowych

-wystąpienie opryszczki, u pacjentów u których wcześniej występowała; a szczególnie u tych, którzy nie podjęli leczenia zapobiegawczego

-stan zapalny (zaczerwienienie i swędzenie) okolic ust

-u niektórych osób po zabiegu mogą pojawić się przejściowo plamy hyper- lub hypopigmentacyjne, które zwykle (nawet nie leczone) mijają po ok. 4 tygodniach

Peeling mechaniczny

Mikrodermabrazja (kremy, żele, urządzenia mechaniczne) - która pozwala na powolne ścieranie powierzchni skóry, warstwa po warstwie, aż do pożądanego poziomu, pod stałą kontrolą wizualną

-dostępna aparatura umożliwia wykonywanie szybkich zabiegów, które nie powodują, krwawienia, urazów i rzadko wymagają miejscowego znieczulenia

korundowa - kryształki tlenku glinu o średnicy 150 mikronów

diamentowa - wirujące tarcze diamentowe

Mikrodermabrazja korundowa

-popularna metoda peelingu mechanicznego

-podczas zabiegu dokonuje się abrazji powierzchownych warstw skóry za pomocą strumienia kryształów tlenku glinu (ř150 µm) wyrzucanych na powierzchnię skóry

-zaletą metody jest możliwość kontrolowania głębokości ścierania

Wskazania do mikrodermabrazji

-trądzik pospolity (odmiana zaskórnikowa i grudkowa)

-blizny potrądzikowe (przerosłe i zanikowe)

-powierzchowne zaburzenia pigmentacyjne

-rozstępy skórne

-fotostarzenie się skóry (płytkie zmarszczki)

-rogowacenie starcze

-rogowacenie mieszkowe

-łojotok, rozszerzone pory

Przeciwwskazania do mikrodermabrazji

-aktywne zakażenia wirusowe, bakteryjne i grzybicze skóry

-aktywne zmiany chorobowe w przebiegu łuszczycy, liszaja płaskiego, łojotokowego zapalenia skóry

-zapalne odmiany trądzika (krostkowy, ropowiczy, skupiony, piorunujący)

-trądzik różowaty

-nadżerki i przeczosy

-skłonność do keloidów

-doustna terapia przeciwtrądzikowa retinoidami (do 3 m-cy od jej zakończenia)

-zabiegi chirurgiczne w obrębie twarzy (do 2 m-cy od zabiegu)

-naczyniaki płaskie i jamiste

-znamiona barwnikowe w miejscach poddawanych zabiegowi

-nowotwory skóry