KSZTAŁTOWANIE ORIENTACJI PRZESTRZENNEJ

Kształtując orientację przestrzenną ważne jest, aby dziecko miało jasne, wyraźne i całkowite wyobrażenie swojego ciała i miejsca, jakie ono zajmuje w przestrzeni.

Rozwój dziecka, a także jego możliwości znalezienia się w przestrzeni i rozumienia jej relacji, rozpoczyna się od niego samego.

To ono widzi, opisuje wszystko, co je otacza, ze swojego punktu widzenia:

1. osoby i przedmioty z najbliższego otoczenia domu rodzinnego;

2. otoczenie otwarte: najbliższe otoczenie domu, ulica, park, las;

3. instytucje: sklep, przychodnia, poczta, przedszkole, szkoła.

Każda z tych przestrzeni poznawczych przesyła informacje o charakterystycznych cechach, o obiektach znaczących, o relacjach między obiektami:

• wzrokowe,

• sygnały dźwiękowe

• odgłosy charakterystyczne dla danej przestrzeni;

• specyficzne bodźce zapachowe.

Przestrzeń w umyśle dziecka stopniowo rozbudowuje się, jest misterny, skomplikowany, wymaga czasu i doświadczeń.

ZADANIA ŻYCIOWE DOTYCZĄCE ORIENTACJI PRZESTRZENNEJ WYMAGAJĄ OD DZIECKA:

1. REAGOWANIA NA POLECENIA (postaw książkę na półce, stań między Anią i Martą);

2. WYJAŚNIANIA ŻYCZEŃ WŁASNYCH (daj mi to ciastko z lewej strony, siądź z lewej strony, stań obok stołu itp.);

3. OKREŚLANIA DROGI DO…(aby dojść do pokoju nauczycielskiego, trzeba wejść po schodach na górę, dalej skręcić w prawo, potem iść prosto);

4. ZROZUMIENIA OPISU DROGI DO…(wyjaśnienia opisów innych osób, gdy dziecko zapyta, jak dojść do..);

5. ZROZUMIENIA KOMUNIKATÓW NIEWERBALNYCH (gestów);

6. ROZUMIENIA ZNAKÓW SYMBOLICZNYCH

W POSTACI STRZAŁEK, NAPISÓW, ZNAKÓW

UMOWNYCH.

ORIENTACJA PRZESTRZENNA W KONTEKŚCIE ZDOLNOŚCI MATEMATYCZNYCH

W STRUKTURZE ZDOLNOŚCI MATEMATYCZNYCH MOŻNA WYRÓŻNIĆ:

1. CZYNNIK MATEMATYCZNY (decyduje o umiejętności rozwiązywania zadań matematycznych);

2. CZYNNIK LICZBOWY (ujawniany w operacjach arytmetycznych);

3. CZYNNIKI PRZESTRZENNE - DECYDUJĄCE O ROZWIĄZYWANIU ZADAŃ GEOMETRYCZNYCH, ALE TAKŻE CZYTANIU I PISANIU LICZB, PISEMNYM WYKONYWANIU DZIAŁAŃ ARYTMETYCZNYCH;

4. CZYNNIKI WERBALNE (ujawniane szczególnie w tekstowych zadaniach matematycznych)

5. CZYNNIKI ROZUMOWANIA (odkrywanie związków między liczbami, pojęciami, kształtami geometrycznymi);

6. CZYNNIKI SZKONE (określają cechy osobowości uczniów, ich ambicję, wytrwałość, motywację).

ORIENTACJA PRZESTRZENNA

W EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ DZIECI UPOŚLEDZONYCH UMYSŁOWO W STOPNIU LEKKIM

POJĘCIA PRZESTRZENNE W PROGRAMIE NAUCZANIA W SZKOLE SPECJALNEJ

NP. W KLASIE PIERWSZEJ - zapoznajemy dzieci

z doświadczeniami matematycznymi dotyczącymi:

• Przestrzeni (nad - pod, na - w, tu - tam, wyżej - niżej, w górę - w dół, blisko - daleko, za - przed, na prawo - na lewo, obok, przy, między, poza);

• Czasu (w dzień, rano, w południe, wieczorem, w nocy, dziś, jutro, dni tygodnia);

• Wielkości (duży - mały, większy - mniejszy, wysoki - niski, tej samej wysokości, długi - krótki, szeroki - wąski, gruby - cienki);

• Zbioru (klasyfikacja wg cech jakościowych, wyodrębnianie zbiorów, tworzenie części wspólnej oraz złączenia zbiorów);

• Kształtu (prostokąt, koło, trójkąt);

• Liczby (monograficzne opracowanie liczb w zakresie pierwszej dziesiątki, poznanie liczb do 20)

---