WARUNKI KIEŁKOWANIA CLOSTRIDIUM. RODZAJ ŻYWNOŚCI.
Produkcja endospor w niekorzystnych warunkach, kiełkują po uzyskaniu sygnału biochemicznego jakim jest wzrost stężenia alaniny, adenozyny lub tyrozyny w środowisku. Najczęściej w warunkach beztlenowych i przy ujemnym potencjale redoks, przy pH >4,6.
Źródłem bakterii jest mało kwaśna nie poddana sterylizacji żywność:figi, brzoskwinie, szparagi, szpinak, ryby, domowe konserwy, mięso.
OPIS I CHARAKTERYSTYKA BAKTERII WSKAŹNIKOWYCH.
-E.coli - oznaczanie miana coli
-paciorkowce kałowe (E.foecalis i faecium) - wskaźnik mycia
-Clostridium redukujące siarczyny
-bakterie grupy coli (Citrobacter, Klebsiella, Enterobacter, Shigella, Hafnia)
Bakterie te są stale obecne w przewodzie pokarmowym w dużej liczbie, wykrywane przy pomocy łatwych metod diagnostycznych. Przeżywają w materiale dłużej niż bakterie chorobotwórcze, nie namnażają się w środowisku wodnym
RODZAJ ŻYWNOŚCI ZAGROŻONEJ OBECNOŚCIĄ CAMPYLOBACTER. (8)
- mięso drobiowe i jego produkty, - mleko i przetwory mleczne(gł. Niepasteryzowane), - owoce i ważywa z pól nawożonych fekaliami, - niedogotowane mięso wołowe, wieprzowe, baranina, podroby, dziczyzna, - jaja, - owoce morza (ostrygi, małże), - woda, - skóra drobiu
CHARAKTERYSTYKA PSEUDOMONAS SP.
Tlenowe, G- pałeczki, urzęsione, nie tworzą przetrwalników, katalazododatnie, oksydazododatnie, odpowiedzialne są za psucie mięsa, niefermentujące (nie rozkładają glukozy beztlenowo), szeroko rozpowszechnione w środowisku, temp. Wzrostu 4-5 stopni, pH 7-8,5, PseudOMONAS aeruginosa wzrasta w temp. 45 stopni C i tworzy rozpuszczalne w wodzie barwniki.
Najważniejsze gat.: P. aeruginosa, P.fluorescens
Najważniejszy test Hugh and Leifson - wykrwanie słabych kwasów w wyniku utleniania glukozy (Posiew do dwóch probówek, w jednej odcinamy dopływ tlenu. Tam gdzie tlen - wzrost na powierzchni,ciemnozielone z zażółceniem; tam gdzie nie ma tlenu, brak wzrostu - ciemnozielone podłoże)
WZROST PSEUDOMONAS NA PODŁOŻU KLIGLERA
nie wzrasta na kliglerze, ponieważ nie rozkłada glukozy, laktozy ani nie produkuje H2S, podłoże pozostaje w stanie wyjściowym, czyli jest różowe
IDENTYFIKACJA E.COLI
1.posiew do podwójnie stężonej probówki z siarczanem sodu i laurylu (3 probówki po 10 ml pierwszego rozcieńczenia próbki [30 stopni, 24-48h], 2.posiew do pożywki selektywnej EC z probówek, w których stwierdzono gaz [45 stopni, 24-48h], 3.Posiew do wody tryptonowej z probówek w których był gaz [45 stopni, 24-48h] ->sprawdzenie obecności indolu (na powierzchni wody tryptonowej czerwona obwódka gdzy jest indol)
CZYNNIKI WIRULENCJI SALMONELLI
-organella i struktury komórkowe o właściwościach adchezyn i białek inwazyjnych umożliwiające mu bezpośredni kontakt z komórkami makroorg. (adherencja), lub wnikanie ich do wnętrza,
-substancje o char. Toksyn wyzwalające objawy chorobowe:
1.LPS ściany komórkowej (endotoksyna, działanie pirogenne)
2.Ciepłooporne i ciepłowrażliwe enterotoksyny identyczne z enterotoksynami ST i LT E.coli, wpływające na zmianę aktywności sekrecyjnej i enterosorpcyjnej nabłonka jelitowego
3.cytotoksyny wywołujące nasilone zmiany zapalne i destrukcje komórek nabłonka jelitowego np. Shiga T
SUPERANTYGENY GRONKOWCÓW
Enterotoksyny gronkowcowe (SEA,SEB,SEC,SED,SEE,SEG,SEH,SEI,SEIJ,SEIK,SEIL,SEIM,SEIN,SEIO,SEIP,SEIQ,SER,SES,SET,SEIU,SEIU2,SEIV)
powodują objawy zatrucia pokarmowego, aktywują limfocyty T (ponad 20%), ciepłooporne, oporne na hydrolizę kwaśnej treści żołądka, oporne na enzymy proteolityczne, stymulują ośrodek wymiotny,
WYMIEŃ GATUNKI LISTERII (PATOGENNE I NIEPATOGENNE)
Niepatogenne: L.inocua, L.grayi, L.seeligeri, L.welshimeri,
Patogenne: L.monocytogenes, L.ivanovi
L.monocytogenes - 13 serotypów, wyst. W żywności (prod. Mleczne, sałatka Colesław, owoce morza, wędzone ryby), powoduje zmiany skórne u ludzi, najbardziej narażone na infekcje są osoby stare, o obniżonej odporności, kobiety w ciąży, noworodki, nosiciele wirusa HIV,
u zwierząt powoduje mastitis, zapalenie opon mózgowych u owiec.
Wnika do komórek niefagocytujących, namnaża się w cytozolu, przenika do sąsiednich komórek, pokonuje naturalne bariery organizmu, prowadzi do poronień, obumierania płodów,
Czynniki wirulencji - internalina (A i B), listeriolizyna, fosfolipazy, metaloproteina, białko ActA
MORFOLOGIA CAMPYLOBACTER
G- pałeczki, pojedyncza rzęska (pojedyncza-unipolarna, podwójna-bipolarna), brak przetrwalników, cienkie, zakrzywione, wysoce ruchliwe o ruchu skokowym
REZERWUARY CAMPYLOBACTER
głównym są ptaki, najwyższy procent u kur i indyków, kaczek, gęsi, jaskółki, gołębie, kurczęta, wrony mewy,
źródłem zakażenia jest ściółka, wybiegi, gryzonie, muchy, zwierzęta dzikie, osoby obsługujące zwierzęta, zakażenie szerzy się drogą płciową, także u Bo - C. Jejuni, C.hyointestinalis, C.venerali
U Ov. C.foetus
Koty i Psy!
ZAPOBIEGANIE ZATRUCIU CAMPYLOBACTER
przestrzeganie zasad higieny, wydzielanie osobnych desek do krojenia mięsa i warzyw, obróbka cieplna dań z drobiu, dokładne mycie rąk, rozmrażanie mięsa w lodówce, szybkie schładzanie potraw, zagrożona żywność (mięso, drobiowe, mleko, owoce warzywa, jaja, owoce morza i inne mięso)
TEST NA OKSYDAZĘ PRZY CAMPYLOBACTER
Bierzemy hodowlę campylobacter, jej część rozcieramy na bibule filtracyjnej, nasączonej odczynnikiem na oksydazę, reakcja dodatnia gdzy w ciągu 10 s fioletowe lub ciemnoniebieskie zabarwienie
LEKI Z WYBORU PRZY LECZENIU CAMPYLOBACTERIOZY
1.Makrolidy (Erytromycyna, Azytromycyna)
CZYNNIKI ZJADLIWOŚCI LISTERII
1.internaliny(inlA, inlB)
2.listeriolizyna,
3.fosfolipazy,
4.metaloproteinazy
5.białko ActA
16.CO POMAGA LISTERII WNIKNĄĆ DO KOMÓRKI GOSPODARZA
Internaliny inlA i inlB łączą się z receptorem CEMET przez co aktywowana jest kinaza tyrozynowa, a ta aktywuje białka aktyny. Efektem jest przebudowa cytoszkieletu komórki. Listeriolizyna w pH 5,5 tworzy tory w błonie komórkowej. Za przemieszczenie do sąsiedniej komórki odowiada białko ActA
17.BAKTERIE BIORĄCE UDZIAŁ W PSUCIU SIĘ MIĘSA
-gnicie mięsa(rozkład białek): Pseudomonas(P.fragi, P.putida,P.lundensis), Proteus, Clostridium,
-tworzenie kwaśnego pH (produkcja kwasu mlekowego): Lactobacillus
-jełczenie (rozkład tłuszczy)-głównie w wyniku działania tlenu
BAKTERIE POWODUJĄCE ŚLUZOWACENIE MIĘSA
Pseudomonas sp, Bacillus sp., Streptococcus sp, Lactobacillus
CO OZNACZA MRSA
meticilis resistant staphylococcus aureus - półsyntetyczna metycylina oporna na B-laktamazy, gronkowiec złocisty oporny na metycylinę, lekooporne szczepy gronkowca, będące przyczyną zakażeń szpitalnych
WYMIEŃ BAKTERIE Z RODZINY ENTEROBAKTERIACEAE
Citrobacter, Escherichia, Hafnia, Klebsiella, Proteus, Salmonella, Shigella, Serratia, Yersinia, Enterobacter
PODŁOŻE STAŁE STOSOWANE DO SELEKCJI SALMONELLI
Pożywka XLD- zawiera laktozę, L-lizynę, ksylozę, deoksycholan sodu
Typowe kolonie Salmonella mają czarne środki (produkcja H2S) i są otoczone lekko przezroczystą strefą koloru jasnoczerwonego (przez dekarboksylację lizyny); wokół kolonii zwłaszcza przy gęstym wzroście Salmonella widoczna jest strefa różowoczerwona różnej szerokości
Podłoże BGA - z zielenią brylantową, czerwienią fenolową, laktozą, sacharozą; typowe kolonie Salmonella są koloru podłoża (różowe) i otoczone jasnoczerwoną strefą; ponieważ głównie nie fermentują laktozy ani sacharozy, dochodzi do alkalizacji podłoża i różowego wybarwienia pożywki
Podłoże Kliglera - agar trójcukrowy (glukoza, laktoza, sacharoza)
ma postać słupka i półskosu, posiew na pow. Skosu i wgłębnie; obserwujemy ferm. Glukozy (barwa słupka) Laktozy (barwa skosu) wytwarzanie gazu i wytwarzanie H2S (barwa czarna)
SEROWARY SALMONELLI POZBAWIONE RZĘSEK
S.gallinarum, S.pullorum
MORFOLOGIA SALMONELLI
pałeczka G- urzęsiona, duża, niektóre szczepy zawierają otoczkę
REZERWUAR SALMONELLI
Zasiedlają przewód pokarmowy zwierząt domowych i dzikich, drobiu hodowlanego ptaków, owadów, gryzoni, produkty roślinne nawożone fekaliami, chorzy ludzie, nosiciele, kurz, mrożonki, lody, ciasta, kremy
INTOKSYKACJA A TOKSYKOINFEKCJA POKARMOWA
Intoksykacja- przyczyną zatrucia są toksyny obecne w żywności w chwili jej spożywania. Do rozwoju objawów nie jest konieczne dostanie się do organizmu samego zarazka, który je wytworzył (Clostridium botulinum, Staphylococcus)
Toksykoinfekcja - do uruchomienia całej kaskady procesu chorobowego i wystąpienia zatrucia pokarmowego niezbędna jest inwazja drobnoustroju. Substancje o charakterze toksyn wyzwalające objawy chorobowe, wydzielone są dopiero w organizmie gospodarza (Salmonella bez S.typhi i S.paratyphi, Shigella, E.coli, Listeria, Pseudomonas)
OBJAWY JERSINIOZY
Y.enterocolitica serowar 4/0:3 (w migdałkach u Su) jest zoonozą. Gorączka, bóle brzucha, biegunka, czasami wysypka, bóle stawów, bóle gardła. Groźna dla kobiet w ciąży.
JAKIE CUKRY ROZKŁADA PSEUDOMONAS
glukozę w warunkach tlenowych
WARUNKI WZROSTU ENTEROKOKÓW
zdolność do wzrostu w temp 45, w obecności 40% żółci i azydku sodowego
zdolność do wzrostu w temp 10, przy pH 9,6 i w obecności 6,5% NaCl
CZYNNIKI WIRULENCJI ENTEROKOKÓW
białka Esp, Ace;substancja agregująca(AS), cytolizyna
MORFOLOGIA PSEUDOMONAS
G- pałeczka, ma unipolarną rzęskę, może tworzyć makrokolonie, biofilm, lub być jako jednokomórkowy organizm, produkcja barwników
CO TO JEST KOAGULAZA? PODZIAŁ GRONKOWCÓW
Jest to enzym przekształcający fibrynogen w fibrynę, powodując krzepnięcie osocza..
Koagulazododatnie: S.aureus, S.intermedius, S.pseudointermedius, S.hyicus, S.schleiferi subsp. coagulans, S.delphini
Koagulazoujemne (CNS): S.epidermidis, S.capitis, S.saprophyticus, S.microti, S.lutrae, S.cochnii
SZCZEPY ENTEROTOKSYCZNE E.COLI
Enterotoksyny są termostabilne, wywołują biegunki choleropodobne, najwrażliwsze są dzieci w wieku od 1 do 3 lat. Biegunka bez śluzu i krwi.
CZAS INKUBACJI LISTERII
zróżnicowany w zależności od postaci klinicznej, w przypadku zakażeń przewodu pokarmowego 18-24h, w przebiegu zakażeń OUN okres ten wydłuża się nawet do kilku tygodni
JAKIE PRÓBKI POBIERA SIĘ DO BADANIA WEDŁUG POLSKIEJ NORMY?
Badanie na pałeczki jelitowe: 5-10 tusz tygodniowo, z każdej tuszy 4 miejsca 2x2,5 cm przed chłodzeniem; wymaz z 100 cm2 tuszy
Badanie na Salmonellę: gąbką scierną 100 cm2, przed chłodzeniem; z drobiu 15 tuszek po chłodzeniu, z każdej 8-10 g skóry łączy się w 3 grupy po 25 g
DLACZEGO TOKSYNY GRONKOWCÓW SĄ PATOGENNE I JAKIE SĄ?
Toksyna alfa i beta uszkadzają erytrocyty, toksyna gamma uszkadza lizosomy, leukocydyna niszczy leukocyty, toksyna zespołu wstrząsu toksycznego
CO JEST ŹRÓDŁEM ZANIECZYSZCZENIA WODY?
E.coli, Citrobakter, Klebsiella, Enterokoki, Enterobacter, Hafnia, Coxiella
METODY OCENY SEROTYPÓW SALMONELLI
Podstawą klasyfikacji pałeczek Salmonella są różnice we właściwościach antygenowych. Metodą badania jest aglutynacja szkiełkowa. Określamy obecność antygenów somatycznych (O), rzęskowych(H), oraz otoczkowych (Vi). Wykluczamy szczepy zdolne do autoaglutynacji (roztarcie niewielkiej ilości hodowli agaru odżywczego z kroplą soli fizjologicznej), czas oczekiwania 30-60 s , obserwacja szkiełka na czarnym tle, lupa powiększająca.
1.badanie na obecność antygenu rzęskowego H
2.później ocena reakcji z surowicami anty O, używamy kolejno surowicy poli- i monowalentnej
3.korzystamy z surowicy anty- OD, OB, OC i OE
4.wykrywanie obecności antygenów otoczkowych Vi
KTÓRA SHIGELLA WYST. NAJCZĘŚCIEJ W EUROPIE?
Shigella sonnei
CECHY WSPÓLNE ENTEROBACTERIACEAE
G- niesporulujące pałeczki, fermentują glukozę, tworzą kwas, raczej urzęsione, mogą mieć otoczkę, względnie beztlenowe, proste podłoża, normalna atmosfera
DUR BRZUSZNY, DUR RZEKOMY
dur brzuszny - Salmonella typhi powoduje, S.choleraesuis, S.dublin, S.gallinarum, S.pullorum -> biała biegunka,
dur rzekomy - S.paratyphi
EHEC WEROTOKSYNY, ICH DZIAŁANIE
EHEC enterokrwotoczne szczepy E.coli - biegunka początkowo wodnista ->krwawa, często niezbędna hospitalizacja, werotoksyny mogą spowodować zmiany zakrzepowo-zapalne, także w naczyniach CUN indukując objawy nerwowe, śpiączkę a nawet śmierć; rezerwuarem serowaru O157:H7 są zwierzęta gospodarskie, szczególnie bydło i drób
DZIAŁANIE TOKSYNY CIEPŁOCHWIEJNEJ
LT - pokrewna antygenowo enterotoksynie Vibrio cholerae; aktywuje cyklazę AMP, wzrasta stężenie cAMP=stymulacja wzmożonego wydalania K+ i Cl- do światła jelit, blokada absorpcji NaCl, wzrost koncentracji PGE2=biegunka sekrecyjna
OPISAĆ GRUPY PATOWARÓW E.COLI
są to serowary działające patogennie na człowieka i zwierzęta
ETEC - enterotoksyczne szczepy E.coli (są częstą przyczyną zakaźnej biegunki, szczególnie w klimatach tropikalnych; zakażenie następuje przez zjedzenie większej ilości bakterii, które kolonizują jelito i produkują toksyny ->LT i ST), EPEC - enteropatogenne(powodują biegunki u niemowląt w krajach słabo rozw. Zanieczyszczona woda, adhezja do bł śl jelita cienkiego), EHEC - enterokrwotoczne(wywołują ciężkie, krwawe biegunki oraz krwotoczne zapalenie jelita grubego, np E.coli O157:H7; adhezja do bł śluz jelite grubego, prod. werotoksyn), EIEC - enteroinwazyjne(powodują chorobę podobną do czerwonki bakteryjnej->krwawa biegunka, gorączka; zanieczyszczona żywność jest przyczyną; może być przenoszona między ludźmi; penetrują wgłąb śluzówki jelita; możliwym powikłaniem jest zespół hemolityczno mocznicowy), EAggEC - enteroagregacyjne, DAEC - dyfuzyjno-adherentne,
MIANO COLI
najmniejsza ilość badanej próby w mililitrze lub w gramie, w której stwierdza się jeszcze E.coli
Indeks coli - liczba bakterii coli w 1 dm3, sieje się i liczy kolonie
KATALAZA GRONKOWCÓW
rozkłada H2O2 i chroni przed makrofagami
CLUMPING FAKTOR
koagulaza związana ze ścianą komórkową, widzimy aglutynację przy wyniku dodatnim(agregacja bakterii w obecności fibrynogenu)
GRUPA COLI I E.COLI W JAKICH TEMP. FERMENTUJĄ?
E.coli w temp 45st.Cfermentuje laktozę z wytworzeniem gazu oraz wytwarzają indol z tryptofanu
z grupy coli - 37 stC
W JAKIEJ TEMPERATURZE FERMENTUJE LAKTOZĘ E.COLI? (44,5 st C)
CO PRODUKUJE ST I LT? E.coli enterotoksyczne (ETEC)
OBJAWY PRZY LISTERIA MONOCYTOGENES
zapalenie mózgu, opon, obumieranie płodu, ronienia
PODŁOŻA DLA CAMPYLOBACTER
Bulion Boltona - płynna pożywka namnażająca, CCDA Agar, Agar Skirrow, Agar Karmali i Agar Prestona,
NA KTÓRE PODŁOŻE TRZEBA PRZESIAĆ SALMONELLĘ? Na XLD
KTÓRE BAKTERIE POWODUJĄ ŚLUZOWACENIE MIĘSA?
Lactobacillus, Bacillus, Streptococcus, Micrococcus, Pseudomonas,
Listeria morfologia
G+, katalazododatnie pałeczki
TEMPERATURA W KTÓREJ ROSNĄ GRONKOWCE ( optimum37, zakres 7-47,8 )
AKTYWNOŚĆ WODY PRZY KTÓREJ ROSNĄ GRONKOWCE (<0,95, do 0,85)
MASA PRÓBKI W PRÓBIE NA SALMONELLĘ (25g)
TEST HUGH and LEJFSON (test przy pseudomonas, jest wyżej)
VRE ->wankocmycynooporne enterokoki