PROMOCJA ZDROWIA1, Promocja zdrowia i profilaktyka


PROMOCJA ZDROWIA

ZDROWIE to proces wzajemnych uwarunkowań w relacji organizm-środowisko, pozwalający w wyniku braku choroby utrzymać równowagę pomiędzy organizmem a środowiskiem. Zdrowie to potencjał zdolności przystosowania się organizmu do wymogów środowiska.

Zdrowie wg WHO to: stan dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego, a nie tylko brak choroby lub niepełnosprawności. Zdrowie to również zdolność do pełnienia ról społecznych, adaptacji do zmian środowiska i radzenia sobie z tymi zmianami.

We współczesnej koncepcji (filozofii) zdrowia podkreśla się także, że zdrowie jest:

Fundamentalne warunki zapewniające

zdrowie to:

Największe znaczenie i wpływ na zdrowie ma prozdrowotny styl życia, czyli świadome zachowania sprzyjające utrzymaniu i ochronie zdrowia.

Pod tym hasłem kryją się:

Promocja zdrowia jest to proces umożliwiający każdemu człowiekowi zwiększenie oddziaływania na jego zdrowie w sensie jego poprawy i utrzymania. W celu osiągnięcia całkowitego dobrostanu (dobrego samopoczucia) fizycznego, psychicznego i społecznego, zarówno jednostki jak i grupa społeczna, muszą umieć określać i urzeczywistniać swoje aspiracje, zaspokajać potrzeby, radząc sobie z wyzwaniami swojego środowiska w jego istniejącym stanie lub dokonując w nim odpowiednich zmian.

PROMOCJA ZDROWIA jest procesem umożliwiającym ludziom zwiększenie kontroli nad własnym zdrowiem, jego poprawę i utrzymanie.

Największy wpływ na zdrowie człowieka ma:

w 53% styl życia, na który składają się między innymi takie elementy:

w 21% środowisko fizyczne. Korzystny wpływ na zdrowie ma czyste powietrze, woda, zdrowa i bezpieczna szkoła oraz zakład pracy. Negatywne oddziaływanie środowiska na zdrowie wynika w znacznym stopniu z degradacji środowiska naturalnego, promieniowania jonizującego, hałasu, szkodliwych substancji chemicznych oraz czynników biologicznych.

w 16% zdrowie człowieka uwarunkowane jest przez czynniki genetyczne

jedynie 10%, czyli w najmniejszym stopniu poprzez opiekę zdrowotną, jej strukturę, organizację, funkcjonowanie czy też dostępność do świadczeń medycznych i ich jakość.

Promocja zdrowia stała się pierwszym z czterech głównych kierunków działania w ramach Europejskiej Strategii Zdrowia.

Można stwierdzić, że pojawienie się "promocyjnego" podejścia do spraw zdrowia było logiczną konsekwencją pewnych nowych zjawisk w medycynie współczesnej, wśród których ważne miejsce zajmuje pozytywne rozumienie zdrowia

Główną przyczyną tendencji rozwoju współczesnej medycyny zapobiegawczej i promocji zdrowia wydaje się być tzw. Przewrót epidemiologiczny, czyli zmiana profilu najczęściej

występujących i najbardziej dotkliwych chorób ze względu na konsekwencje dla jednostek i społeczności. Dzisiejsi "główni zabójcy" to choroby serca i układu krążenia , choroby

nowotworowe oraz wypadki, urazy i zatrucia. Wszystkie one jeszcze na początku XX w. znajdowały się poza pierwszą trójką chorób powodujących najwyższą umieralność. Ich powstawanie i rozwój determinowane są w znacznym stopniu przez zachowania

ludzi i ich styl życia, a więc czynniki kontrolowane i zależne od indywidualnych oraz zbiorowych decyzji. Dlatego nazywa się je czasem "chorobami z wyboru".

W krajach rozwiniętych coraz dotkliwsze stają się takie problemy zdrowotne, jak potrzeby ludzi starych, ekspansja chorób przewlekłych, zagrożenia ze strony środowiska czy

wzrastające nierówności w zdrowiu różnych warstw społecznych. W konfrontacji z nimi tradycyjny model opieki okazuje się mało skuteczny. Ponadto nie kontroluje on lawinowo rosnącej spirali kosztów opieki zdrowotnej, którym nie towarzyszą odpowiednie "zwroty" w postaci poprawy stanu zdrowia jednostek i zbiorowości. Przyczyną tego jest brak

związku między zwiększeniem wydatków na medycynę a poprawą stanu zdrowia,

Akcentowanie oddziaływań na środowisko nie jest przypadkowe. Na przełomie lat 70-tych i 80-tych zaczęto krytycznie oceniać model promocji zdrowia, który przede

wszystkim koncentrował się na zmianach stylu życia, a więc zachowaniach będących rezultatem swobodnego wyboru.

Zdaniem krytyków odwracał on uwagę od społecznych i ekonomicznych uwarunkowań zdrowia i prowadził oskarżenia tych ludzi, którzy ze względu na niski status ekonomiczno-

społeczny nie mogą sprostać wymaganiom prozdrowotnego stylu życia. Obecnie bardziej bierze się pod uwagę istnienie nierówności społecznych, które wpływają na możliwości

dbania o zdrowie oraz podkreśla się społeczne i środowiskowe determinanty i ograniczenia zachowań zdrowotnych.

Jedna z nowszych i niejako oficjalna definicja (zawarta w raporcie WHO z 1993 r.) określa promocję zdrowia jako "

…działanie społeczne i polityczne na poziomie indywidualnym i zbiorowym, którego celem jest podniesienie stanu świadomości zdrowotnej społeczeństwa, krzewienie zdrowego

stylu życia i tworzenie warunków sprzyjających zdrowiu. Jest to proces aktywizacji społeczności lokalnych, polityków, profesjonalistów i laików, podejmowanej dla osiągnięcia

trwałych zmian w środowisku, które zmniejszały lub eliminowały społeczne i inne środowiskowe przyczyny zagrożeń zdrowia". Jest to definicja, która dobrze oddaje sens i

zakres promocji zdrowia. Zwraca ona uwagę na różne poziomy promocji zdrowia.

Wyróżnia się cztery poziomy promocji zdrowia:

Obecnie coraz większą uwagę poświęca się poziomowi społecznemu, czego przejawem jest

podejmowanie różnego rodzaju oddziaływań na społeczność lokalną (wieś, osiedle, dzielnicę itp.). Jest to spowodowane przede wszystkim rosnącym przekonaniem , że nasze zachowania kształtują się w znacznym stopniu pod wpływem środowiska , w którym żyjemy.

Zdrowie pojmuje się najczęściej jako podstawowy warunek osiągania przez ludzi pełni

ich potencjału życiowego, a więc zdolność ciągłego przystosowania się do wymagań,

oczekiwań i bodźców ze strony środowiska.

Cele promocji zdrowia:

Strategicznym celem promocji zdrowia jest jego kształtowanie, wzmacnianie

oraz optymalizacja statusu zdrowotnego jednostek i populacji. Aby to

osiągnąć, wyznacza się szereg celów operacyjnych, których realizację ocenia

się za pomocą empirycznych wskaźników.

Główne cele operacyjne w Polsce to:



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Promocja zdrowia i profilaktyka chorób
Zagadnienia zdrowie, Promocja zdrowia i profilaktyka
Świadczenia w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki chorób obejmują
Promocja zdrowia i profilaktyka
Zasady profilaktyki próchnicy zębów u dzieci, Promocja zdrowia i profilaktyka
Promocja zdrowia i profilaktyka uzależnień
Narzedzia wykorzystywane do potrzeb promocji zdrowia i profilaktyki[1](1)
Rekreacja fizyczna w promocji zdrowia i profilaktyce
04 Prowadzenie promocji zdrowia i profilaktyki
04 Prowadzenie promocji zdrowia i profilaktyki
Promocja zdrowia i profilaktyka uzależnień(1)
Promocja zdrowia i profilaktyka
prezentacja zdrowie,profilaktyka,prewencja
zdrowie,profilaktyka,prewencjaid 1709 ppt
prezentacja zdrowie,profilaktyka,prewencja

więcej podobnych podstron