INSTRUKCJA BEZPIECZNEJ PRACY
STRUGARKA WYRÓWNIARKA (GRUBOŚCIÓWKA)
I. Dane ogólne
Bezpieczna obsługa zapewniona jest w przypadku gdy:
Strugarkę - wyrówniarkę (grubościówkę) mogą obsługiwać wyłącznie pracownicy pełnoletni, posiadający odpowiednie przygotowanie zawodowe, którzy przeszli instruktaż ogólny z zakresu bhp i instruktaż stanowiskowy oraz otrzymali zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na danym stanowisku.
Do obsługi maszyny należy wyznaczać pracowników imiennie.
Stanowisko pracy przy obrabiarce powinno być wyposażone w instrukcję stanowiskową bhp.
Do pracy należy przystąpić wypoczętym, trzeźwym, ubranym w odzież roboczą bez odstających i luźno zwisających części (także biżuterii) i w nakryciu głowy okrywającym zwłaszcza długie włosy.
Pracę należy wykonywać zgodnie z instrukcją bezpieczeństwa i higieny pracy oraz instrukcją obsługi lub dokumentacja techniczno-ruchowa (obowiązkowo dostarczaną przez producenta wraz z maszyną).
Przy ręcznym posuwie materiału należy stosować prowadnicę materiału.
Przy posuwie mechanicznym należy stosować urządzenia podające i odbierające.
Wyrówniarki z posuwem zmechanizowanym powinny być wyposażone na całej szerokości w:
Dwa rzędy zapadek przeciwodrzutowych.
Osłonę ochronną służąca do wychwytywania drobnych odpadów powstających podczas obróbki, zainstalowana przed zapadkami przeciwodrzutowymi.
II. Podstawowe czynności pracownika przed rozpoczęciem pracy
Pracownik powinien:
Sprawdzić, czy urządzenia ochronne są sprawne technicznie i znajdują się na swoich miejscach, a w szczególności:
Czy wały nożowe są osłonięte osłonami i czy działają one niezawodnie i niezależnie od uwagi pracownika obsługującego maszynę?
Czy osłona jest wykonana w taki sposób, aby ochronić pracownika również w razie wyrwania lub uszkodzenia noża?
Czy maszyna ma sprawne urządzenie do odprowadzania wiórów?
Czy chwytaki zaczepów znajduja się o 5-8mm poniżej górnej powierzchni struganej deski?
Czy przed zaczepami przeciwodrzutowymi, na wysokości około 10mm nad obrabianą deska, jest zainstalowana osłona zabezpieczająca ręce pracownika przed dostaniem się pod zaczepy?
Sprawdzić, czy:
Noże maja dostateczna szerokość pozwalającą na ich pewne zamocowanie, nie są uszkodzone, stępione lub zbyt słabo zaciśnięte w wale nożowym (pewność zamocowania należy zwłaszcza sprawdzać po kilku pierwszych minutach pracy od ich wymiany).
Wały nożowe są dobrze wyważone.
Czy urządzenie do hamowania napędu strugarki jest sprawne?
Czy szczelina robocza pomiędzy stołem strugarki a nożami jest możliwie wąska i nie przekracza 3mm?
Czy przed przednimi walcami są zamocowane zaczepy przeciwodrzutowe?
Czy sprężyny dociskowe głównych walców posuwowych mają dostateczne napięcie?
Czy dolny poziom górnych walców dociskowych znajduje się o 1-2mm poniżej dolnego poziomu krawędzi ostrzy noży?
Czy zamocowane w stole wałki toczne wystają ponad powierzchnię stołu max. 1mm - gdy obrabiane jest drewno miękkie lub max. 0,5mm - dla drewna twardego?
Sprawdzić czy działanie strugarki nieobciążonej jest poprawne.
O zauważonych usterkach, uszkodzeniach, lub zagrożeniach powiadomić niezwłocznie przełożonego, a wynik przeglądu odnotować w rejestrze przeglądów przechowywanym na stanowisku pracy.
Sprawdzić, czy przestrzeń robocza (pole odkładcze itp.) dla obsługi wyrówniarki jest wystarczająca.
Przygotować niezbędne pomoce warsztatowe (narzędzia pomiarowe, popychacze).
Założyć wymagane ochrony indywidualne (nauszniki, okulary).
III. Zasadnicze czynności pracownika podczas pracy
Pracownik powinien:
Skupić uwagę na wykonywanej pracy.
Sprawdzać czy w materiałach do obróbki nie ma metalowych elementów (np. gwoździ itp.), zwrócić uwagę na układ słojów, występujące wady i sęki drewna.
Ostrożnie przysuwać cięty materiał do ostrzy.
Na grubiarkach o jednolitych walcach posuwowych materiał należy podawać do obróbki pojedynczo (jednoczesna obróbka kilku materiałów jest dopuszczona tylko na grubiarkach posiadających segmentowy walec przedni).
Przy struganiu materiału z sękami zachować szczególną ostrożność ze względu na zagrożenie odrzutem materiału lub odpryskami.
Przy obróbce materiałów o niewielkich wymiarach oraz w końcowej fazie strugania elementu do dosuwania materiału należy stosować odpowiednie popychacze, wykonane z tworzywa sztucznego, drewna lub sklejki.
Należy pamiętać, że minimalna długość struganych desek musi być większa od rozstawu walców przednich i tylnych, (aby deska mogła być uchwycona przez walce odbierające zanim jej koniec wyjdzie spod walców podających)
IV. Czynności zakazane pracownikowi
Pracownikowi obsługującemu strugarkę zabrania się:
Otwieranie lub zdejmowanie osłon albo innych urządzeń chroniących pracowników przed urazami.
Czyszczenie mechanizmów roboczych lub ich konserwowanie oraz usuwanie odpadków i trocin w czasie pracy maszyny.
Używanie stępionych lub uszkodzonych noży.
Hamowanie obrotów wału nożowego przez dociskanie go kawałkiem drewna lub innym materiałem.
Dotykanie elektrycznych urządzeń napędowych będących pod napięciem.
Dopuszczanie do obsługi obrabiarki osób postronnych.
Pozostawianie włączonej maszyny bez obsługi lub nadzoru.
V. Czynności pracownika po zakończeniu pracy
Pracownik powinien:
Wyłączyć dopływ energii elektrycznej do maszyny.
Odłożyć na wyznaczone miejsce obrobione elementy i materiały.
Oczyścić maszynę, a w szczególności powierzchnie robocze oraz urządzenia odprowadzające wióry (wióry, ścinki itp. należy usuwać przy pomocy pędzla, szczotki lub haczyka).
Sprawdzić czy podstawowe elementy składowe strugarki-wyrówniarki, w tym osłony i urządzenia zabezpieczające znajduja się we właściwym miejscu i położeniu.
VI. Uwagi dodatkowe
Pracownik powinien:
Naprawa strugarki powinna być wykonywana wyłącznie przez pracowników posiadających odpowiednie kwalifikacje i upoważnionych przez pracodawcę.
Przed przystąpieniem do demontażu, naprawy lub konserwacji maszyny należy upewnić się, czy: odłączone jest zasilanie elektryczne strugarki, niemożliwe jest przypadkowe jej uruchomienie, w widocznym miejscu została umieszczona tablica ostrzegawcza „Uwaga naprawa - nie uruchamiać“.
Po wykonanej naprawie należy uzyskać zezwolenie przełożonego na uruchomienie obrabiarki.
W razie wątpliwości, co do zachowania warunków bezpieczeństwa przy wykonywaniu pracy, pracownik ma prawo przerwać ją i zwrócić się do przełożonego o wyjaśnienie sytuacji.
Każdy zaistniały wypadek przy pracy należy zgłosić swojemu przełożonemu oraz zabezpieczyć stanowisko pracy, na którym doszło do wypadku, przed dostępem osób niepowołanych oraz przed uruchomieniem albo zmiana położenia urządzeń technicznych lub innych przedmiotów.
Na stanowisku obsługi strugarki zabrania się spożywania posiłków i palenia tytoniu
W razie zaistnienia wypadku
Udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy.
W razie potrzeby wezwać pomoc lekarską.
Powiadomić przełożonych.
W przypadku znalezienia się wobec bezpośredniego niebezpieczeństwa pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy (zachowuje wtedy prawo do wynagrodzenia, nie może jednak odmówić podjęcia innej równorzędnej pracy, gdy niezwłoczne usunięcie zagrożenia nie jest możliwe).
Specjalista ds. BHP
...............................
3