Prawo administracyjne Wykład 05.02.2006 r.

ORGANY STANOWIĄCE

Organem stanowiącym:

• w samorządzie powiatowym - RADA POWIATU,

• w samorządzie województwa - SEJMIK WOJEWÓDZTWA

art. 15 ust. 2

RADA MIEJSKA - jeżeli siedziba rady gminy znajduje się w mieście położonym na terytorium tej gminy rada nosi nazwę RADY MIEJSKIEJ.

RADY - - organy stanowiące ale tez organy kontrolne

Art. 18a ust. 1 „rada gminy kontroluje działalność wójta, gminnych jednostek organizacyjnych …..”

Art. 169 - wybory do rad (konstytucja)

Art. 17 liczebność organów stanowiących i kontrolnych

Art. 16 organ stanowiący jest organem o charakterze kadencyjnym. Radni wybierani są na 4-letnią kadencję

Art. 16 - Kadencja rady gminy trwa 4 lata licząc od dnia wyboru, od tego dnia, w którym wybory się odbyły.

RADNI sprawują mandat

Art. 23a - przed przystąpieniem do wykonywania mandatu radni składają ŚLUBOWANIE, bez tego nie można wykonywać mandatu.

Art. 23 ust. 1 - mandat radnego jest mandatem wolnym (generalny, niezależny)

Wyborcy nie mogą odwołać radnego, ale w trakcie kadencji radny może straci mandat:

• na skutek połączenia gmin,

• popełnienie przestępstwa,

• zatrudnienie w gminie, w której sprawuje mandat,

• rada w drodze referendum odwołana,

• sejm może rozwiązać radę

↓

rażące naruszenie konstytucji lub ustawy

art. 171 ust. 3

art. 96

ZAKRES DZIAŁANIA RAD

ART. 18 - stanowienie

Art. 18a - kontrola

STANOWIENIE - art. 18.1 - Do właściwości rady gminy należą:

• wszystkie sprawy, które leżą w gestii gminy a nie zostały zastrzeżone w ustawie dla innych organów

• Art. 18.1 - takie, których za radę nie może nikt inny wykonać,

• Art. 11.1 - mieszkańcy gminy podejmują rozstrzygnięcia w głosowaniu powszechnym (poprzez wybory, referendum) lub za pośrednictwem organów gminy

PRAWA RADNYCH -

1. Najważniejsze prawo to prawo do udziału w odejmowaniu rozstrzygnięć organu stanowiącego,

2. prawo inicjatywy uchwałodawczej - art. 23 ust. 1

Postulaty mieszkańców zgłaszane radnym przed sesją, a radni przedstawiają postulaty na sesji rady gminy → inicjatywa uchwałodawcza → przysługuje każdemu pojedynczemu radnemu.

INICJOWANIE UCHWAŁ W TYCH SPRAWACH

Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego: to tylko wójt, burmistrz, prezydent

Budżet - art. 20.3 - grupa radnych

↓

prawo inicjatywy uchwałodawczej

KONTROLA

Pojedynczy radny nie może kontrolować na własną rękę

Art. 18a ust. 1

↓

to rada ma kompetencje kontrolne:

• mogą być wykonywane plenarnie,

• lub przez komisję, w szczególności przez komisję rewizyjną,

• a także przez inną komisję

art. 18a ust. 4

„Uprawnienie to nie narusza uprawnień kontrolnych innych komisji, powoływanych przez radę gminy na podstawie art. 21 ust. 1”

Gminne jednostki organizacyjne - kontrola rady

Art. 18a - uprawnienie rady do kontroli. Radni nie mają uprawnień do kontroli, jeżeli jest większość udziału tylko jeżeli jest całość - spółki

STRUKTURA RADY:

1. Przewodniczący,

2. od 1 do 3 wiceprzewodniczących - art. 19.1 - ustawowy skład - art. 17

3. komisje:

• stałe,

• doraźne

Rada może powołać komisje, ale KOMISJĘ REWIZYJNĄ musi zawsze powołać.

Rada gminy ustala skład osobowy.

Radny może nie zostać członkiem żadnej komisji. Może nim zostać także wbrew własnej woli - art. 24, wola rady się liczy.

Art. 25 - prawa radnych - wymienione w tym artykule maja charakter uboczny:

• ochrona prawna przewidziana dla funkcjonariuszy publicznych,

• na wypadek naruszenia cielesności,

• na wypadek naruszenia czci

• sprawca musi liczyć się z surowsza odpowiedzialnością

Radny musi liczyć się z krytyką.

• ochrona trwałości stosunku pracy, z radnym nie można rozwiązać stosunku pracy bez zgody rady,

• radny ma prawo, by pracodawca zwolnił go z obowiązku pracy, w celu umożliwienia wykonywania mu mandatu, ale nie ma obowiązku wypłaty wynagrodzenia (bo są diety radnych),

• radni mają prawo do diet i prawo do zwrotu kosztów podróży,

• prawo do diet - ustawowe prawo radnego,

• zasady korzystania z tego prawa określają rady,

• dieta należy się za posiedzenie sesji rady - małe gminy

• większe gminy - dieta ryczałtowa, dieta jako rekompensata, w związku, że coś stracił lub nie uzyskał w związku z udziałem w sesji,

• jeżeli radny nie uczestniczy w sesji, czy posiedzeniu komisji to ryczał mu się umniejsza

• zwrot kosztów podróży - art. 25 ust. 6 - górny pułap diet, zwrot kosztów podróży - art. 25 ust. 10

OBOWIĄZKI RADNEGO

• branie udziału w pracach rady, komisji i innych gremiów, do których został desygnowany - najważniejszy obowiązek radnego,

• ograniczenia antykorupcyjne - są to różnego rodzaju zakazy, których celem jest uniemożliwienie radnym czerpania korzyści osobistych związanych ze sprawowaniem mandatu

• z radnym nie może zostać nawiązany stosunek prawy w radzie gminy, w której radny uzyskał mandat → albo mandat = albo zatrudnienie

• radny nie może być kierownikiem gminnej jednostki organizacyjnej oraz jego zastępca,

• wybrany na radnego nie może wykonywać pracy w ramach stosunku pracy w urzędzie gminy, w której uzyskał mandat,

• art. 24e - wójt nie może powierzyć radnemu pracy, w której uzyskał mandat wykonywania pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej,

• art. 24 e - radni nie mogą podejmować żadnych dodatkowych zajęć ani otrzymywać darowizn, gdyby podważało to zaufanie wyborców,

• art. 24 e ust. 2 - radni nie mogą powoływać się na swój mandat,

• art. 24f - radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia komunalnego → art. 24f 1a - zaprzestanie działalności,

• art. 24 f ust. 2 - radni i ich małżonkowie, oraz małżonkowie wójtów …. Nie mogą być członkami władz zarządzających lub kontrolnych i rewizyjnych,

• art. 24f ust. 5 - nie mogą mieć pakietu więcej niż 10% udziałów lub akcji w spółkach prawa handlowego

w/w obowiązki bierne

• art. 24 h - obowiązek oświadczenia o swoim stanie majątkowym:

• majątek odrębny,

• majątek objęty wspólnością majątkową

• oświadczenia do 30.04. wg stanu na dzień 31.12. poprzedniego roku,

• na 2 miesiące przed końcem kadencji,

• od razu po objęciu mandatu,

• w/w oświadczenia składają Przewodniczącemu Rady, a ten ma obowiązek przedłożenia tego Urzędowi Skarbowy w celu porównania z PIT-em,

• informacje przedkłada się każdego roku radzie

Informacje są jawne, z wyłączeniem adresu zamieszkania:

• złożenie oświadczeń o prowadzeniu działalności gospodarczej przez małżonków i krewnych,

• nie złożenie - utrata prawa do diet, dopóki się nie złoży oświadczenia,

• podanie nieprawdy - art. 233 kk, art. 24 ustawy

• art. 25a - „Radny nie może brać udziału w głosowaniu w razie, ani w jego komisji, jeżeli dotyczy to jego interesu prawnego”

OGRANICZENIA mające na celu

zagwarantowanie samodzielności samorządowi

art. 25 b

• nie można łączyć mandatu posła i senatora,

• wykonywanie funkcji wojewody lub wicewojewody,

• członkostwo w organie innej jednostki samorządu terytorialnego

ORGAN WYKONAWCZY

Art. 26 ust. 1 - Organem wykonawczym jest WÓJT,

• gmina, w której siedziba władz znajduje się wmieście położonym na terytorium tej gminy - BURMISTRZ

gmina Gniezno - siedziba władz na terenie gminy miasta Gniezno

• w miastach powyżej 100.000 mieszkańców - PREZYDENT MIASTA

• ale dotyczy to również miast, w których do dnia wejścia w życie ustawy prezydent miasta był organem wykonawczo-zarządzającym

• np. byłe miasta wojewódzkie - siedziba władz wojewódzkich (Leszno),

• 50 tysięcy mieszkańców (Gniezno),

• ze względów historycznych (Nowa Sól)

W gminach od 2002 r. organ wykonawczy jest ORGANEM MONOKRATYCZNYM (w powiacie i województwie jest ORGAN KOLEGIALNY - zarząd gminy)

W gminach w wyborach powszechnych, natomiast w samorządzie powiatowym i wojewódzkim przez organ stanowiący

Powiat 3-5

} członkowie zarządu

Województwo 5

Zadaniem organu wykonawczego wójta, burmistrza, prezydenta jest:

1. wykonywanie uchwał rad,

2. wykonywanie zadań i kompetencji, które ustawodawca przypisuje samemu organowi wykonawczemu:

• reprezentowanie gminy na zewnątrz,

• gospodarowanie mieniem, organ wykonawczy ma prawo gospodarować mieniem samodzielnie, za wyjątkiem czynności przekraczających zwykły zarząd, wtedy rada gminy, np.

• decydowanie o nabywaniu, zbywaniu i obciążaniu nieruchomości gruntowych,

• wynajmowanie i wydzierżawianie na okres dłuższy niż 3 lata,

wtedy zgoda rady gminy, chyba, że ustalone są odrębne zasady przez radę;

• załatwianie spraw indywidualnych, decyzje administracyjne,

• wójt, burmistrz, prezydent jest zarządca dróg publicznych

• jest kierownikiem USC (za wyjątkiem, gdy rada powoła innego kierownika USC),

• jest zwierzchnikiem wszystkich pracowników samorządowych oraz kierowników gminnych jednostek organizacyjnych

• może udzielać wytycznych swoim pracownikom - art. 30

Kadencja radnych trwa 4 lata

Art. 28 f - wygaśnięcia mandatu wójta przez upływem, wygaśnięcie mandatu też zastępczy,

Art. 29a - upływ kadencji wójta - pełni on funkcję do czasu objęcia funkcji przez nowego wójta

W samorządzie województwa i powiatu nie ma art. 18.a.

Jest reguła:

• stanowienie ………………… tu mam trochę zostawione miejsca, czyli coś powinno być, ale coooo????????????

JEDNOSTKI POMOCNICZE GMINY

Art. 5.1 Gmina może tworzyć jednostki pomocnicze w formie:

• sołectw,

• dzielnic,

• osiedli

• jednostką pomocnicza może być również miasto.

Jednostki pomocnicze to korporacje prawa publicznego, które działają wewnątrz korporacji, którymi są same gminy.

Art. 36 ust. 2

Mieszkańcy sołectwa - Sołtys - rada sołecka

Art. 37.1,

Art. 35.3 pkt 3 - zadania organów jednostki pomocniczej

Relacja gmina - państwo

• zasada decentralizmu,

• nadzór administracji rządowej nad jednostkami samorządu terytorialnego,

• jaka jest relacja miedzy gminą a jednostką pomocniczą?:

1. nie ma przepisu, który by dotyczył jednostek pomocniczych,

art. 2, pkt. 3 „samodzielność gminy podlega ochronie sądowej”

2. ingerencja nadzorcza jest dopuszczalna, ale tylko w zakresie zapisanym w ustawie → nie ma odpowiednika tych przepisów

Ale jednostki pomocnicze:

• maja realizować jakieś zadania,

• każda jednostka pomocnicza ma mieś swój statut - powinny tam być określone zadania,

• jednostka pomocnicza może mieć takie same zadania jak ma gmina, z wyjątkiem, gdy „wyłącznie rada ….” - to musi pozostać przy radzie

art. 39.4 - można upoważnić - organ wykonawczy jednostki pomocniczej

art. 48 - Rozdział „mienie komunalne”

„Jednostka pomocnicza zarządza i korzysta z mienia komunalnego oraz rozprowadza dochodami z tego źródła …”

art. 51.3 „statut gminy określa uprawnienia jednostki pomocniczej do prowadzenia gospodarki finansowej w ramach budżetu gminy”

w/w relacje dekoncentracji

↓

rozproszenia zadań i kompetencji

5