Prawo administracyjne Wykład 05.02.2006 r.
ORGANY STANOWIĄCE
Organem stanowiącym:
w samorządzie powiatowym - RADA POWIATU,
w samorządzie województwa - SEJMIK WOJEWÓDZTWA
art. 15 ust. 2
RADA MIEJSKA - jeżeli siedziba rady gminy znajduje się w mieście położonym na terytorium tej gminy rada nosi nazwę RADY MIEJSKIEJ.
RADY - - organy stanowiące ale tez organy kontrolne
Art. 18a ust. 1 „rada gminy kontroluje działalność wójta, gminnych jednostek organizacyjnych …..”
Art. 169 - wybory do rad (konstytucja)
Art. 17 liczebność organów stanowiących i kontrolnych
Art. 16 organ stanowiący jest organem o charakterze kadencyjnym. Radni wybierani są na 4-letnią kadencję
Art. 16 - Kadencja rady gminy trwa 4 lata licząc od dnia wyboru, od tego dnia, w którym wybory się odbyły.
RADNI sprawują mandat
Art. 23a - przed przystąpieniem do wykonywania mandatu radni składają ŚLUBOWANIE, bez tego nie można wykonywać mandatu.
Art. 23 ust. 1 - mandat radnego jest mandatem wolnym (generalny, niezależny)
Wyborcy nie mogą odwołać radnego, ale w trakcie kadencji radny może straci mandat:
na skutek połączenia gmin,
popełnienie przestępstwa,
zatrudnienie w gminie, w której sprawuje mandat,
rada w drodze referendum odwołana,
sejm może rozwiązać radę
↓
rażące naruszenie konstytucji lub ustawy
art. 171 ust. 3
art. 96
ZAKRES DZIAŁANIA RAD
ART. 18 - stanowienie
Art. 18a - kontrola
STANOWIENIE - art. 18.1 - Do właściwości rady gminy należą:
wszystkie sprawy, które leżą w gestii gminy a nie zostały zastrzeżone w ustawie dla innych organów
Art. 18.1 - takie, których za radę nie może nikt inny wykonać,
Art. 11.1 - mieszkańcy gminy podejmują rozstrzygnięcia w głosowaniu powszechnym (poprzez wybory, referendum) lub za pośrednictwem organów gminy
PRAWA RADNYCH -
Najważniejsze prawo to prawo do udziału w odejmowaniu rozstrzygnięć organu stanowiącego,
prawo inicjatywy uchwałodawczej - art. 23 ust. 1
Postulaty mieszkańców zgłaszane radnym przed sesją, a radni przedstawiają postulaty na sesji rady gminy → inicjatywa uchwałodawcza → przysługuje każdemu pojedynczemu radnemu.
INICJOWANIE UCHWAŁ W TYCH SPRAWACH
Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego: to tylko wójt, burmistrz, prezydent
Budżet - art. 20.3 - grupa radnych
↓
prawo inicjatywy uchwałodawczej
KONTROLA
Pojedynczy radny nie może kontrolować na własną rękę
Art. 18a ust. 1
↓
to rada ma kompetencje kontrolne:
mogą być wykonywane plenarnie,
lub przez komisję, w szczególności przez komisję rewizyjną,
a także przez inną komisję
art. 18a ust. 4
„Uprawnienie to nie narusza uprawnień kontrolnych innych komisji, powoływanych przez radę gminy na podstawie art. 21 ust. 1”
Gminne jednostki organizacyjne - kontrola rady
Art. 18a - uprawnienie rady do kontroli. Radni nie mają uprawnień do kontroli, jeżeli jest większość udziału tylko jeżeli jest całość - spółki
STRUKTURA RADY:
Przewodniczący,
od 1 do 3 wiceprzewodniczących - art. 19.1 - ustawowy skład - art. 17
komisje:
stałe,
doraźne
Rada może powołać komisje, ale KOMISJĘ REWIZYJNĄ musi zawsze powołać.
Rada gminy ustala skład osobowy.
Radny może nie zostać członkiem żadnej komisji. Może nim zostać także wbrew własnej woli - art. 24, wola rady się liczy.
Art. 25 - prawa radnych - wymienione w tym artykule maja charakter uboczny:
ochrona prawna przewidziana dla funkcjonariuszy publicznych,
na wypadek naruszenia cielesności,
na wypadek naruszenia czci
sprawca musi liczyć się z surowsza odpowiedzialnością
Radny musi liczyć się z krytyką.
ochrona trwałości stosunku pracy, z radnym nie można rozwiązać stosunku pracy bez zgody rady,
radny ma prawo, by pracodawca zwolnił go z obowiązku pracy, w celu umożliwienia wykonywania mu mandatu, ale nie ma obowiązku wypłaty wynagrodzenia (bo są diety radnych),
radni mają prawo do diet i prawo do zwrotu kosztów podróży,
prawo do diet - ustawowe prawo radnego,
zasady korzystania z tego prawa określają rady,
dieta należy się za posiedzenie sesji rady - małe gminy
większe gminy - dieta ryczałtowa, dieta jako rekompensata, w związku, że coś stracił lub nie uzyskał w związku z udziałem w sesji,
jeżeli radny nie uczestniczy w sesji, czy posiedzeniu komisji to ryczał mu się umniejsza
zwrot kosztów podróży - art. 25 ust. 6 - górny pułap diet, zwrot kosztów podróży - art. 25 ust. 10
OBOWIĄZKI RADNEGO
branie udziału w pracach rady, komisji i innych gremiów, do których został desygnowany - najważniejszy obowiązek radnego,
ograniczenia antykorupcyjne - są to różnego rodzaju zakazy, których celem jest uniemożliwienie radnym czerpania korzyści osobistych związanych ze sprawowaniem mandatu
z radnym nie może zostać nawiązany stosunek prawy w radzie gminy, w której radny uzyskał mandat → albo mandat = albo zatrudnienie
radny nie może być kierownikiem gminnej jednostki organizacyjnej oraz jego zastępca,
wybrany na radnego nie może wykonywać pracy w ramach stosunku pracy w urzędzie gminy, w której uzyskał mandat,
art. 24e - wójt nie może powierzyć radnemu pracy, w której uzyskał mandat wykonywania pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej,
art. 24 e - radni nie mogą podejmować żadnych dodatkowych zajęć ani otrzymywać darowizn, gdyby podważało to zaufanie wyborców,
art. 24 e ust. 2 - radni nie mogą powoływać się na swój mandat,
art. 24f - radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia komunalnego → art. 24f 1a - zaprzestanie działalności,
art. 24 f ust. 2 - radni i ich małżonkowie, oraz małżonkowie wójtów …. Nie mogą być członkami władz zarządzających lub kontrolnych i rewizyjnych,
art. 24f ust. 5 - nie mogą mieć pakietu więcej niż 10% udziałów lub akcji w spółkach prawa handlowego
w/w obowiązki bierne
art. 24 h - obowiązek oświadczenia o swoim stanie majątkowym:
majątek odrębny,
majątek objęty wspólnością majątkową
oświadczenia do 30.04. wg stanu na dzień 31.12. poprzedniego roku,
na 2 miesiące przed końcem kadencji,
od razu po objęciu mandatu,
w/w oświadczenia składają Przewodniczącemu Rady, a ten ma obowiązek przedłożenia tego Urzędowi Skarbowy w celu porównania z PIT-em,
informacje przedkłada się każdego roku radzie
Informacje są jawne, z wyłączeniem adresu zamieszkania:
złożenie oświadczeń o prowadzeniu działalności gospodarczej przez małżonków i krewnych,
nie złożenie - utrata prawa do diet, dopóki się nie złoży oświadczenia,
podanie nieprawdy - art. 233 kk, art. 24 ustawy
art. 25a - „Radny nie może brać udziału w głosowaniu w razie, ani w jego komisji, jeżeli dotyczy to jego interesu prawnego”
OGRANICZENIA mające na celu
zagwarantowanie samodzielności samorządowi
art. 25 b
nie można łączyć mandatu posła i senatora,
wykonywanie funkcji wojewody lub wicewojewody,
członkostwo w organie innej jednostki samorządu terytorialnego
ORGAN WYKONAWCZY
Art. 26 ust. 1 - Organem wykonawczym jest WÓJT,
gmina, w której siedziba władz znajduje się wmieście położonym na terytorium tej gminy - BURMISTRZ
gmina Gniezno - siedziba władz na terenie gminy miasta Gniezno
w miastach powyżej 100.000 mieszkańców - PREZYDENT MIASTA
ale dotyczy to również miast, w których do dnia wejścia w życie ustawy prezydent miasta był organem wykonawczo-zarządzającym
np. byłe miasta wojewódzkie - siedziba władz wojewódzkich (Leszno),
50 tysięcy mieszkańców (Gniezno),
ze względów historycznych (Nowa Sól)
W gminach od 2002 r. organ wykonawczy jest ORGANEM MONOKRATYCZNYM (w powiacie i województwie jest ORGAN KOLEGIALNY - zarząd gminy)
W gminach w wyborach powszechnych, natomiast w samorządzie powiatowym i wojewódzkim przez organ stanowiący
Powiat 3-5
} członkowie zarządu
Województwo 5
Zadaniem organu wykonawczego wójta, burmistrza, prezydenta jest:
wykonywanie uchwał rad,
wykonywanie zadań i kompetencji, które ustawodawca przypisuje samemu organowi wykonawczemu:
reprezentowanie gminy na zewnątrz,
gospodarowanie mieniem, organ wykonawczy ma prawo gospodarować mieniem samodzielnie, za wyjątkiem czynności przekraczających zwykły zarząd, wtedy rada gminy, np.
decydowanie o nabywaniu, zbywaniu i obciążaniu nieruchomości gruntowych,
wynajmowanie i wydzierżawianie na okres dłuższy niż 3 lata,
wtedy zgoda rady gminy, chyba, że ustalone są odrębne zasady przez radę;
załatwianie spraw indywidualnych, decyzje administracyjne,
wójt, burmistrz, prezydent jest zarządca dróg publicznych
jest kierownikiem USC (za wyjątkiem, gdy rada powoła innego kierownika USC),
jest zwierzchnikiem wszystkich pracowników samorządowych oraz kierowników gminnych jednostek organizacyjnych
może udzielać wytycznych swoim pracownikom - art. 30
Kadencja radnych trwa 4 lata
Art. 28 f - wygaśnięcia mandatu wójta przez upływem, wygaśnięcie mandatu też zastępczy,
Art. 29a - upływ kadencji wójta - pełni on funkcję do czasu objęcia funkcji przez nowego wójta
W samorządzie województwa i powiatu nie ma art. 18.a.
Jest reguła:
stanowienie ………………… tu mam trochę zostawione miejsca, czyli coś powinno być, ale coooo????????????
JEDNOSTKI POMOCNICZE GMINY
Art. 5.1 Gmina może tworzyć jednostki pomocnicze w formie:
sołectw,
dzielnic,
osiedli
jednostką pomocnicza może być również miasto.
Jednostki pomocnicze to korporacje prawa publicznego, które działają wewnątrz korporacji, którymi są same gminy.
Art. 36 ust. 2
Mieszkańcy sołectwa - Sołtys - rada sołecka
Art. 37.1,
Art. 35.3 pkt 3 - zadania organów jednostki pomocniczej
Relacja gmina - państwo
zasada decentralizmu,
nadzór administracji rządowej nad jednostkami samorządu terytorialnego,
jaka jest relacja miedzy gminą a jednostką pomocniczą?:
nie ma przepisu, który by dotyczył jednostek pomocniczych,
art. 2, pkt. 3 „samodzielność gminy podlega ochronie sądowej”
ingerencja nadzorcza jest dopuszczalna, ale tylko w zakresie zapisanym w ustawie → nie ma odpowiednika tych przepisów
Ale jednostki pomocnicze:
maja realizować jakieś zadania,
każda jednostka pomocnicza ma mieś swój statut - powinny tam być określone zadania,
jednostka pomocnicza może mieć takie same zadania jak ma gmina, z wyjątkiem, gdy „wyłącznie rada ….” - to musi pozostać przy radzie
art. 39.4 - można upoważnić - organ wykonawczy jednostki pomocniczej
art. 48 - Rozdział „mienie komunalne”
„Jednostka pomocnicza zarządza i korzysta z mienia komunalnego oraz rozprowadza dochodami z tego źródła …”
art. 51.3 „statut gminy określa uprawnienia jednostki pomocniczej do prowadzenia gospodarki finansowej w ramach budżetu gminy”
w/w relacje dekoncentracji
↓
rozproszenia zadań i kompetencji
5