![]() | Pobierz cały dokument choroby.cywilizacyjne.studia.1.stopien.doc Rozmiar 61 KB |
ŚRODOWISKO A ZDROWIE CZŁOWIEKA
Zdrowie to stan względnej równowagi organizmu reagującego na zmienne warunki środowiska zewnętrznego. Stan taki przejawia się w dobrym samopoczuciu fizycznym, psychicznym i społecznym człowieka. Zachwianie równowagi między organizmem a otoczeniem następuje wtedy, gdy czynniki zewnętrzne są zbyt silne i działają zbyt długo lub gdy sprawność reakcji adaptacyjnych ustroju jest ograniczona. Zachwianie tej równowagi powoduje chorobę.
Zdrowie zależy od wielu czynników działających na organizm człowieka. Można je podzielić na trzy grupy:
czynniki fizyczne - jak temperatura, wilgotność, ciśnienie atmosferyczne, promieniowanie jonizujące;
czynniki chemiczne - naturalne składniki gleby, powietrza i wody oraz składniki wytworzone w wyniku działalności człowieka, powodujące zanieczyszczenie tych środowisk;
czynniki biologiczne - drobnoustroje chorobotwórcze: bakterie, wirusy, grzyby chorobotwórcze, pasożyty zwierzęce.
Dyscypliną, która zajmuje się bytowaniem człowieka w konkretnych warunkach, jest higiena środowiska. Bada ona wpływ środowiska i jego zmian na organizm ludzki.
CHEMIZACJA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO A ZDROWIE CZŁOWIEKA
Środowisko przyrodnicze jest systemem wzajemnie powiązanych elementów. Jeśli połączenia te, tzn. przepływ energii i obieg materii, funkcjonują w sposób prawidłowy, to środowisko pozostaje w stanie równowagi. Szczególnym przykładem jest tu równowaga chemiczna, rozumiana jako zrównoważony bilans pomiędzy ilością uwalnianych pierwiastków i związków chemicznych a ich wykorzystywaniem (wiązaniem) w dalszych procesach. Jednak rozwój przemysłu, rolnictwa, motoryzacji doprowadził do zachwiania równowagi chemicznej środowiska. Przejawia się to w stałym napływie do środowiska związków chemicznych szkodliwie działających na żyjące w nim organizmy, w tym i na człowieka. W większości są to substancje o znacznej aktywności chemicznej i o zróżnicowanym stopniu potencjalnego zagrożenia dla życia biologicznego.
Szczególnie niebezpiecznymi truciznami środowiskowymi w Polsce, są:
- metale ciężkie Pb, Cd, As, Ni, Hg, Zn, Cu, Mn i ich związki;
- pyły;
- związki siarki: SO2, SO3, SO42-, S2-, SO32-;
- związki azotu: NOx, NO2-, NO3-, NH3, NH4+, nitrozoaminy;
- wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne: benzo(e)piren (BeP), benzo(a)piren (BaP);
- pestycydy chloroorganiczne: DDT, HCH, dwufenyle polichlorowe, i pestycydy fosfoorganiczne;
- inne jony lub cząstki nieorganiczne: CO, F-, Cl-, Br- , CN-.
Działanie każdej z tych substancji na organizm zależy od rodzaju trucizny, stopnia toksyczności, dawki, czasu działania oraz od drogi wprowadzenia jej do organizmu człowieka.
![]() | Pobierz cały dokument choroby.cywilizacyjne.studia.1.stopien.doc rozmiar 61 KB |