Reumatologia Ćw 6

Osteoporoza - choroba szkieletu charakteryzująca się ↑ ryzyka złamań kości w następstwie ↓ mech. Odporności kości (zależy od gęstości mineralnej kości i jakości tk łącznej)

Osteopenia - zaburzenia metaboliczne, ↓ masy kostnej w kości niedoprowadzającej do złamań samoistnych (okres przedosteoporodyczny)

Osteomalacja - choroba gdzie mams akostna ulega ↓,↑ lub na prawidlowym poziomie ale kośc jest słaba i nieprawidłowo zmineralizowana

Osteoartroza - choroba zwyrodnieniowa stawów

Osteoporoza (zrzeszotowienie kości)

• W 80%

• Pierwotna

• Idiopatyczna (młodzieńcza)

• U dorosłych

• postmenopauzalna

• starcza po 70 r ż (niewydolność nerek)

• wtórna

• w endokrynologii

• cukrzyca

• jatrogenna

• nowotwory (szpiczak)

• unieruchomienie

• niedowłady

• genetyczna ch. Tk. łącznej i kostnej (z Marfana - wrodzona łamliwośc kości)

Diagnostyka

• wywiad (złamania, leki, menopauza, złamania rodzinne, papierosy, alkohol >3 jednostki dziennie)

• denzynometria

• lab

rozpoznanie kliniczne

złamanie osteoporodtczne - powstaje niewspółmiernie do siły wywołującej

ryzyko złamań ↑ wraz z wiekiem

W wypadki braku złamań wylicza się 10-cio letnie ryzyko złamań

Denzydometria (Dexa) kręgosłup, szyjka k biodrowej

• K po 65 r ż

• M po 70 r ż

• K przed 65 r ż z czynnikiami ryzyka ( RZS, ZZSK, nadczynność tarczycy, wywiad)

• 1/rok każdy leczony z powodu osteoporozy

T-score - odchylenie standardowe od średniej wyników grupy równowiekowej

• Norma od + do -1

• Osteopenia od -1 do -2,5

• Osteoporoza opw -2,5

Czynniki ryzyka:

• BMI <18

• Złamania osteoporotyczne w rodzinie

• Papierosy

• Przewlekła sterydoterapia

• Menopauza < 45 r ż

Co 7 lat zmiana całego składu kości

Do 35 r ż przyrost masy kostnej

35-50 platau

po 50 r ż resorbcja kości

Objawy

• ↓ masy kostnej

• ubytek poprzecznych beleczek kostnych

• ↓ wytrzymalości tk kostnej

• ↑ złamań

Edukacja terapeutyczna

• spożycie Ca

• unikanie picia kawy i cherbaty

• manopauza

• brak światła słonecznego

• brak rychu

Predyspozycje

• drobna budowa ciała

• rodzinne

U osób starszych uszkodzenia

• wzroku

• słuchu ↑ ryzyka upadku

• wzorca chodu

Pogłębienie krzywizn

• osłabiernie powłok brzusznych

• obniżenie wysokości ciała nawet o ok. 8 cm

• zaburzenia współdziałania grup mm

• ból

• przewaga sił ścinających (rybi kształt trzonów kręgów)

• złamania kompresyjne

• zjawisko błędnego koła

Typowe złamania

• colesa

• szykja k udowej

• szyjka k ramiennej

• podudzia

• żeber

Leczenie

• agresywne

• czynnościowe

• operacyjne

Cele leczenia

• ↓ bólu

• edukacja pacjenta

• utrzymanie postawy

• ↑ siły mm

• utrzymanie ruchu w ważnych stawach

bóle opasujące w obrębie

• kręgosłupa

• G cz proksumalnej

• KD

• Depresja ↓ nastroju

Osteopenia

• Zaburzenia postawy ciała (plecy okrągłe - czynna korekcja)

• ↑ napięcia mm przykręgosłupowych

• ból

• osłabnienie mm brzucha i pośladkowych

• bolesność uciskowa mm przykręgosłupowych

• pełna ruchomość kręgosłupa bolesna

• RTG BZ

• denzydometria od -1 do -2,5

• ćw czynne w pozycjach izolowanych

• basen

• marsz ok. 1 h dziennie (min 3x w tyg)

• narty biegowe

• unikanie sportów z ruchami rotacji

• elektro (p ból)

• krio

• jonofotera

• ćw grupowe

• ćw prawidlowej postawy

Osteoporoza

• wędrujące spoczynkowe bóle kośćca

• ↑ depresja

• pogłębienie krzywizn

• niemożliwa czynna korekcja

• jodełkowate ułożenie fałdów skórnych na plecach

• ↓ wcięcia w talii

• RTG potwierdza osteoporozę

• Ćw w odciążeniu

• Ćw czynne

• Elektro

• Magnetostymulacja

• Masaż wodny

• Leczenie usdrowiskowe

• Wdowi garb

Zaopatrzenie osteoporodyczne

• 
  Kule

• Laki zapobieganie upadkom

• Balkoniki

• Kołnieże

• Gorset Jeveta - po złamaniach kompresyjnych

---