Technik elektronik
Kod klasyfikacji: 311401
Rozdział klasyfikacji: Przemysł wydobywczy, ciężki, elektryka i elektronika
Klasa klasyfikacji: Elektronika
Zadania i czynności
Technik elektronik projektuje, montuje, instaluje, uruchamia, konserwuje, naprawia urządzenia elektroniczne. Zakres wykonywanych czynności jest bardzo szeroki z powodu powszechnego stosowania elektroniki we wszystkich dziedzinach życia. Zależnie od zajmowanego stanowiska różne są metody pracy i zakres obowiązków.
Technicy zatrudnieni w działach konstrukcyjnych przygotowują do produkcji nowe urządzenia. Praca ich polega na projektowaniu układów elektronicznych, często z wykorzystaniem techniki komputerowej i programów wspomagających projektowanie. Układy zawierające mikroprocesory wymagają opracowania i wprowadzenia do pamięci specjalistycznego programu. Następnie sprawdza się nowe układy elektroniczne czy założone parametry zostały osiągnięte oraz przeprowadza się testy sprawdzające działanie układów w różnych warunkach elektrycznych, mechanicznych i klimatycznych. We wszystkich tych badaniach uczestniczą technicy elektronicy. Zmiany gospodarcze spowodowały znaczne ograniczenie prac konstrukcyjnych w dziedzinie elektroniki powszechnego użytku. Większe możliwości są przy projektowaniu układów specjalistycznych produkowanych w małych seriach.
Pracownicy zatrudnieni na stanowiskach pracy związanych z serwisem urządzeń elektronicznych, na podstawie obserwacji i przeprowadzonych pomiarów określają rodzaj uszkodzenia sprzętu i lokalizują uszkodzony element lub podzespół. Następnie, po wymianie wadliwie pracującego elementu lub podzespołu, uruchamiają urządzenie i sprawdzają poprawność jego działania. Często konieczne jest wprowadzenie danych i programów do pamięci urządzenia, które zostały utracone w wyniku awarii.
Technicy zatrudnieni w zakładach produkcyjnych nadzorują prawidłowość montażu podzespołów. Montaż wykonywany jest coraz częściej przez automaty montażowe. Pozwalają one na precyzyjne umieszczenie elementów na płytce drukowanej a następnie wykonanie połączeń lutowniczych. Pracownicy sprawdzają parametry danego podzespołu, przeprowadzają konieczne strojenia i kontrolę jakości gotowych urządzeń. Produkcja wielkoseryjna wykonywana jest w dużym stopniu automatycznie z wykorzystaniem technik komputerowych do kontroli procesu montażu, strojenia i kontroli jakości wyrobów.
Środowisko pracy
materialne środowisko pracy
Miejsce pracy zależne jest od stanowiska pracy. Technicy zatrudnieni przy produkcji aparatury i urządzeń elektronicznych pracują w pomieszczeniach produkcyjnych lub biurach konstrukcyjnych. Warunki pracy są na ogół dobre. Kontakt z parami ołowiu podczas procesu lutowania ograniczony jest do minimum. Na stanowiskach wymagających lutowania ręcznego stosowane są wyciągi. Technicy zatrudnieni przy produkcji aparatury elektroniki medycznej i elektroniki jądrowej są odpowiednio szkoleni, aby zapobiec narażeniu ich na promieniowanie jonizujące.
Technicy pracujący przy montażu i uruchamianiu instalacji automatyki przemysłowej pracują na terenie budowanych lub modernizowanych obiektów przemysłowych. Praca ta wymaga długich pobytów poza miejscem zamieszkania. Warunki pracy nie są zazwyczaj dobre, zastosowanie nowoczesnych materiałów instalacyjnych i narzędzi ułatwia pracę. Zastosowanie techniki mikroprocesorowej w instalowanych urządzeniach i w aparaturze kontrolno-pomiarowej umożliwia dostosowanie typowych układów do pracy w danych warunkach.
Technicy zatrudnieni w serwisie pracują w warsztatach naprawczych oraz w miejscu zainstalowania urządzenia elektronicznego wymagającego naprawy. Powoduje to konieczność częstego przemieszczania się na małych odległościach. ¦rodkiem transportowym najczęściej jest samochód, którym szybko można dotrzeć do klienta i przewieźć konieczną aparaturę kontrolno-pomiarową. Posiadanie prawa jazdy jest konieczne na tym stanowisku
warunki społeczne
Pracownicy zatrudnieni w zakładach produkcyjnych pracują w kilku osobowych zespołach. Kontakty dominujące to współpraca, wymiana doświadczeń i wzajemna nauka. Praca w zakładach produkcyjnych, mimo różnych specjalności ma podobny charakter.
Technicy pracujący przy montażu i uruchomieniu instalacji automatyki przemysłowej mają szerokie kontakty z ludźmi - współpracownikami i osobami zatrudnionymi w zakładzie, w którym wykonywane są prace. Umiejętność nawiązywania szybkiego kontaktu z ludźmi pracującymi w danym obiekcie ułatwia poznanie specyfiki danego obiektu oraz wykonywanie pracy.
Pracownicy serwisu mają częste kontakty z klientami polegające na wymianie informacji, udzielaniu rad i nauce prawidłowej obsługi skomplikowanych urządzeń elektronicznych. Powinni posiadać umiejętność prowadzenia negocjacji, ponieważ cena za usługi jest często ceną umowną.
warunki organizacyjne
Zatrudnieni w zakładach produkcyjnych pracują zazwyczaj na jedną zmianę. Praca odbywa się w stałym miejscu, w pomieszczeniach produkcyjnych.
Technicy wykonujący prace montażowe układów automatyki przemysłowej pracują często, przez dłuższe okresy, poza miejscem zamieszkania. Praca odbywa się niekiedy na dwie zmiany.
Technicy pracujący w serwisie muszą być przygotowani do częstych wyjazdów do klientów mieszkających w rejonie obsługiwanym przez daną firmę. Praca odbywa się głównie w godzinach popołudniowych, kiedy klienci są w domu. Jest to przeważnie praca samodzielna.
Wymagania psychologiczne
Zainteresowania techniczne bardzo ułatwiają pracę w zawodzie wymagającym ciągłego podnoszenia wiedzy fachowej.
Od pracowników zatrudnionych w zakładach produkcyjnych oczekuje się dużej dokładności, dobrej pamięci, rozumowania logicznego. Możliwości kontaktu ze szkodliwymi czynnikami (promieniowanie jonizujące), prądem elektrycznym wymaga dużej dyscypliny pracy i samokontroli. Pracownicy mający częste kontakty z klientami powinni posiadać umiejętności postępowania z ludźmi.
Wymagania fizyczne i zdrowotne
Praca technika elektronika pod względem wysiłku fizycznego zalicza się do pracy lekkiej. Wymagany jest dobry wzrok, prawidłowe rozróżnianie barw, widzenie stereoskopowe i dobry słuch. Pożądana jest duża zręczność palców i rąk.
Możliwe jest zatrudnienie osób niepełnosprawnych, poruszających się na wózkach inwalidzkich na niektórych stanowiskach produkcyjnych. Stanowiska te muszą być odpowiednio wyposażone i przystosowane.
Warunki podjęcia pracy w zawodzie
Konieczne jest ukończenie technikum elektronicznego. Na niektórych stanowiskach wymagających bardzo dużej wiedzy, np. przy sprzęcie informatycznym pracują również inżynierowie. Wykształcenie technika elektronika można uzyskać po ukończeniu jednego z wielu techników znajdujących się głównie w dużych aglomeracjach i miejscowościach, w których istnieje lub istniał przemysł elektroniczny.
Możliwości awansu w hierarchii zawodowej
Możliwości awansu na stanowisku technika elektronika są ograniczone. Wynika to ze słabej kondycji przemysłu elektronicznego. Po ukończeniu studiów politechnicznych możliwy jest awans na stanowisko kierownicze, lecz liczba tych stanowisk jest ograniczona. Powolny rozwój zakładów elektronicznych w sektorze prywatnym zwiększa możliwości zatrudnienia, lecz wymagania są bardzo wysokie - znajomość obsługi komputerów i programowania, języki obce.
Możliwości podjęcia pracy przez dorosłych
Możliwość podjęcia pracy przez osoby dorosłe jest ograniczona. Nowo powstające zakłady montujące urządzenia elektroniczne przyjmują do pracy ludzi młodych, cenią wyżej zdolności do szybkiej nauki i posiadanie w miarę aktualnej wiedzy od rutyny nieprzydatnej przy stosowaniu nowoczesnych technologii. Możliwe jest zatrudnienie osób dorosłych, których wiedza i doświadczenie zawodowe jest poparte znajomością obsługi programów komputerowych wspomagających projektowanie, programowania układów mikroprocesorowych i znajomością języków obcych.
Polecana literatura
Dla osób zainteresowanych problemami energetyki przydatne są następujące miesięczniki:
Radioelektronik
Elektronika Praktyczna
Elektor Elektronik
TV SAT Magazyn
SAT Audio Video
Źródło danych: Przewodnik Po Zawodach, wyd. II, MPiPS
1