Odpowiedzi do niektórych pytań opisowych z makroekonomii
Iluzja pieniądza - mylna interpretacja wartości nominalnej i realnej pieniądza przez ludzi.
Podstawowe zależności między inflacją a efektywnością gospodarowania:
inflacja powoduje spadek wartości pieniądza
zmiany tempa inflacji są przyczyną zmian nominalnej stopy procentowej (inflacja zwiększa nominalną wartość przyszłych zysków). Wyższa stopa inflacji wywołuje niższy stopień wzrostu gospodarczego.
Zwalczanie inflacji według keynsistów:
obniżenie wydatków rządowych
zwiększenie podatków
Podstawowe funkcje banku centralnego:
bank banków - kredytodawca ostatniej instancji
bank państwa - finansowanie deficytu i zarządzanie długiem
bank emisyjny
nadzór nad systemem pieniężnym
Podstawowe zależności między inflacją a wzrostem gospodarczym
w krajach o wysokiej inflacji zawsze występuje niskie tempo wzrostu gospodarczego
inflacja przyczynia się do obniżenia skłonności do oszczędzania, a tym samym do redukcji zdolności gospodarki narodowej
niepewność co do wysokości przyszłej inflacji zniechęca do inwestowania
wzrost stopy inflacji powoduje wzrost stopy procentowej
Obroty niewidzialne - składnik rachunku obrotów kapitałowych
Trójkąt Harbergera - trójkąt powstały między krzywą podaży a krzywą popytu, gdy produkowana ilość znajduje się poniżej poziomu równowagi.
W systemie kursów walutowych skuteczna jest polityka monetarna (pieniężna)
Motywy trzymania zasobu pieniężnego w postaci gotówki:
motyw transakcyjny
motyw portfelowy
motyw przezorności
Płynność aktywu finansowego - oznacza łatwość jego zamiany na inny rodzaj aktywu, a w szczególności na pieniądz.
Bezrobocie przymusowe - pracownik jest gotów zaakceptować przedłożoną mu ofertę pracy za obowiązującą na rynku płacę, a mimo to nie może znaleźć zatrudnienia.
Podstawowe zależności między inflacją a oszczędnościami - wraz ze wzrostem inflacji, podnosi się nominalna stopa procentowa, co powoduje, że ludzie trzymają mniej pieniędzy
Trend wzrostu gospodarczego - wygładzona ścieżka, obrazująca rozwój produkcji w długim okresie po wyeliminowaniu krótkookresowych wahań.
Funkcje pieniądza:
środek wymiany
środek przechowywania wartości (tezauryzacja)
miernik obciążonych płatności
jednostka rozrachunkowa
Wady produktu narodowego jako miernika wzrostu gospodarczego:
nie uwzględnia działalności o charakterze miernikowym i dóbr uciążliwych dla życia (?) - zanieczyszczenie środowiska
nie uwzględnia działalności tworzącej wartość, tj. pracy w gospodarstwie domowym
W warunkach długotrwałej inflacji korzystny jest bilans handlowy o saldzie dodatnim
Mechanizm dostosowania fiskalnego w Polsce na tle krzywej Leffera - w pewnym momencie stopa podatkowa może osiągnąć poziom, który zniechęca przedsiębiorstwa do prowadzenia działalności gospodarczej. Zwiększenie opodatkowania nie musi być korzystne dla dochodów budżetowych, co ilustruje wykres Leffera
Przyczyna bezrobocia przymusowego - niedostatek popytu na rynku pracy, popyt jest niższy od poziomu podaży.
Pięć nurtów programu stabilizującego w Polsce:
dostosowanie fiskalne
mechanizm cen rynkowych
restrykcje pieniężne
kontrola płac
względnie stały kurs walutowy
Przyczyny recesji gospodarczej w Polsce w latach 80-tych, 90-tych:
dziedzictwo przeszłości - tendencja do stagnacji w późniejszych latach
wyeliminowanie z gospodarki niedoboru - wymaga takiego sterowania i zarządzania popytem, by obniżył się poniżej poziomu
eliminowanie produkcji o ujemnej wartości dodanej
tempo liberalizacji - im szybsze, tym szybszy jest spowodowany przez nią spadek produkcji
negatywne szoki zwrotne