Wykład VII - Fundusze celowe

1. Fundusze celowe w publicznym systemie finansowym

2. Klasyfikacja funduszy celowych

3. Fundusz ubezpieczenia społecznego

Pojęcie Funduszu celowego:

• To fundusze , które gromadzą środki publiczne ze wskazanych ustawowo źródeł na ściśle określony cel lub zadania

• Nie mają charakteru publicznych funduszy ogólnego przeznaczenia

• Muszą mieć silne uzasadnienie do powstania

Najważniejsze uzasadnienia:

• Odstąpienie od sztywnych zasad budżetowych w celu realizacji ważnych zadań- np. ubezpieczenia społeczne

• Zapewnienie finansowania bez potrzeby konkurowania o środki budżetowe- stabilizacja finansowania zadań,

• Nie ma zasady roczności wykonania zadań

Najważniejsze uzasadnienia:

• Nie podlegają kontroli budżetowej

• Wydatki zależą od posiadanych środków

• Brak realokacji nadwyżek budżetowych

• Osłabiają finanse państwa

Ze względu na pochodzenie zadań wyróżnia się:

• państwowe fundusze celowe - realizują one zadania wyodrębnione z budżetu państwa

• Samorządowe fundusze celowe -realizują one zadania wyodrębnione z budżetu gminy, powiatu lub województwa

Do państwowych funduszy celowych zalicza się między innymi:

• FUS

• F alimentacyjny

• F pracy

• F gwarantowanych świadczeń pracowniczych

• Różne formy KRUS

Samorządowe fundusze celowe:

• Fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej

• Fundusze ochrony gruntów rolnych itp.

• Mogą być one wojewódzkie ,gminne , powiatowe i narodowe

Fundusz ubezpieczenia społecznego:

• Zreformowany został w 1998 roku na mocy Ustawy o systemie zabezpieczeń społecznych

• Do roku 1999 funkcjonował w Polsce repartycyjny system ubezpieczeń społecznych oparty na umowie międzypokoleniowej

• Obecnie ma on charakter systemu kapitałowego

Reforma ubezpieczeń społecznych oparta została na trzech filarach:

• I -zreformowany FUS -administrowany przez ZUS- gromadzi część obowiązkowych składek (12,2 % ) i wypłaca bieżące świadczenia emerytom - filar repartycyjny

• II- OFE- zarządzane przez Powszechne Towarzystwa Emerytalne- pozostała część składek (7,3 % wynagrodzenia)

• III- Pracownicze Programy Emerytalne - dodatkowe zabezpieczenie płacone przez pracodawców i pracowników