Wykład VII - Fundusze celowe
Fundusze celowe w publicznym systemie finansowym
Klasyfikacja funduszy celowych
Fundusz ubezpieczenia społecznego
Pojęcie Funduszu celowego:
To fundusze , które gromadzą środki publiczne ze wskazanych ustawowo źródeł na ściśle określony cel lub zadania
Nie mają charakteru publicznych funduszy ogólnego przeznaczenia
Muszą mieć silne uzasadnienie do powstania
Najważniejsze uzasadnienia:
Odstąpienie od sztywnych zasad budżetowych w celu realizacji ważnych zadań- np. ubezpieczenia społeczne
Zapewnienie finansowania bez potrzeby konkurowania o środki budżetowe- stabilizacja finansowania zadań,
Nie ma zasady roczności wykonania zadań
Najważniejsze uzasadnienia:
Nie podlegają kontroli budżetowej
Wydatki zależą od posiadanych środków
Brak realokacji nadwyżek budżetowych
Osłabiają finanse państwa
Ze względu na pochodzenie zadań wyróżnia się:
państwowe fundusze celowe - realizują one zadania wyodrębnione z budżetu państwa
Samorządowe fundusze celowe -realizują one zadania wyodrębnione z budżetu gminy, powiatu lub województwa
Do państwowych funduszy celowych zalicza się między innymi:
FUS
F alimentacyjny
F pracy
F gwarantowanych świadczeń pracowniczych
Różne formy KRUS
Samorządowe fundusze celowe:
Fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej
Fundusze ochrony gruntów rolnych itp.
Mogą być one wojewódzkie ,gminne , powiatowe i narodowe
Fundusz ubezpieczenia społecznego:
Zreformowany został w 1998 roku na mocy Ustawy o systemie zabezpieczeń społecznych
Do roku 1999 funkcjonował w Polsce repartycyjny system ubezpieczeń społecznych oparty na umowie międzypokoleniowej
Obecnie ma on charakter systemu kapitałowego
Reforma ubezpieczeń społecznych oparta została na trzech filarach:
I -zreformowany FUS -administrowany przez ZUS- gromadzi część obowiązkowych składek (12,2 % ) i wypłaca bieżące świadczenia emerytom - filar repartycyjny
II- OFE- zarządzane przez Powszechne Towarzystwa Emerytalne- pozostała część składek (7,3 % wynagrodzenia)
III- Pracownicze Programy Emerytalne - dodatkowe zabezpieczenie płacone przez pracodawców i pracowników