BUDOWA SERCA :
Serce leży w śródpiersiu między płucami, a mostkiem, od dołu na przeponie, ma wielkość pięści osobnika waży ok. 250-300 gram. Na zewnętrznej stronie serca znajduje się wiele bruzd ,w których leżą naczynia wieńcowe i ich gałęzie ,odżywiające mięsień sercowy.. Serce ma kształt stożka ,podstawą skierowane ku górze i do tyłu. Wierzchołek serca zwany koniuszkiem serca zwraca się ku dołowi i w lewo, leży między drugim a piątym żebrem. Wielkość ok. 8cm-9cm.Serce otoczone jest workiem osierdziowym. Serce jest narządem zbudowanym ze swoistego mięśnia poprzecznie prążkowanymi. Zewnętrzna błona nazywana jest blaszką ścienną i tworzy osierdzie, natomiast warstwa wewnętrzna tworzy nasierdzie .Pomiędzy nasierdziem a wsierdziem jest jama osierdziowa z płynem surowiczym .Płynu jest 10 cm3,płyn ma za zadanie zmniejszenie tarcia między jedną a drugą blaszką. Serce podzielone jest na 4 części : dwa przedsionki ,dwie komory ( 1/3 wielkości serca to przedsionki a 2/3 stanowią komory ) Bruzda wieńcowa oddziela przedsionki od komór. Oba przedsionki oddzielone są od siebie przegrodą międzyprzedsionkową ,a komory przegrodą międzykomorową. U dorosłego nie ma kontaktu między lewymi ,a prawymi jamami serca .Przez prawą połowę serca przepływa krew żylna ,a przez lewą krew tętnicza. Na pograniczu przedsionków i komór znajdują się ujścia przedsionkowo-komorowe z zastawkami, które warunkują jednokierunkowy przepływ krwi.
Przedsionek prawy - zbiera krew żylną, odtlenioną z całego organizmu, wchodzą do niego obie żyły główne : górna i dolna. PP można podzielić na dwie części :zatokę żył głównych oraz na część właściwą przedsionka. Granicę między nimi wyznacza fałd mięśniowy, tzw. grzebień graniczny ściany części zatokowej. Na ścianie przyśrodkowej przedsionka prawego jest duże zagłębienie zwane dołem owalnym ( pozostałość po krążeniu płodowym
Przedsionek lewy - przyjmuje krew tętniczą, czyli utlenowaną czterech żył płucnych. Jako jedyne żyły te nie mają zastawek. Od dołu lewy przedsionek łączy się z lewą komorą z zastawką dwudzielną.
Komora prawa - przyjmuje krew z prawego przedsionka ,jest to krew żylna. Ścianę przyśrodkową stanowi przegroda międzykomorowa. Ściany prawej komory są trzy razy cieńsze niż ściany lewej komory. Pokryte są one beleczkami mięśniowymi, które wysyłają silne struny ścięgniste do każdego z trzech płatków zastawki. Pierwsza struna ścięgnista dochodzi do dwóch sąsiadujących płatków zastępczych. Stożek tętnicy prawej jest to przejście komory prawej w pień płucny .Ma zastawkę trójdzielną. Zastawki są wypukłe w kierunku komory.
Lewa komora - przyjmuje krew utlenowaną z lewego przedsionka. Ściany lewej komory są około 3 razy grubsze niż prawej komory. Ma tylko dwa mięśnie brodawkowate ,ale za to dużo grubsze ,dużo silniejsze. Struny ścięgniste ,przegroda międzykomorowa jest lekko wklęsła.
Ujście przedsionkowo-komorowe lewe ,ma dwa płatki zastawki ,czyli zastawkę dwudzielną ,ale również często ma dwa, trzy dodatkowe płatki zastawki. Są one dużo grubsze niż płatki w zastawce trójdzielnej.
Ujście aorty, jest to miejsce w którym rozpoczyna się tętnica główna, skierowana jest ku górze i w prawą stronę i krzyżuje się z ujściem pnia płucnego. Aorta ma zastawkę trójdzielną dużymi grubymi płatkami na których są też łąkotki i grudki.
Ściany serca zbudowane są z trzech warstw : wsierdzia mięsień sercowy nasierdzia
Nasierdzie - jest cieńką błoną surowiczą pokrywającą zewnętrzną powierzchnie mięśnia sercowego wraz z leżącymi na jego powierzchni naczyniami wieńcowymi .Na początkowych odcinkach wielkich naczyń nasierdzie przechodzi w zewnętrzną blaszkę osierdzia. ( worek osierdziowy )
Mięsień sercowy - zbudowany jest z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej.
Wsierdzie - jest cieńką przezroczystą błoną ,składa się ono z cienkiej warstwy łącznej, pokrytej warstwą płaskich komórek .Wsierdzie pokrywa ściany przedsionków i komór, przechodząc bezpośrednio w błonę wyściełającą wnętrze naczyń.
Zastawka pnia płucnego -zbudowana jest z tkanki łącznej włóknistej. Z trzech płatków.
Zastawka aorty - zbudowana jest tak samo jak zastawka pnia płucnego tylko jest dużo grubsza.
Miejsce wyjścia aorty z lewej komory nazywamy opuszkiem aorty i w opuszce rozpoczynają się dwie tętnice wieńcowe : prawa i lewa.
Zastawka przedsionkowo-komorowa - są to fałdy tkanki łącznej włóknistej pokrytej wsierdziem. Zastawki przymocowane są do pierścieni włóknistych otaczające ujścia. Część zastawek zwrócona do przedsionków są gładkie ,a część zastawek zwrócona od strony komór mają przytwierdzone struny ścięgniste będące przedłużeniem mięśni brodawkowatych.
Unaczynienie serca -
Mięsień sercowy, pracujący od powstania jego w ciele zarodka aż do śmierci każdego człowieka, wymaga intensywnego ukrwienia. Serce zaopatrują w krew tętniczą tętnice wieńcowe, prawa i lewa, odchodzące od początkowego odcinka aorty, tuż powyżej płatków półksiężycowatych. Leżą one pod nasierdziem, otoczone tkanką tłuszczową.
Tętnica wieńcowa prawa (a.coronaria dextr.) biegnie w bruździe wieńcowej między uszkiem a przedsionkiem prawym, dostaje się na tylną powierzchnię serca i w bruździe międzykomorowej tylnej podążają w koniuszka serca.
Tętnica wieńcowa lewa - dzieli się na dwie gałęzie: gałąź międzykomorą przednią i kieruje się ku dołowi, biegnąc w bruździe międzykomorowej przedniej i gałąź okalająca , biegnie w lewo w bruździe wieńcowej między przedsionkiem lewym a uszkiem. Wypełnienie tętnic wieńcowych następuje w fazie rozkurczu komór, kiedy to część krwi tętniczej w aorcie cofa się i zamyka płatki półksiężycowate.