Wykład III - 07.11.2004

Temat: Prawo podmiotowe.

OSOBY FIZYCZNE

Cechy osoby fizycznej w rozumieniu prawa:

1. Zdolność prawna (od chwili urodzenia do śmierci) czyli bycie podmiotem praw i

obowiązków prawa cywilnego.

2. Zdolność do czynności prawnej jest stopniowalna:

• Pełna

• Ograniczona - dzieci od 13-go roku życia, osoby upośledzone umysłowo, posiadają swoich przedstawicieli.

• Brak zdolności - np. 5 - latek

3. Miejsce zamieszkania - to zamiar stałego pobytu w tym miejscu, nie łączone z

miejscem zameldowania (obowiązkowe, stałe, czasowe)

4. Dane identyfikacyjne - imię, nazwisko, PESEL, nip, itp.

5. Dobra osobiste - Art. 23 Kodeksu Cywilnego

Materiały

Kodeks Cywilny: Art. 8, 11, 12, 14, 15, 23, 24, 25

OSOBA PRAWNA

WSB jest osobą prawną/ ma osobowość prawną.

Ustawa o szkolnictwie wyższym, Art. 8, 16

Ma osobowość prawną czyli może być podmiotem praw i obowiązków.

Art. 33, 37, 23 Kodeksu Cywilnego

Skarb państwa (nie wymaga wpisu do rejestru, Art. 33 Kodeksu Cywilnego), jednostki organizacyjne (nie wszystkie) posiadają osobowość prawną nadaną ustawowo.

Osobowość prawną uzyskuje się w chwili wpisania do rejestru.

Osoba prawna posiada strukturę, działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i przewidzianym statusie. Art. 38 Kodeksu Cywilnego

Osoba pełniąca funkcję w danym organie jest piastunem organu.

Cechy osoby prawnej - identyfikujące ją:

• Osoba prawna ma/posiada siedzibę Art. 41 Kodeksu Cywilnego

• Organy zarządzające

• Nazwa/Firma - wskazuje charakter prawny danej jednostki organizacyjnej (nie można wprowadzać w błąd nazwą), są jednolite przepisy dotyczące nazwy/firmy osoby prawnej, np. fundacja, przedsiębiorstwo, itp.
  Art. 43 znaczek 1 Kodeksu Cywilnego dział 2

• Pełna zdolność do czynności prawnych

Art. 49 Ustawa o uczelniach wyższych

Art. 52, 70 Kodeksu Cywilnego

Państwo może być postrzegane jako władza publiczna - prawo publiczne.

Państwo działa jak osoba prawna - prawo cywilne.

Skarb państwa jest osobą prawną a nie posiada organów.

Podmioty prawa cywilnego

• Osoby fizyczne

• Osoby prawne ( organy) w tym skarb państwa bez organu

• Ułomne osoby prawne (nie mają ustawowo, przepisowo nadanego statusu osoby prawnej).

Osobowość prawna jest cechą normatywną.

Osoby prawne:

Przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielnie, uczelnie, fundacje, osoby samorządowe, gminy, samorządy wojewódzkie, korporacje zawodowe, partie polityczne

Komercjalizacja -przekształcenie przedsiębiorstwa państwowego w spółkę z o.o. itp. z wpisem do rejestru też ma osobowość prawną. Prywatyzacja- zmiana właściciela skomercjalizowanej spółki.

Ułomne osoby prawne:

• Spółki osobowe

Kodeks spółek handlowych

Spółki handlowe:

Spółki kapitałowe spółki z o.o., spółki akcyjne

Spółki osobowe Sp. jawna - każdy odpowiada za wszystko

Sp. komandytowa
Sp. komandytowo-akcyjna - akcjonariusze są współwłaścicielami spółki

Sp. partnerska - każdy odpowiada finansowo za siebie w spółce

Osoby prawne i spółki osobowe są zarejestrowane, posiadają nr KRS

Przedsiębiorstwa i ich oznaczenia

Art. 43 znaczek 1; 2; 5 paragraf 1 i 2 Kodeksu Cywilnego

Pojęcie podmiotu prawa cywilnego osoby fizyczne osoby prawne

• przedsiębiorcy

Art. 55 znaczek 1 Kodeksu Cywilnego - O przedsiębiorstwie w znaczeniu rzeczowym.

Odpowiedzialność:

- Całym majątkiem za szkody

- Przy spółkach osobowych, drugiego rzutu (subsydialną) - w pierwszym rzucie odpowiada winowajca jeżeli braknie jego majątku inni odpowiadają za niego

Działanie:

1. Osobiste

2. Spółki jawnej

3. Przedstawiciel ustawowy

Pełnomocnictwo - umocowuje się kogoś by reprezentował drugą osobę.

---