Kultura organizacyjna
Kultura organizacyjna
„system kulturowy organizacji składający się z widocznych sztucznych wytworów kultury (artefakty kulturowe), norm i wartości oraz fundamentalnych założeń kulturowych” M. Kostera
„wzór wartości, norm, przekonań, postaw i założeń, które nie muszą być sformułowane, ale, które kształtują zachowanie ludzi i sposoby realizacji zadań” M. Armstrong
Klimat organizacyjny:
„względnie stały zestaw spostrzeżeń członków organizacji, dotyczący cech i jakości kultury organizacyjnej”
Kultura - sytuacja faktyczna
Klimat - sytuacja postrzegana
Model kultury organizacyjnej wg. E. Scheina:
Kultura nie jest tworem natury, ale zbiorowości ludzkich.
Przykład:
Wartość - samodzielność w działaniu
Norma - kierownik ma przejawiać maksimum inicjatywy
Podstawowe założenia - ludzie są zdolni do samokontroli własnej pracy
Artefakty - widoczne i uświadamiane (językowe, behawioralne, fizyczne)
Wartości i normy - częściowo widoczne i uświadamiane
* deklarowane - łatwo dostępne dla obserwatora
* przestrzegane - trudno je uchwycić - potrzeba badań
Wartości - to co jest ważne w zachowaniu ludzi w organizacji
Wartości przekładane są na rzeczywistość w postaci norm i artefaktów
Przykłady wartości: uczciwość, lojalność, sprawiedliwość
Normy (w kulturze organizacji) - to „niepisane” zasady postępowania, reguły gry stanowiące nieformalne wskazówki jak postępować M. Armstrong
Normy zapisane stają się procedurami. Normy mówią ludziom co powinni robić, mówić, w co wierzyć w co się ubierać.
Przykłady norm: „pracuj ciężko, wcześnie przychodź, wyglądaj na zapracowanego, bądź lojalny, dbaj o podwładnych...”
Podstawowe założenia kulturowe - niewidoczne, trudne do uświadomienia. Odnoszą się do:
natury człowieka
relacji międzyludzkich
samej organizacji
natury otoczenia
relacji organizacji z otoczeniem
Założenia dotyczące natury człowieka:
Europa - człowiek jest osobą względnie niezależną
Japonia - człowiek jest częścią większej grupy - rodziny, klanu, organizacji a dopiero w dalszej kolejności jest jednostką
Założenia teorii wg. Gregora X,Y
Uwarunkowania kultury:
Typ organizacji:
- sytuacja rynkowa
- produkty i technologia
- branża
Otoczenie:
- kultura narodowa
- system wartości społecznych
- system wartości społecznych regionu
- lokalny system wartości
Cechy organizacji:
- historia
- wielkość
- przywództwo
- struktura
Cechy uczestników:
- uznawane wartości
- przyjmowane postawy
- wykształcenie
- wiek
- doświadczenie
- więzi emocjonalne
Artefakty
Normy i wartości
Podstawowe założenia kulturowe