WYKŁAD III 15.04.2013

Ad.2 Lean Management

Odchudzanie przedsiębiorstwa poprzez szerokie zastosowanie systemów zarządzania opartych na nowych zasadach:

- związki z dostawcami oparte na zasadzie just in time,

- zespołowość i rotacja w pracy,

- nadawanie priorytetowego znaczenia interesom, klientom przedsiębiorstwa,

- pracownicy uprawnieni są w uprawnienia decyzyjne.

Ad.3 Reenginering

Jest zbiegiem restrukturyzacyjnym polegającym na radykalnym i całkowitym przeprojektowaniu procesów zachodzących w przedsiębiorstwie, celem osiągnięcia znacznych uprawnień w jego funkcjonowaniu przy wykorzystaniu technologii informacyjnej.

Ad.4 Outsourcing

Dwa podejścia do definiowania:

1. metoda polegająca na korzystaniu z usług podmiotów wewnętrznych w celu wsparcia procesów biznesowych.

2. przedsięwzięcie polegające na wydzieleniu ze struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa macierzystego realizowanego przez nie funkcji i przekazanie do realizacji innym podmiotom gospodarczym. Współcześnie stosuje się przez przedsiębiorstwa:

- zlecanie funkcji czy przekazanie innemu przedsiębiorstwu np. sprzątanie, usługi szkoleniowe.

Główne rodzaje Outsourcingu:

1. Zlecenie funkcji,

2. Outsourcing usług,

3. Incarcing,

4. Udział w korzyściach.

Outsarcing a Offshoring

Outsarcing- przesunięcie zamówień produkcji, usług lub procesów biznesowych oraz ich części do innego przedsiębiorstwa.

Offshoring- przesunięcie zamówień produkcji, usług lub procesów biznesowych oraz ich części poza granice kraju.

Zastosowanie outsourcingu/ offshoringu z podziałem na funkcje w przedsiębiorstwie:

• IT- 56%,

• Badania i rozwój- 50%,

• Finanse i księgowość- 35%,

• Call centem- 35%.

Przyczyny wykorzystania outsourcingu/ offshoringu przez przedsiębiorstwa:

- redukcja i większa kontrola kosztów operacyjnych,

- koncentracja na podstawowej działalności,

- uzyskanie zasobów, którymi przedsiębiorstwo dotychczas nie dysponowało,

- zwolnienie własnych zasobów do innych celów,

- inne( podział ryzyka, pozyskanie kapitału itp.)

NAUKA O PRZEDSIĘBIORSTWIE

Cykl Życia przedsiębiorstwa

1. Tworzenie przedsiębiorstwa,

2. Rozwój i dojrzałość przedsiębiorstwa,

3. Schyłek( likwidacja)

I Faza- Tworzenie przedsiębiorstwa.

Cechy charakterystyczne I Fazy cyklu życiowego:

- przedsiębiorstwo jest zarządzane przez przedsiębiorcę, najczęściej również właściciela,

- o sukcesie decyduje zachowanie przedsiębiorcze i kreatywne założyciela, który musi podjąć wiele wysiłków, urzeczywistnić swój pomysł i nadać mu charakter produktu rynkowego.

- w tej fazie określa się formę organizacyjno-prawną przedsiębiorstwa, gromadzi niezbędne zasoby, koniecznym też jest pokonanie wiele formalnych barier związanych z uruchomieniem działalności gospodarczej. Stąd tez liczy się inicjatywa założyciela, zaś faza założycielska determinuje zachowanie przedsiębiorstwa w przyszłości.

Niezbędne czynności związane z uruchomieniem działalności:

1. obowiązek ewidencyjny lub postępowanie rejestracyjne,

2. konieczność uzyskania koncesji i zezwoleń,

Koncesja oznacza zgodę wyrażoną przez Państwo( jego organ) na podjęcie i prowadzenie działalności gospodarczej zastrzeżonej na rzecz Państwa przez niepaństwowe podmioty gospodarcze.

Zezwolenie dotyczy natomiast działalności gospodarczej nie objętej monopolem państwa, wydawane są po sprawdzeniu czy zapewnione jest bezpieczeństwo i ochrona porządku publicznego, życia, zdrowia i zobowiązań międzynarodowych.

3. w procesie założycielskim niezbędny jest kontakt przedsiębiorcy z wieloma organizacjami takimi jak:

• Urząd statystyczny,

• Urząd skarbowy,

• Zakład Ubezpieczeń Społecznych,

• Bank,

• Urząd Gminy,

• Państwowa Inspekcja Pracy,

• Straż Pożarna.

W niektórych przypadkach wymagany jest kontakt przedsiębiorcy z innymi instytucjami takimi jak; komitet normalizacji, Centrum badań i certyfikacji, czy Urząd ds. ochrony konsumentów i konkurencji.

II Faza- Rozwój i dojrzałość przedsiębiorstwa.

Cechy charakterystyczne fazy:

- wzrost podstawowych wielkości ekonomicznych przedsiębiorstwa,

- przedsiębiorstwo staje się coraz bardziej złożonym organizmem,

- muszą być zmienione zasady zarządzania.

Próbę przedstawienia rozwoju przedsiębiorstwa i możliwych zjawisk kryzysowych podejmowano w wielu modelach. Jedną z nich jest model L.Greinera.

5 Faz rozwoju przedsiębiorstwa:

1. wzrost przez kreatywność,

2. kierowanie i formalizacja,

3. wzrost przez decentralizację,

4. wzrost przez koordynację,

5. wzrost przez współpracę.

III Faza- schyłku( likwidacji)

Zmiana otoczenia bez odpowiedzi ze strony przedsiębiorstwa mogą prowadzić do zagrożenia jego egzystencji. Przedsiębiorstwu potrzebny jest impuls z letargu.

Przedsiębiorstwo może dokonać rewitalizacji swojego potencjału poprzez:

- ciągłe procesy adaptacyjne w ramach przyjętej strategii,

- systematyczne wprowadzanie innowacji,

- tworzenie aliansów i joint-venture z innymi partnerami.

Jeżeli przedsiębiorstwo chce przeżyć musi podlegać przebudowie. Etap schyłku nie musi oznaczać upadku przedsiębiorstwa, lecz nową jakość, rozpoczęcie nowego cyklu życia na wyższym poziomie. Przedsiębiorstwu potrzebny jest w tej fazie reformator, który jest otwarty na zmiany, jest zdecydowany i myślący strategicznie.

Kryteria wyznaczania optymalnej wielkości przedsiębiorstwa

Podział wielkościowy przedsiębiorstwa.

Kategoria przedsiębiorstwa	Zatrudnienie	Obrót/ rok	Suma bilansowa/rok
średnie	< 250	≤ 50 mln euro	≤ 43 mln euro
małe	< 50	≤ 10 mln euro	≤ 10 mln euro
mikro	< 10	≤ 2 mln euro	≤ 2 mln euro
duże	> 250	> 50 mln euro	> 43 mln euro

Kryteria, którymi należy się kierować wyznaczając optymalną wielkość przedsiębiorstwa:

1. wielkość popytu na produkty wytwarzane przez przedsiębiorstwa i świadczone przez nie usługi. Wielkość ta zależy od:

• wielkości rynku dostępnego dla produktów i usług przedsiębiorstwa,

• wielkość popytu na rynku niezaspokojonym przez konkurentów,

• stopa akceptacji produktów przez obecnych i potencjalnych nabywców,

możliwości uzyskania korzyści kosztowych z dużej skali działalności produkcyjnej lub usługowej:

• przy dużej skali działalności stosuje się bardziej racjonalne technologie,

• możliwe zastosowanie wyspecjalizowanych maszyn i urządzeń oraz oprzyrządowanie podwyższających wydajność pracy,

• stałe koszty zarządzania przy dużej liczbie produktów rozkładających się na dużą liczbę jednostek, dając tym samym obniżenie kosztów jednostkowych,

• na większą liczbę jednostek rozkładają się koszty prac badawczo-rozwojowych,

• wzrost wydajności pracy,

• warunki umożliwiające produkcję seryjną i masową,

Kryterium to jest częściowo samodzielne a częściowo pochodne w stosunku do

poprzedniego. Praktyka przemysłowa wskazuje, iż możliwość zwiększenia seryjnego

produkcji jest możliwa tylko przez wzrost przedsiębiorstwa.

• możliwość uzyskania korzyści rynkowych

Takie korzyści mogą uzyskać zarówno małe jak i duże przedsiębiorstwa. Małe firmy najczęściej związane są z rynkiem lokalnym,

• siła ekonomiczna niezbędna do realizacji zadań przedsiębiorstwa,

Realizacja zadań przedsiębiorstwa jest możliwa jeśli przedsiębiorstwo ma potencjał ludzi, zasoby finansowe i materialne. Jest to szczególnie ważne w działalności badawczo-rozwojowej, internacjonalizacji przedsiębiorstwa. Realizacja tych zadań jest stosunkowo trudna w małych i średnich przedsiębiorstwach,

• sprawność zarządzania przedsiębiorstwem.

Jeśli przedsiębiorstwo przekroczy pewną wielkości zaczynają się problemy z:

- przepływem informacji,

- z koordynacją działań poszczególnych komórek organizacyjnych,

- z dostosowaniem się do zmian zachodzących w otoczeniu.

problemy te zmniejszają efektywność funkcjonowania przedsiębiorstwa.

• więź ekonomiczna i społeczna załogi przedsiębiorstwa, więź ta jest najsilniejsza w małych, jednozakładowych przedsiębiorstwach. Rozrost przedsiębiorstwa prowadzi do rozluźnienia więzi,

• podatność na regulatory ekonomiczne

małe przedsiębiorstwa są bardziej podatne na regulatory ekonomiczne i reagują na nie szybciej niż duże przedsiębiorstwa. Optimum wielkości przedsiębiorstwa jest zmienne w czasie, krajach wysoko uprzemysłowionych coraz większe znaczenie odgrywają duże i bardzo duże przedsiębiorstwa.

W Polsce duże firmy decydują w eksporcie.