Problem nadmiernego jedzenia słodyczy prowadzący do otyłości dzieci w klasach od 4 do 6

Wykonały:

Małecka Agnieszka

Musioł Barbara

Sznajder Joanna

Otyłość jest chorobą ogólnoustrojową. Charakteryzuje się ona zwiększeniem masy ciała ponad przyjętą normę. Nadmiar tkanki tłuszczowej w organizmie stanowi typową cechę otyłości. Wynika to ze zwiększonej liczby komórek tłuszczowych, ich wielkości lub obu tych parametrów jednocześnie. Otyłość dzieci i młodzieży staje się prawdziwym wyzwaniem nie tylko dla lekarzy pediatrów, ale również dla specjalistów zdrowia publicznego, pedagogów.

Kilkanaście lat temu ze zdumieniem przecieraliśmy oczy, widząc otyłe dzieci i grube nastolatki amerykańskie, dziś zmierzamy do sytuacji, w której otyłość młodego pokolenia Polaków staje się palącym problemem społecznym.

Coraz rzadziej widujemy chłopców grających w piłkę, dziewczynki grające w klasy lub skaczące przez skakankę. Dziecięce zabawy - berek, dwa ognie, zbijak, gra w gumę, w chowanego - odchodzą do lamusa zastępowane przez wirtualne gry komputerowe, w które się gra siedząc.

W Polsce prawie co dwunaste dziecko cierpi na nadwagę, w krajach Europy Zachodniej co szóste, zaś w Stanach Zjednoczonych, w ostatniej dekadzie częstość otyłości w tej grupie wzrosła czterokrotnie. Obok możliwego udziału czynników genetycznych w analizie przyczyn tej epidemii najwięcej uwagi poświęca się szeroko rozumianym czynnikom środowiskowym, takim jak: spożywanie nadmiernej ilości mało wartościowej żywności, świadome zaniechanie nawet minimalnej aktywności fizycznej czy uleganie agresywnemu marketingowi, który wpływa negatywnie na świadome wybory zdrowej żywności.

Otyłość jest obecnie zjawiskiem światowym, związanym niewątpliwie z ciągłymi zmianami stylu życia, tak charakterystycznymi w ostatnich pięćdziesięciu latach Często stosuje się zamiennie pojęcie otyłości i nadwagi. Otyłość lub nadwaga jest problemem zdrowotnym współczesnych społeczeństw. W krajach ekonomicznie rozwiniętych częstość jej występowania wykazuje tendencje wzrostowe.

Badając to zagadnienie przeprowadziłyśmy wśród uczniów klas 4-6 w szkole podstawowej nr 5 w Bytomiu anonimową ankietę, a następnie jej wyniki poddałyśmy analizie. W badaniu wzięło udział dziesięciorga dzieci z nadwagą w wieku od 10-18 lat w tym 5 dziewcząt i 5 chłopców.

Na początku chciałam uzyskać odpowiedz na pytanie:

1. Czy dzieci lubią jeść słodycze?

Aż 100% dzieci lubią jeść słodycze. Pokazuje to jak wielkie jest ryzyko pojawienia się nadwagi u dzieci.

Kolejnym pytaniem, które jest ważne w pokazaniu problemu otyłości jest

2. Jak dzieci spędzają wolny czas?·

4 na 10 ankietowanych spędza czas na dworze, co jest dobrą wróżba na poprawę sytuacji dzieci otyłych, 3 z respondentów spędza wolny czas przed komputerem, z czego jeden zaznaczył, że spędza go także na dworze, co nie jest aż tak złym wynikiem.

Ważnym pytaniem było także:

3. Kiedy jesz najczęściej słodycze?

Dzieci najczęściej sięgają po słodycze po prostu gdy mają na nie ochotę, co jest dużym zagrożeniem na powstanie otyłości i chorób z nią związanych. Mniejsza ilość głosów padła na odpowiedzi „w chwili relaksu” oraz „gdy są ze znajomymi”

Następnym pytaniem było:

4. Jak często jesz słodycze?

Dobrym sygnałem jest, że żadne dziecko nie zaznaczyło odpowiedzi „bardzo często” a tylko 20% dzieci odpowiedziała, że jada słodycze „często”. Chociaż z drugiej strony trudno jest powiedzieć co dla dzieci oznacza słowo „czasami” i „rzadko”, które zaznaczyło aż 40 % ankietowanych.

Ostatnim pytaniem, które uważamy, że jest istotne dla omawianego problemu było:

5. Wymień znane Ci negatywne skutki jedzenia słodyczy

Pozytywnym faktem jest to, że dzieci zdają sobie sprawę z zagrożeń jakie niesie nadmierne jedzenie słodyczy, z drugiej strony powyższe wykresy wskazują na to, iż nie przejmują się tym.

Analiza SWOT

Mocne strony	Słabe strony
Zysk ze sprzedaży słodyczy Uzupełnianie składników odżywczych w organizmie (czekolada - magnez) Podnoszenie poziomu cukru w organizmie (przy cukrzycy)	Traktowanie słodyczy jako sposób nagradzania Złe samopoczucie Izolacja, brak akceptacji Słaba sprawność fizyczna Szybsze męczenie się
Szanse	Zagrożenia
Powstawanie nowych obiektów sportowych Zwiększenie aktywności fizycznej Powstawanie słodyczy bez cukru Większa uwaga rodziców i nauczycieli na problem Programy profilaktyczne Zainteresowanie mediów problemem	Choroby (otyłość, cukrzyca, miażdżyca, próchnica itd.) Stany depresyjne Zbyt częste spożywanie słodyczy Promocje i degustacje słodyczy Zachęcające reklamy

Mimo wielu szans na poprawę sytuacji, będzie to bardzo trudne, ponieważ spożywanie słodyczy u dzieci było, jest i będzie powszechnym zjawiskiem. Kontrola nad nadmiernym spożywaniem słodyczy jest trudna, ponieważ rodzice nie wiedzą co dzieci jedzą poza domem oraz jak wykorzystują swoje kieszonkowe, kolorowe reklamy i degustacje jeszcze bardziej zachęcają dzieci do kupowania niezdrowych słodkości. Możemy mieć nadzieję, że powstawanie nowych obiektów sportowych, zwiększona aktywność fizyczna i programy profilaktyczne pomogą w częściowym rozwiązaniu tego problemu a po nagłośnieniu przez media tego problemu rodzice zrozumieją jak poważnym problemem jest otyłość.

Podsumowanie

Słodycze są jednym z podstawowych zagrożeń powstawania otyłości wśród dzieci. W dzisiejszym świecie coraz więcej dzieci jest narażonych na nadwagę i choroby z nią związane.

Przeprowadzona ankieta wśród uczniów klas od 4-6 w szkole podstawowej nr 5 w Bytomiu potwierdziła jak wielkim zagrożeniem jest jedzenie słodyczy. Jej wyniki pokazują, że jest ono dość istotne i niepokojące. Słodycze są produktami bardzo lubianymi przez dzieci i większość z nich nie wyobraża sobie dnia bez batonika czy ciastka, co jeszcze bardziej utrudnia wyeliminowanie ich z jadłospisu. Mimo że dzieci znają zagrożenia spożywania słodyczy to i tak nie zmienia faktu, że sięgają po swoje ulubione łakocie.

Możemy mieć nadzieję, że poprzez programy profilaktyczne i promocję aktywności fizycznej problem ten w przyszłych latach może ulec zmianie na lepsze.

Bibliografia:

1. J. Tatoń, A. Czech, Bernas - Otyłość Zespół metaboliczny; Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007

2. P. Torunian (red.) - Otyłość u dzieci; Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008

---