Część opisowa
1, Przedmiot i zakres opracowania.
Przedmiotem opracowania jest projekt miejskiej oczyszczalni ścieków w fazie koncepcji technologicznej z elementami projektu budowlanego wraz z gospodarką osadami.
Podstawę merytoryczną pracy stanowią:
- charakterystyka ilościowa i jakościowa ścieków
- dane dotyczące sieci kanalizacyjnej
- wyniki badań hydrogeologicznych terenu przewidzianego pod inwestycję
- plan sytuacyjno-wysokościowa terenu
- obowiązujące normy i przepisy prawne
- dane katalogowe wykorzystanych urządzeń
2. Podstawa opracowania.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego
Wytyczna ATV-DVWK-A 131P opracowana przez komisje specjalistyczne ATV-DVWK: KA 5 i KA 6, tłumaczenie na język polski mgr inż. A. Nieścier, Warszawa, 2001
A. Witkowski , Z. Heidrich "Urządzenia do oczyszczania ścieków. Projektowanie, przykłady obliczeń." Wyd. „Siedel-Przywecki S. z o.o.” Warszawa 2005
Materiały wykładowe oraz ćwiczeniowe z przedmiotu „Urządzenia do uzdatniania wody” prowadzonego przez dr inż. J. Przybińskiego
3. Dane wyjściowe do opracowania koncepcji technologicznej oczyszczalni.
3.1. Charakterystyka jakościowa ścieków
Na podstawie przeprowadzonych badań ustalono następujące parametry, będące oceną stanu doprowadzanych do oczyszczalni ścieków.
Odczyn pH = 6,9 - 7,5
BZT5 = 440 gO2/m3
ChZTCr = 800 gO2/m3
Zawiesina ogólna 260 g/m3
Fosfor ogólny 11,5 gP/m3
Azot ogólny 75,0 gN/m3
3.2. Charakterystyka ilościowa ścieków
Średni dobowy przepływ ścieków: 4000 m3/d
Średni dobowy przepływ ścieków dla roku 2025: 6000 m3/d
Minimalny przepływ ścieków: 3000 m3/d
Współczynnik nierównomierności dobowej: 1,2
Współczynnik nierównomierności godzinowej: 1,5
3.3. Wymagania jakościowe stawiane ściekom odprowadzanym do odbiornika.
Jakość odprowadzanych do odbiornika ścieków określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego. Zgodnie z Załącznikiem nr 1 wymienionego rozporządzenia najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników lub minimalne procenty redukcji zanieczyszczeń przy RLM od 15 000 do 99 999 muszą wynosić:
BZT5 = 15 gO2/m3 (90 - 99 %)
ChZTCr=125 gO2/m3 (70 - 90 %)
Zawiesina ogólna 35 g/m3 (90%)
Fosfor ogólny 2,0 gP/m3 (85%)
Azot ogólny 15,0 gN/m3 (80%)
3.4. Warunki gruntowo - wodne
Na rozpatrywanym terenie grunt stanowi piasek, zaś zwierciadło wody stabilizuje się na głębokości 2,7 m pod powierzchnią terenu. Różnica ekstremalnych rzędnych wysokościowych na terenie oczyszczalni wynosi 2,0 m. Dno kolektora na wlocie do oczyszczalni znajduje się 1,9 m pod powierzchnią terenu.
3.5. Odbiornik ścieków oczyszczonych.
Odbiornikiem ścieków oczyszczonych jest rzeka. Średni niski przepływ w odbiorniku wynosi: SNQ =1 m3/s
4. Proponowany zakres procesów technologicznych oczyszczania ścieków i przeróbki
osadów.
4.1. Technologia oczyszczania ścieków
Ścieki dopływają do kanału krat kolektorem prostokątnym B500 o zagłębieniu 1,9m pod powierzchnią terenu. Ścieki dopływające do oczyszczalni w pierwszej kolejności oczyszczane są mechanicznie. Pierwszym urządzeniem, wychwytującym stałe cząstki jest mechaniczna krata koszowa. Zatrzymują one wszystkie zanieczyszczenia stałe o wielkości większej niż 25 mm Zastosowano jedną kratę mechaniczną montowaną na kanale dopływowym do oczyszczalni oraz jedną kratę awaryjną - ręczną. Dalej ścieki przepływają do piaskowników pionowych gdzie następuje separacja ziarnistej zawiesiny zawartej w ściekach. Do usuwania piasku z dna komór piaskowych, piaskownika, służy specjalnie przystosowane do tego celu urządzenie mechaniczne - zgarniacz piasku. Piasek jest gromadzony na poletku piasku, z którego jest okresowo wywożony.
Oczyszczone mechanicznie ścieki (pozbawione skratek i zawiesiny mineralnej) kierowane są za pomocą pompowni II na wielofunkcyjny reaktor biologiczny. Do pompowni ścieków II kierowany jest również osad recyrkulowany, który wspólnie z oczyszczonymi mechanicznie ściekami komunalnymi jest przetłaczany do komory defosfatacji reaktora biologicznego.
W komorze defosfatacji następuje w warunkach beztlenowych uwolnienie związanych biologicznie fosforanów.
Z komory defosfatacji ścieki kierowane są do komory denitryfikacji, do której jednocześnie recyrkulowane są ścieki z komory nitryfikacji. W komorze denitryfikacji w warunkach niedoboru tlenu następuje proces biologicznego usuwania azotu gazowego z jednoczesnym utlenieniem związków organicznych. Następnie ścieki doprowadzane są do komory nitryfikacji, gdzie w warunkach tlenowych zachodzi proces rozkładu substancji organicznych z jednoczesną nitryfikacją.
Źródłem powietrza są dmuchawy, które dostarczają odpowiednią ilość powietrza do rusztu napowietrzającego, zainstalowanego w reaktorze biologicznym, służącego do drobno pęcherzykowego napowietrzania ścieków.
Oczyszczone ścieki biologiczne odpływają z reaktora biologicznego do dwóch (3) osadników wtórnych, w których następuje rozdzielenie oczyszczonych ścieków od osadu czynnego. Ścieki oczyszczone odprowadzane są kanałem otwartym bezpośrednio do odbiornika, natomiast osad częściowy jest recyrkulowany do pompowni ścieków a nadmierny, kierowany jest do komory czerpnej pompowni osadu nadmiernego. Obie pompownie zlokalizowano w jednym pomieszczeniu. Na kanale odprowadzającym oczyszczone ścieki do odbiornika wykonane jest koryto pomiarowe ze zwężką Venturiego, służące do pomiaru ilości odprowadzanych, oczyszczonych ścieków komunalnych do odbiornika.
4.2. Technologia przeróbki osadów
W trakcie procesu oczyszczana ścieków uzyskuje się odpady na poszczególnych urządzeniach. Pierwszym takim urządzeniem są kraty, służące do wychwytywania części stałych lub wleczonych zwanych skratkami. Skratki są mechanicznie odwadniane na hydraulicznej prasce, higienizowane wapnem i wywożone na wysypisko śmieci. Kolejnym urządzeniem jest piaskownik, którego zadaniem jest zatrzymywanie substancji mineralnych bądź umownie zwanych mineralnymi: żużel, stłuczka szklana, piasek. Piasek zostaje odprowadzony za pomocą pompy umieszczonej w dolnej części piaskownika na poletko ociekowe a w dalszej kolejności wywożony jest na składowisko odpadów komunalnych, gdzie może zostać wykorzystany jako materiał na warstwy izolacyjne.
Część osadów z osadników wtórnych przez pompownię osadów kierowana jest rurą centralną do zagęszczacza grawitacyjnego gdzie osady poddawane są dalszemu procesowi zagęszczania. Odcieki z zagęszczacza są kierowane do pompowni (przed reaktor biologiczny), natomiast zagęszczone osady trafiają na prasę filtracyjno - taśmową gdzie poddawane są procesowi mechanicznego odwodnienia. Współpracujące z instalacją składającą się z prasy do odwadniania osadów oraz przenośnika ślimakowego (transportującego odwodniony osad) , urządzenie do higienizacji osadów wapnem dozuje wymaganą dawkę wapna. Po procesie higienizacji osady wywożone są a ich wykorzystanie zależne jest od lokalnych potrzeb.
5. Zestawienie urządzeń
Kanał dopływowy o przekroju prostokątnym, szerokości B = 400mm i spadku i = 2,5‰
- rzędna dna kolektora na wlocie do oczyszczalni - 96.6m n.p.m.
Krata mechaniczna koszowa
Prześwit 25mm
szerokości 500mm
wysokości 800mm
długość 500mm
Krata awaryjna - ręczna
szczelina krat 25 mm
zastawki kanałowe szer. 700 mm
Piaskownik pionowy
ilość piaskowników - 1,
prędkości wznoszenia - 0,015 m/s
czasu zatrzymania - 180s
średnica - 3,30m
pole powierzchni
wysokość przepływowej części piaskownika 2,70 m
Wysokość części stożkowej
Pojemność części stożkowej -
Pompownia ścieków
W skład przepompowni wchodzą :
obudowa (zbiornik) o wymiarach wynikających z objętości nominalnej
- głębokość komory - 1,70m
- szerokość 5,00m
- długość komory - 5,0m
pompy zatapialne
piony tłoczne
armatura odcinająca i zaporowa
blok zasilająco - sterujący
Beztlenowa komora mieszania
Ilość komór - 2, każda o wymiarach:
wysokość komory - 5,00m
szerokość - 12,00m
długość - 6,00m
Komory osadu czynnego wykorzystywane w procesie denitryfikacji i nitryfikacji
Ilość komór denitryfikacyjnych- 2, nitryfikacyjnych 2, każda o wymiarach
wysokość komory - 5,0 m
szerokość komory - 12,0 m
długość komory
Dmuchawy do napowietrzania
Model DR1100T Typ 6 firmy SPOMASZ Sp. Z o.o. o wydajności
oraz mocy 180kW
Dyfuzory natleniające
Realizację rozwiązania rusztu z dyfuzorami natleniającymi dla określonej wielkości i kształtu komór oraz wymaganego zapotrzebowania tlenowego, zleca się firmie AKWATECH Przedsiębiorstwo Inżynierii Komunalnej Sp. z o.o.
Pompy do recyrkulacji wewnętrznej
Zatapialne pompy recyrkulacyjne firmy GRUNDFOF, model SRP 80.50.378.27 o mocy 8 kW, średnicy nominalnej wirnika 500mm - ilość sztuk - 3
Osadnik wtórny poziomy
Liczba osadników wtórnych - 3, każdy o parametrach:
szerokość osadnika - 8,00m
długość osadnika - 33,50m
wysokość czynna - 5,60m
wysokość całkowita od podstawy leja osadowego - 6,11m
spadek dna osadnika i = 2%
wysokość leja osadowego - 3,60m
szerokości górnej podstawy leja osadowego - 8,00m
szerokości dolnej podstawy leja osadowego - 0,80m
system zgarniania osadu - zgarniacz tarczowy o następujących parametrach:
- liczba ramion zgarniacza - 1
- wysokość tarczy zbierającej - 0,80m
- prędkość zgarniania - 100 m/h
- prędkość przesuwu wstecznego - 300 m/h
wlot do osadnika z rozdziałem ścieków deflektorami typu Stengla
- ilość krawędzi w osadniku - 2
- średnica otworu = 0,1 m
- liczba otworów - 7
- rozstaw otworów - 0,75 m
odprowadzanie ścieków przelewem pilastym
- kąt rozwarcia krawędzi przelewowych - 45o
- wysokość krawędzi - 7,0cm,
- szerokość krawędzi - 18,0cm
- liczba krawędzi przelewowych - 3
Pompy do recyrkulacji zewnętrznej
pompy recyrkulacyjne do ścieków firmy GRUNDFOF, model SRP 60.30.752.25 o mocy 6 kW, średnicy nominalnej wirnika 300mm.
Ilość sztuk - 3 (1 zapasowa)
Poletka ociekowe
Liczba poletek - 2
Wymiary poletka działającego od 2011r
- szerokość 1,63m
- długość 1,00m
Wymiary poletka przewidzianego na 2025
- szerokość 0,81m
- długość 1,00m
Zagęszczacz grawitacyjny pionowy z dnem płaskim o wymiarach:
wysokość czynna -2,69m
wysokość rury centralnej - 0,40m
średnica zagęszczacza D=2,07m
średnica doprowadzania osadu - 0,08m
średnica odprowadzania osadu - 0,08m
odprowadzenie odcieków przelewem pilastym o parametrach:
- wysokość przelewu - 7,0cm,
- długość krawędzi przelewowych - 0,05m
Prasa filtracyjna taśmowa firmy Ekofinn MONOBELT Pol typ NP08
moc 0,62kW
szerokość taśmy 800mm
długość 3300mm
szerokość 1500mm
wysokość 1930
wydajność pompy płuczącej - 2,2
Magazyn wapna
Magazynowanie wapna - gaszone luzem
Powierzchnia wymagana składowania - 14m2
Dozownik wapna do osadu odwodnionego
Urządzenie do higienizacji osadów wapnem firmy Ekofinn MHIG-03 współpracującym z instalacją składającą się z prasy do odwadniania osadów oraz przenośnika ślimakowego transportującego odwodniony osad.
Wymiary (bez dozownika wapna): 1000x1000x1600 mm
Pojemność komory zasypowej: 0,3 m3
Wydajność dozownika wapna: 12-70 kg/h
Moc zainstalowana, zasilanie: 0,5 kW, 400 V
Pompy osadu, przed prasą filtracyjną
pompy firmy Hydro - Vacum FZB.3