Rozwiązanie umowy na czas nieokreślony
Umowa na czas nieokreślony może być rozwiązana w drodze:
porozumienia stron,
oświadczenia o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia.
za wypowiedzeniem (terminy wypowiedzenia zależą od czasu zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy i wynoszą:
2 tygodnie jeśli pracownik był zatrudniony krócej niż sześć miesięcy,
1 miesiąc, jeżeli był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony dłużej niż trzy lata
Zapamiętaj...
Zapamiętaj! Bieg wypowiedzenia rozpoczyna się z początkiem kolejnego miesiąca lub tygodnia i kończy się odpowiednio w ostatnim dniu miesiąca (jeżeli okres wypowiedzenia określony był w miesiącach) lub w sobotę (jeżeli okres wypowiedzenia określony był w tygodniach)
Przykład...
Przykłady:Pracodawca wręczył wypowiedzenie pracownikowi zatrudnionemu na czas nieokreślony, zatrudnionemu u pracodawcy od 5 miesięcy w poniedziałek, 6 lipca 2009 r. Okres wypowiedzenia wynosi 2 tygodnie. Rozpoczyna bieg z początkiem kolejnego tygodnia, a więc w poniedziałek 13 lipca i kończy się w sobotę po upływie dwóch tygodni od tego dnia (25 lipca 2009 r.). A teraz przeanalizujmy sytuację, w której pracodawca wręczył wypowiedzenie pracownikowi zatrudnionemu na czas nieokreślony, tego samego dnia, 6 lipca 2009 r. jednak pracownik był zatrudniony u pracodawcy dłużej - od 4 lat. Okres wypowiedzenia wynosi będzie 3 miesiące. Okres wypowiedzenia rozpoczyna bieg z początkiem kolejnego miesiąca, a więc z dniem 1 sierpnia i kończy się w ostatnim dniu trzeciego miesiąca, następującego od tego dnia - tj. 30 października 2009 r.).
Pamiętaj...
Pamiętaj! Istnieje domniemanie zawarcia umowy na czas nieokreślony, gdy strony nie zawarły postanowień co do rodzaju umowy o pracę!
Kolejne umowy na czas określony
Rady i uwagi...
Ustawodawca dostrzega problem związany z tym, że niektórzy pracodawcy mogą stosować umowy na czas określony, nawet niezgodnie z ich przeznaczeniem i funkcją tylko po to, by uniknąć zawarcia umowy z pracownikiem na czas nieokreślony.
Przed takim niepożądanym działaniem ze strony pracodawcy chronić ma przepis k.p., zgodnie z którym zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony jest równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy o pracę na czas nieokreślony, jeżeli poprzednio strony dwukrotnie zawarły umowę o pracę na czas określony na następujące po sobie okresy, o ile przerwa między rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę nie przekroczyła 1 miesiąca.
Ponadto uzgodnienie między stronami w trakcie trwania umowy o pracę na czas określony dłuższego okresu wykonywania pracy na podstawie tej umowy uważa się za zawarcie, od dnia następującego po jej rozwiązaniu, kolejnej umowy o pracę na czas określony.
Pamiętaj...
Pamiętaj: Powyższy przepis, mówiący o tym, że zawarcie trzeciej z kolei umowy na czas określony jest równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy na czas nieokreślony ma zastosowanie wyłącznie do umów zawieranych po wejściu Polski do Unii Europejskiej, tj po dniu 1 maja 2004 r.
Przykład...
Przykład: Pracownik zawarł pierwszą umowę na czas określony z pracodawcą w dniu 1 lutego 2004 r., następną w dniu 1 lutego 2007 r. W dniu 1 lipca 2009 r. zawarł trzecią umowę na czas określony, jednak nie jest ona równoznaczna w skutkach prawnych z zawarciem umowy na czas nieokreślony, ponieważ jest dopiero drugą umową na czas określony zawartą po dniu 1 mają 2004 r.
Zapamiętaj...
Zapamiętaj: przepis dotyczący skutków zawarcia trzeciej umowy na czas określony nie dotyczy umów na czas określony zawartych w celu zastępstwa pracownika i w celu wykonywania prac sezonowych.
Umowa na okres próbny
Cechy charakterystyczne:
Wszystkie omówione do tej pory umowy mogą być poprzedzone umową o pracę na okres próbny, zawartą na czas nieprzekraczający 3 miesięcy.
Główną funkcją tej umowy jest możliwość wzajemnego zapoznania się stron przyszłej, bardziej stabilnej i dłuższej umowy o pracę.
Rady i uwagi...
Pracodawca może w okresie próbnym zweryfikować kwalifikacje i umiejętności pracownika, i następnie podjąć w oparciu o swoje spostrzeżenia decyzję o dalszym zatrudnieniu pracownika.
Pracownik natomiast może w okresie próbnym zapoznać się ze specyfiką nowych dla niego warunków pracy i stosunkami panującymi w nowym zakładzie pracy.
Z uwagi na swoją funkcję, w oczywisty sposób umowa na okres próbny dawać musi nikły poziom stabilności zatrudnienia:
Oto okresy wypowiedzenia umowy na czas próbny:
3 dni robocze, jeżeli okres próby nie przekracza 2 tygodni,
1 tydzień, jeżeli okres próby jest dłuższy niż dwa tygodnie,
2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Rady i uwagi...
Pamiętaj: Pracodawca może z tym samym pracownikiem zawrzeć tylko jedną umowę o pracę na czas próbny dotyczącą określonego stanowiska pracy.
Umowa na czas określony
Cechy charakterystyczne:
Umowa na czas określony nie zapewnia stabilności stosunku pracy. Dlatego też w ostatnim czasie zyskała tak dużą popularność wśród pracodawców. Ma to ścisły związek z ogólną tendencją do uelastyczniania rynku pracy i co się z tym nieoderwanie wiąże - zmniejszania stabilności zatrudnienia pracowników.
w umowie na czas określony strony ustalają z góry okres, na jaki będzie zawarta. To podstawowa różnica w stosunku do umowy na czas nieokreślony. Umowa na czas określony wygasa z upływem terminu, na jaki została zawarta. Strony nie muszą dokonywać żadnych czynności, aby ją rozwiązać po tym terminie.
Istnieje możliwość zawarcia w tej umowie klauzuli o możliwości wcześniejszego rozwiązania za 2-tygodniowym wypowiedzeniem, jeżeli umowa zawierana jest na czas dłuższy niż 6 miesięcy. Jest to przepis ogromnie korzystny dla pracodawców, którzy powszechnie z niego korzystają. Ta właśnie klauzula stanowi o braku stabilności zatrudnienia w oparciu o umowę na czas określony.
Pamiętaj...
Pamiętaj: Nie ma ograniczenia długości okresu, na jaki można zawrzeć umowę na czas określony, jednak zawarcie takiej umowy na bardzo długi okres wraz z klauzulą o dopuszczalności wcześniejszego jej rozwiązania za 2-tygodniowym wypowiedzeniem będzie kwalifikowane jako obejście przepisów prawa pracy. Pracodawca zamierzający zatrudniać pracownika przez okres 10 lat, powinien zatrudnić go w oparciu o umowę na czas nieokreślony.
Kolejne umowy na czas określony
Rady i uwagi...
Ustawodawca dostrzega problem związany z tym, że niektórzy pracodawcy mogą stosować umowy na czas określony, nawet niezgodnie z ich przeznaczeniem i funkcją tylko po to, by uniknąć zawarcia umowy z pracownikiem na czas nieokreślony.
Przed takim niepożądanym działaniem ze strony pracodawcy chronić ma przepis k.p., zgodnie z którym zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony jest równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy o pracę na czas nieokreślony, jeżeli poprzednio strony dwukrotnie zawarły umowę o pracę na czas określony na następujące po sobie okresy, o ile przerwa między rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę nie przekroczyła 1 miesiąca.
Ponadto uzgodnienie między stronami w trakcie trwania umowy o pracę na czas określony dłuższego okresu wykonywania pracy na podstawie tej umowy uważa się za zawarcie, od dnia następującego po jej rozwiązaniu, kolejnej umowy o pracę na czas określony.
Pamiętaj...
Pamiętaj: Powyższy przepis, mówiący o tym, że zawarcie trzeciej z kolei umowy na czas określony jest równoznaczne w skutkach prawnych z zawarciem umowy na czas nieokreślony ma zastosowanie wyłącznie do umów zawieranych po wejściu Polski do Unii Europejskiej, tj po dniu 1 maja 2004 r.
Przykład...
Przykład: Pracownik zawarł pierwszą umowę na czas określony z pracodawcą w dniu 1 lutego 2004 r., następną w dniu 1 lutego 2007 r. W dniu 1 lipca 2009 r. zawarł trzecią umowę na czas określony, jednak nie jest ona równoznaczna w skutkach prawnych z zawarciem umowy na czas nieokreślony, ponieważ jest dopiero drugą umową na czas określony zawartą po dniu 1 mają 2004 r.
Zapamiętaj...
Zapamiętaj: przepis dotyczący skutków zawarcia trzeciej umowy na czas określony nie dotyczy umów na czas określony zawartych w celu zastępstwa pracownika i w celu wykonywania prac sezonowych.
Umowa na czas wykonania określonej pracy
Cechy charakterystyczne:
Umowa na czas wykonania określonej pracy zostaje zawarta w celu wykonania z góry określonego zadania, bez możliwości ustalenia dokładnej daty kalendarzowej, w której to zadanie będzie zrealizowane. To odróżnia ją od umowy na czas określony.
Rady i uwagi...
Terminem ustania stosunku pracy nawiązanego na podstawie umowy na czas wykonania określonej pracy jest zatem data zrealizowania w przyszłości zadania, która w chwili zawierania umowy nie jest jeszcze stronom znana.
Przykład...
Tego typu umowy stosowane są najczęściej w pracach sezonowych, ze względu na to, że terminu zakończenia takich prac nie można precyzyjnie określić.
Rady i uwagi...
Umowy na czas wykonania określonej pracy mogą być zawierane po sobie kolejno wielokrotnie, ponieważ przepis dotyczący możliwość zawierania kolejnych umów na czas określony nie ma do tej umowy zastosowania.
Umowa na czas wykonania określonej pracy nie podlega wypowiedzeniu.
Umowa na zastępstwo
To kolejna odmiana umowy terminowej o pracę.
Cechy charakterystyczne:
Jeszcze mniejsza niż w przypadku umowy na czas określony, wręcz minimalna stabilność stosunku pracy,
Istota tej umowy polega na zawarciu z innym pracownikiem umowy o pracę na czas określony, obejmujący czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy podstawowego pracownika.
Pamiętaj...
Pamiętaj: Do pracownicy zatrudnionej w oparciu o umowę na zastępstwo nie ma zastosowania przepis k.p. gwarantujący przedłużenie umowy terminowej do dnia porodu, w razie gdy termin wygaśnięcia umowy przypada po upływie 3 miesięcy ciąży.
Okres wypowiedzenia tej umowy jest bardzo krótki - wynosi 3 dni robocze
(3 -dniowy bieg okresu wypowiedzenia rozpoczyna się od następnego dnia po otrzymaniu przez pracownika wypowiedzenia).
Umowa na okres próbny
Cechy charakterystyczne:
Wszystkie omówione do tej pory umowy mogą być poprzedzone umową o pracę na okres próbny, zawartą na czas nieprzekraczający 3 miesięcy.
Główną funkcją tej umowy jest możliwość wzajemnego zapoznania się stron przyszłej, bardziej stabilnej i dłuższej umowy o pracę.
Rady i uwagi...
Pracodawca może w okresie próbnym zweryfikować kwalifikacje i umiejętności pracownika, i następnie podjąć w oparciu o swoje spostrzeżenia decyzję o dalszym zatrudnieniu pracownika.
Pracownik natomiast może w okresie próbnym zapoznać się ze specyfiką nowych dla niego warunków pracy i stosunkami panującymi w nowym zakładzie pracy.
Z uwagi na swoją funkcję, w oczywisty sposób umowa na okres próbny dawać musi nikły poziom stabilności zatrudnienia:
Oto okresy wypowiedzenia umowy na czas próbny:
3 dni robocze, jeżeli okres próby nie przekracza 2 tygodni,
1 tydzień, jeżeli okres próby jest dłuższy niż dwa tygodnie,
2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Rady i uwagi...
Pamiętaj: Pracodawca może z tym samym pracownikiem zawrzeć tylko jedną umowę o pracę na czas próbny dotyczącą określonego stanowiska pracy.
1