Rozrywające przeszkody małżeńskie (12 + 1)

Wiek

Niemoc płciowa (impotencja)

Węzeł małżeński

Różna wiara (disparitas cultus)

Węzeł święceń

Publiczny ślub czystości (profesja zakonna)

Uprowadzenie

Występek małżonkobójstwa

Pokrewieństwo

Powinowactwo

Przyzwoitość publiczna

Pokrewieństwo prawne (adopcja)

Pokrewieństwo duchowe

Przeszkoda braku wieku

Impedimentum aetatis

Can. 1083 § 1

Prawo kanoniczne K.K.

Prawo rodzinne polskie

CIC

Partykularne polskie

Warunki zwyczajne

Warunki nadzwyczajne

Kobieta - 14 lat

Mężczyzna - 16 lat

Kobieta: - 18 lat - 16 lat

Mężczyzna - 18 lat

Kobieta 18 lat

Mężczyzna - 18 lat

Kobieta - 16 lat

od 1917 r. can. 1083 § 2: KEP

Źródło przeszkody: prawo kościelne (ludzkie)

Dyspensowanie od przeszkody: TAK, biskup diecezjalny bez ograniczeń co do liczby lat brakujących

Uważnienie małżeństwa: 1) w związku, lub 2) ponowne wyrażenie zgody małżeńskiej.

Pokrewieństwo naturalne

Impedimentum consanguinitatis

A-B

∙

C D II stopień

E F IV stopień

G H VI stopień

I

Linia:

1. prosta: A-B-C-E-G-I lub A-B-D-F-H

2. boczna: C-D lub E-F lub G-H

Stopnie pokrewieństwa wg. komputacji rzymskiej (cywilnej):

C-D - II stopień

D-E - III stopień

E-F lub D-G - IV stopień

Niemoc płciowa (impotencja)

Impotencja przeszkodą rozrywającą.

Warunek: 1) uprzednia (antecedens) i 2) trwała (perpetua)

Impotentia coeundi

Can. 1084 § 1

Organiczna

Czynnościowa zw. funkcjonalną

Kobieta

Mężczyzna

Bezwzględna Impotentia absoluta

Względna Impotentia relativa

Źródło przeszkody: prawo naturalne Boże

Dyspensowanie od przeszkody: NIE

Impotencja ≠ Niepłodność

Węzeł małżeński

Impedimentum ligaminis seu vinculi

Can. 1085 § 1

Małżeństwo bigamiczne, jeżeli małżeństwo poprzednie jednej ze stron:

1. ważnie zawarto, i

2. nie rozwiązane prawnie

Można zawrzeć nowe małżeństwo jeżeli przedstawi się jeden z dokumentów:

1. prawomocny wyrok sądu kościelnego o unieważnieniu poprzedniego (can. 1684),

2. autentyczny dokument śmierci; dekret wdowieństwa (can. 1707)

3. autentyczne powiadomienie o reskrypcie dyspensy papieskiej o niedopełnieniu poprzedniego (can. 1706),

4. dekret ordynariusza miejsca stwierdzający zaistnienie warunków do skorzystania z przywileju wiary.

Źródło przeszkody: prawo naturalne Boże

Dyspensowanie od przeszkody: NIE

Uprowadzenie kobiety dla ożenku

Impedimentum raptus

Can. 1089

Uprowadzenie (tylko) kobiety wbrew jej woli dla poślubienia.

Źródło przeszkody: prawo kościelne (ludzkie)

Dyspensowanie od przeszkody: TAK (uprowadzona)

Małżonkobójstwo

Impedimentum criminis seu coniugicidii

2 postacie występku małżonkobójstwa:

1. osoba pragnąc zawrzeć małżeństwo uśmierca własnego małżonka lub małżonka osoby z którą zamierza zawrzeć nowy związek (can. 1090 § 1),

2. strony, które współdziałaniem fizycznym lub moralnym uśmiercają współmałżonka (can. 1090 § 2).

Źródło przeszkody: prawo kościelne (ludzkie)

Dyspensowanie od przeszkody: TAK (Stolica Apostolska)

Święcenia kapłańskie

Ordines sacri

Can. 1009 § 1

Od CIC 1917

Do 15. VIII. 1972

Po roku 1976

Motu proprio: Ad pascendum Pawła VI

Niższe (ordines minores)

Wyższe (ordines maiores)

Diakonat

Prezbiterat

Sakra biskupia

ostiariat

lektorat

egzorcystat

akolitat

subdiakonat

diakonat

prezbiterat

Sakra biskupia

Źródło przeszkody: prawo kościelne (ludzkie)

Przeszkoda ustaje: 1) unieważnienie święceń, 2) dyspensa

Dyspensowanie od przeszkody: TAK

1. Stolica Apostolska (can. 1978 § 2 n. 1)

2. Wyjątkowo: biskup ordynariusz do diakonatu (can. 1079 § 1) i proboszcz i inni jeżeli diakon w niebezpieczeństwie śmierci (can. 1079 § 2).

Diakoni stali - wyjęci spod prawa celibatu

Sankcje za usiłowanie zawarcia małżeństwa: utrata urzędu kościelnego ex lege (can. 194 § 1 n. 3); suspensa latae sententiae aż do zwolnienia ze stanu duchownego (can. 1394 § 1) - Stolica Apostolska.

Profesja zakonna

Can. 1088

Prawo papieskie

Prawo biskupie

Ślub czystości:

1. publiczny, i

2. wieczysty i

3. w instytucie zakonnym.

Sposoby ustania przeszkody:

1. indult sekularyzacyjny, (Stolica Apostolska lub biskup diecezjalny)

2. wydalenie z zakony (tzw. dekret dymisyjny),

3. dyspensa (Stolica Apostolska lub biskup diecezjalny).

Przyzwoitość publiczna

Publica honestas

Podstawy przeszkody od 1983:

1. nieważne małżeństwo,

2. konkubinat (notoryczny lub publiczny)

C

A B E

D

Źródło przeszkody: prawo kościelne (ludzkie)

Dyspensowanie od przeszkody: TAK (biskup ordynariusz)

10

---