LABORATORIUM FIZYCZNE

WYZNACZANIE CIEPŁA WŁAŚCIWEGO CIAŁ STAŁYCH

PAWEŁ KOWALSKI IWONA MAJ

PLUTON II

05.03.2003

Ocena:

1.Wstęp teoretyczny.

  1. cel ćwiczenia: wyznaczenie metodą kalorymetryczną ciepła właściwego ołowiu (ciała stałego).

  2. Podstawa do wykonania ćwiczenia

Doświadczenie przeprowadza się w oparciu o bilans cieplny, zgodnie z którym temperatura dwóch zetkniętych ze sobą ciał o rożnych temperaturach początkowych po pewnym czasie wyrówna się. Zjawisko to zachodzi zgodnie z zasadą zachowania energii.

  1. opis ćwiczenia

Wyznaczenie ciepła właściwego za pomocą kalorymetru sprowadza się do wyznaczenia wzrostu temperatury cieczy w kalorymetrze (w naszym doświadczeniu wody) , po wprowadzeniu do niej ciała badanego, czyli ołowiu, podgrzewanego uprzednio do temperatury .

Przebieg doświadczenia

Rozgrzany w ultratermostacie ołów (do znanej temperatury) wrzucamy do kalorymetru z cieczą, której masę i temperaturę również znamy. Następnie badamy zmianę temperatury.

  1. potrzebne definicje:

ciepło- rodzaj energii która samorzutnie przechodzi od ciała o temperaturze wyższej do ciała o temperaturze niższej aż do wyrównania temperatur.

Ciepło właściwe - ilość ciepła potrzebna do podniesienia temp. ciała o masie m=1kg o 1K.

Bilans cieplny - proces w którym temp. dwóch zetkniętych ze sobą ciał o różnych temp. po pewnym czasie wyrówna się. Dzieje się tak z powodu zasady zachowania energii.

Zasada zachowania energii - jeżeli układ ciał przekazujących sobie energię jest wyizolowany, to energia jaką dane ciało traci jest równa sumie energii pobranych przez inne ciała tego układu. Q=ΣQi

2.Wyniki pomiarów:

Masa

Badane ciało

mc[kg]

0.256

Kalorymetr

mk[kg]

0.092

Woda

mw[kg]

0.246

Temperatura

Początkowa ciała

Tc[K]

349

Początkowa kalorymetru

Tw[K]

295.2

Końcowa

Tk[K]

297

Ciepło

Właściwe

Wody

cw[J/kg*K]

4200

Kalorymetru

ck[J/kg*K]

Badanego ciała

cx[J/kg*K]

Tabela 1 „Wielkości potrzebne do obliczenia ciepła właściwego.“

Czas

Temperatura

T1

T2

T3

T4

T5

T6

T7

T8

T9

T10

t

(0C)

Tabela 2 „Przebieg zmian temperatury cieczy w kalorymetrze po wrzuceniu ogrzanego ciała stałego.“

3.Obliczenia.

W naszym doświadczeniu ogrzane ciało umieszczamy w kalorymetrze wypełnionym wodą o niższej temperaturze. Ilość energii oddanej przez to ciało, ochłodzone od temperatury początkowej do temperatury końcowej opisać można wzorem:

Q=cx*mc*(Tc - Tk),

Gdzie:

cx to ciepło właściwe

mc to masa ciała

Tc to temperatura początkowa

Tk to temperatura końcowa

Energię pobraną przez wodę opisać można zgodnie z równaniem: Q1=cw*mm*(Tk-Tw)

Gdzie:

cw to ciepło właściwe wody

mw to masa wody

Tw to temperatura początkowa kalorymetru

Tk to temperatura końcowa kalorymetru

Energie pobraną przez kalorymetr wraz z mieszadełkiem obliczyć można korzystając z zależności

Q2= ck*mk *(Tk - Tw).

Gdzie:

mk to masa naczynia kalorymetrycznego wraz z mieszadłem,

ck to ciepło właściwe, z którego wykonany jest kalorymetr;.

Aby obliczyć ciepło właściwe ciała stałego korzystamy z bilansu cieplnego ułożonego dla wymiany energii pomiędzy ołowiem ogrzanym do określonej temperatury, a kalorymetrem napełnionym cieczą o niższej temperaturze, stąd otrzymujemy równanie:

Q=Q1+Q2

A zatem:

cx*mc*(Tc-Tk)=cw*mw*(Tk-Tw)+ck*mk*(Tk-Tw)

Z równania tego otrzymamy:

(cw*mw + ck*mk) * (Tk - Tw)

Cx=-------------------------------------

mc * (Tc - Tk)

Ze względu na postać tego wzoru, możemy mierzyć temperaturę zarówno w skali Celsiusza jak i Kelwina.

Podstawiając wartości liczbowe z tabeli nr1 otrzymujemy:

(4200 J/kg*K * 0.224 kg + 902.5 J/kg*K * 0.092 kg)*(297 K - 295.8 K)

Cx=------------------------------------------------------------------------------------------------

0.256 kg*(349 K - 297 K)

Cx=138.312[J/kgK]

Pomiar ciepła właściwego obarczony jest błędem, ponieważ zarówno pomiar masy na wadze elektronicznej, pomiar temperatury jak i wartość ciepła właściwego wody obarczone są błędem.

Stąd błąd w obliczeniu ciepła właściwego ołowiu obliczamy zgodnie ze wzorem:

0x01 graphic
0x01 graphic
cw+0x01 graphic
mw+0x01 graphic
ck+0x01 graphic
mk+0x01 graphic
mc+0x01 graphic
Tc+0x01 graphic
Tw+0x01 graphic
Tk

.