Janusz Margański.
Miedzy powiastką a filozofią. O „Ferdydurke” Witolda Gombrowicza.
Konspekt
I Wstęp:
Wyselekcjonowanie fragmentu biografii autora ( Gombrowicza ), którego dzieło podlega analizie w artykule, pod kątem jego fascynacji filozoficznych.
Przedstawienie nowożytnych myślicieli europejskich mogących mieć wpływ na filozofię w Ferdydurke
b) Następnie zastosowany zostaje cytat mający być potwierdzeniem toku myślenia autora, wskazuje jak istotny jest przytoczony przez niego fragment życia Gombrowicza (co więcej zacytowany zostaje sam Gombrowicz, który potwierdza jak istotny wpływ podróż do Francji miał wpływ na jego twórczość), co jeszcze bardziej podnosi wiarygodność autora artykułu
c) Następnie pojawia się zdanie które jest jednoczesnym skomentowaniem cytatu jak i stwierdzeniem ( „ton w jakim Gombrowicz opisuje swą wyprawę do Francji dobrze wprowadza nas w interesujące nas aspekty Ferdydudurke”).
d) Analiza dotychczasowych badań krytycznoliterackich poświęconych aspektom filozoficznym w Ferdydurke, wskazanie tendencji krytyki do szufladkowania
O czym cytat pochodzący z jednego z opracowań, autor przytacza go by określić zakres i charakter badań nad Ferdydurke (Ferdydurke to powiastka filozoficzno - moralna „)
Przytoczenie słów Gombrowicza jako potwierdzenie i wskazanie dominacji filozofii egzystencjalnej w jego twórczości.
Przytoczenie słów Gombrowicza ( „…obwieszczał że wyprzedził egzystencjalizm”), jest kolejnym potwierdzeniem słów autora co więcej cytat w tym miejscu wprowadza spójność wypowiedzi i ma charakter porządkujący.
e) Następuje podsumowanie wstępu, wysunięta zostaje pierwsza teza „filozoficznych sensów Ferdydurke i wpisanego w nią dyskursu filozoficznego nie da się wyczerpać jedynie poprzez odwoływanie się do haseł i terminów utrwalonych w encyklopedii filozoficznej”
II. Rozwinięcie:
przedstawione zostają „techniczne aspekty” filozofii Gombrowicza zawartej w Ferdydurke,
Teza „ Gombrowicz zgłębia podpowiedziane mu przez intuicję, a nurtujące go problemy natury ontologicznej, epistemologicznej czy etycznej”
Przypis odwołujący do Dziennika Gombrowicza, nadaje rozważaniom autora spójny i logiczny charakter.
autor stopniowo i konsekwentnie zmierza do dogłębnego zanalizowania nie tylko zagadnień filozoficznych, ale również stara się rozstrzygnąć czy Ferdydurke jest powiastką filozoficzną, traktatem, i jak Gombrowicz realizuje poszczególne prądy filozoficzne.
zakończenie rozważań nad genezą filozofii w Ferdydurke
próba wytyczenia sfery mediacji między powiastką a filozofią - bezpośrednie przejście do głównego zagadnienia sformułowanego w tytule artykułu.
Przypis umieszczony poniżej ma charakter uzupełnienia tezy i wyjaśnia zamysł autora
Przypis - uzasadnienie, ( „analiza tych relacji pozwala przynajmniej wstępnie zarysować problematykę filozoficzną Ferdydurke)
ukazanie wpływu myśli Nietzschego na Ferdydurke
porównanie bohatera z traktatu Nietzschego ( ostatni człowiek) z prof. Pimko
cytat z traktatu Nietzschego stanowi potwierdzenie rozważań
sposób w jaki filozofia Nietzschego wpływa na konstrukcje dzieła Gombrowicza
kolejno następuje interpretacja:
funkcji cytatów i pojęć
trójdzielna kompozycja charakteryzuje poszczególne akapity:
wprowadzenie tematu, nawiązanie do poprzedniego (Pimko- rozbicie człowieka i świata na części efekt paradygmatu myślenia )
część rozwijająca ( powiązania z Kartezjuszem)
podsumowanie( Poszukiwanie mediacji przez Gombrowicza i wpisywanie się tym samym w historycznofilozoficzny dyskurs)
III. Zakończenie:
wnioski podsumowujące: powtórzenie i uporządkowanie tez zawartych w poszczególnych akapitach ( wymienienie wszystkich filozofów i myślicieli, którzy mieli szczególny wpływ na Ferdydurke).
powtórzenie i podkreślenie tezy zawartej w jednym z akapitów (Nietsche przewodnikiem filozoficznych poszukiwań).
krótkie streszczenie całego tekstu i głównych myśli w nim zawartych.