Oznaczenie pH utworów glebowych metodą potencjometryczną

Polega na pomiarze siły elektromotorycznej (różnicy potencjałów) ogniwa zbudowanego z dwóch elektrod - kalomelowej (elektroda odniesienia o stałym potencjale uzależnionym od iloczynu jonowego kalomelu - Hg₂Cl₂ którym jest wypełniona) i szklanej (elektroda pomiarowa o zmiennym potencjale, zależnym od stężenia jonów wodorowych w zawiesinie glebowej) oraz elektrolitu (zawiesiny glebowej). Aktualnie zamiast dwóch oddzielnych elektrod stosuje się jedną elektrodę uniwersalną (dwie zespolone). Zawiesinę glebową przygotowuje się w wodzie destylowanej (oznaczenie kwasowości czynnej) lub w 1 M KCl (oznaczenie kwasowości wymiennej), w stosunku gleba : woda destylowana lub gleba :1 M KCl jak 1:5.

Różnicę potencjałów występującą pomiędzy elektrodami zanurzonymi w elektrolicie mierzy się przy pomocy potencjometru wyskalowanego w jednostkach pH (pH-metr).

Każdy pH-metr wymaga przed pomiarem skalibrowania przy użyciu 2 roztworów buforowych o znanym pH, mieszczącym się w granicach wartości najczęściej spotykanych w glebach (między 4 a 8) przy uwzględnieniu temperatury jaką mają roztwory buforowe i zawiesina glebowa, a od której zależny jest wynik pomiaru. Kalibrowanie przeprowadza się zgodnie z instrukcją obsługi konkretnego pH-metru.

Wykonanie pomiaru pH:

1. Przygotować w małych zlewkach zawiesinę glebową w odpowiednim stosunku gleba: woda destylowana lub gleba:1 M KCl (w dwóch powtórzeniach), zamieszać i pozostawić na 6 godz (w warunkach ćwiczenia okres ten skraca się do 45 minut).

2. Dokładnie opłukać elektrodę wodą destylowaną i delikatnie osuszyć końcówkę bibułą.

3. Skalibrować pH-metr na 2 roztworach buforowych (po każdym pomiarze elektrodę opłukać i osuszyć).

4. Ustawić temperaturę pomiaru

5. Zanurzyć elektrodę w zawiesinie glebowej i dokonać odczytu wyniku.

6. Na podstawie uzyskanych wyników pomiarów pH określić odczyn badanych utworów glebowych.

1