DIAGNOZA FUNKCJONALNA
Dane personalne
Imię i nazwisko: Zosia
Imiona rodziców: Edyta, Paweł
Data urodzenia: 23.05.2001
Adres: ul. Błotna 44 45-100 Kołobrzeg
Dane do diagnozy zostały zebrane podczas praktyki asystencko-pedagogicznej, oraz rozmów z pedagogami, psychologami i rodzicami.
Do diagnozy wykorzystano narzędzia:
Arkusz obserwacji dziecka
Profil osiągnięć ucznia (J.Kielin)
Arkusz obserwacji Funkcjonowania Sensomotorycznego
Dokumentację dziecka
Kompetencje komunikacyjne
Z analizy danych z wywiadu wiadomo, że w rozwoju mowy Zosi pojawiło się gaworzenie (przed 6 miesiącem życia). Przed pierwszym rokiem życia zaczęła wypowiadać pierwsze słowa `'mama, tata, tutu, baba'' W wieku ok. 16 miesięcy rodzice zaobserwowali u Zosi utratę już posiadanych umiejętności komunikacyjnych -dziewczynka przestała mówić i rozumieć kierowane do niej słowa. Towarzyszyło temu pogorszenie się kontaktu wzrokowego i emocjonalnego. Rodzice wiążą tę sytuację z nabyciem umiejętności chodzenia przez Zosię i podanie jej szczepionki MMR
Od grudnia 2003 dziewczynka ponownie zaczęła ponownie nabywać umiejętności komunikacyjne, zarówno w zakresie posługiwania się mową oraz rozumienia jej.
Obecnie dziewczynka wykonuje większośc prostych poleceń np. `'rozbierz się, połóż, zrób sisi, daj piłkę'' Reaguje na swoje imię oraz zakazy. Zosia nazywa znane sobie przedmioty codziennego użytku, zwierzęta, zabawki. Niektóre słowa zastępuje typowo dziecięcymi nazwami, np. `'ciach, ciach'' -to nożyczki, a `'amam'' -to jedzenie.
Wskazuje na polecenie podstawowe części ciała (na obrazku, na sobie i na innej osobie). Rozpoznaje na obrazku niektóre części garderoby oraz niektóre proste czasowniki, np. `'pije, śpi'' dziewczynka dużo powtarza spontanicznie i na polecenie. Naśladuje dźwięki, zwierzęta, okrzyki. Występują echolalie odroczone. Biorąc pod uwagę opóźniony rozwój to echolalie są w obecnej chwili zjawiskiem rozwojowym - Zosia w ten sposób uczy się nowych słów. W toku dalszej terapii trzeba jednak zwrócić uwagę na to by echolalia nie utrwaliła się i nie nabrała charakteru stereotypowego. W ostatnich tygodniach dziewczynka zaczęła posługiwać się prostymi konstrukcjami wyrazowymi, np. `'pomóż mi, daj mi, daj pić'' częściej zgłasza również podstawowe potrzeby (głód, to że chce siku)
Nie informuje jednak o tym, że jest zmęczona lub źle się czuje. Często posługuje się spontanicznie i adekwatnie do sytuacji odgłosami `'ojej, bum, aj''
Gesty pomagają Zosi w zrozumieniu wielu poleceń. Sporo informacji czerpie również z kontekstu sytuacji. Dziewczynka nie odpowiada na pytanie `'chcesz?''. Nie rozumie polecenia `'gdzie jest?'' Zosia zna znaczenie słowa `'koniec, tutaj'' i sama ich używa adekwatnie do sytuacji. Dziewczynka nie rozumie pojęcia `'taki sam'' potrafi jednak z pomocą rozwiązać oparte na nim zadanie, jeśli zademonstrować jej, na czym to polega. Zosia nie wskazuje przedmiotów po opisaniu ich funkcji, potrafi jednak pokazać do czego służą znane jej przedmioty codziennego użytku (wykonuje nimi charakterystyczne ruchy) Nie zaobserwowano rozumienia i posługiwania się przymiotnikami oznaczający rozmiar i wielkość przedmiotów.
Od niedawna Zosia zaczęła pokazywać palcem żądająco ( ta umiejętność nie występowała wcześniej u dziecka) Zosia posługuje się również gestem oznaczającym `'nie ma, oraz `'papa'' połączonymi z odpowiednim komunikatem słownym. Nie zaobserwowano posługiwania się ruchami głowy oznaczającymi twierdzenie lub przeczenie.
W profilu dziewczynki obserwuje się nie równy poziom umiejętności z zakresu mowy czynnej i biernej. Zosia nie używa mowy dla opisania otaczającej ją rzeczywistości.
FUNKCJONOWANIE SPOŁECZNE I EMOCJONALNE
Zosia jest dzieckiem zainteresowanym otoczeniem, lubi nowe miejsca i osoby. Według rodziców dziewczynka buntuje się w odpowiedzi na zakazy. Podczas obserwacji nie zaobserwowano zachowań trudnych. W domu rodzice zostawiają Zosię w takich sytuacjach, by sama się uspokoiła . Ostatnio niemal wcale nie występują zachowania agresywne. Wcześniej dziewczynka biła się po głowie, szarpała za włosy, szczypała. Z wywiadu wiadomo, że Zosia nie rozumie zasady nie wchodzenia w bliski kontakt z osoba dorosłą (mogłaby po prostu z nią pójść).
Obecnie Zosia częściej nawiązuje kontakt wzrokowy, potrafi go utrzymać przez kilka sekund. Dziewczynka szuka również wzrokiem potwierdzenia dla tego co robi. Jednak nie wystarczająco wykorzystuje wzrok do regulacji kontaktu - w wielu kluczowych momentach nie patrzy na partnera, bardziej zainteresowana jest zadaniem lub przedmiotem.
Rodzice nie zauważyli, by Zosia szczególnie interesowała się innym dziećmi, nie obserwuje dzieci. Najbliższym proponuje aktywności poprzez przynoszenie przedmiotów, i komunikuje `'chodz'' i podaje nazwę przedmiotu.
W domu dziewczynka spontanicznie naśladuje czynności postaci z bajek oraz codzienne czynności domowników (np. czesanie się ) Rodzice nie zauważyli, aby Zosia dostrzegała potrzeby innych, ale udzielają jej się emocje najbliższych.
W rozwoju dziecka zabawy konstrukcyjne obserwuje się od listopada 2008- wieże i ciągi (Zosia przesuwa szereg klocków i udaje dźwięk pociągu). Od początku tego roku dziewczynka zaczęła bawić się w proste zabawy tematyczne -nosi lalkę, daje pić, kołysze. Zosia preferuje samodzielne zabawy tematyczne. W porównaniu do grupy rówieśniczej rozwój zabawy Zosia jest nieadekwatny do wieku biologicznego. Wcześniej zabawki nie interesowały Zosi, skupiała się na zabawach stereotypowych o charakterze auto stymulacyjnym. Pomimo znacznego przyrostu umiejętności w zakresie zabawy, rozwój tej umiejętności należy określić jako opóźniony.
Zosia chętnie wykonuje polecenia, podejmuje proste zabawy. Dobrze pracuje na zajęciach, podejmowała dialog. Dziewczynka pozytywnie reagowała na wzmocnienie społeczne, sama też biła sobie brawo
Motoryka
W rozwoju ruchowym dziewczynki pojawiły się wszystkie fazy. Siadać i wstawać Zosia zaczęła mając ok. 15 miesięcy, w tym też czasie zaczęła chodzić. Wskazuje to więc na opóźniony i nieharmonijny rozwój w tej sferze funkcjonowania. W wieku około 25 miesięcy rodzice zaobserwowali utratę niektórych umiejętności z zakresu koordynacji -jedzenie łyżką, mycie zębów. Obecnie Zosia samodzielnie wchodzi i schodzi ze schodów. Nie jeździ na rowerze. Chodzi i biega sprawnie ale nie towarzyszy temu swobodny ruch rąk. Dziewczynka chętnie angażuje się w prace plastyczne polegające na wydzieraniu, wydzieraniu, malowaniu farbami. Zosia lubi rysować i modelować z plasteliny. Podczas obserwacji dziewczynka naśladowała kreślenie pionowych i poziomych linii, stawianie kropek. W zakresie koordynacji wzrokowo-ruchowej dziewczynka wykazała się precyzją w wbijaniu kołeczków młotkiem, umieszczaniu kredek w otworach. Zosia prawidłowo dobierała figury geometryczne do zagłębień w tablicy. Podczas dobierania płytek o bardziej skomplikowanym kształcie dużo jeszcze eksperymentowała. Konieczność doskonalenia tej właściwości zaobserwowano również podczas zadań z puzzlami. Dziewczynka buduje wysokie wieże z klocków, nawleka korale na żyłkę. Zosia potrafi łapać piłkę, wrzuca ją do pojemnika z bliska. Doskonalenia wymaga umiejętność darcia papieru. Zosia poprawnie chwyta drobne przedmioty oraz kredki. Doskonalenia wymaga sposób trzymania nożyczek. Dziewczynka radzi sobie z przypinaniem klamerek. Dziecko nie preferuje żadnej z rąk obie są podobnie sprawne. Ćwiczenia wymaga umiejętność posługiwania się obiema rękami jednocześnie
FUNKCJONOWANIE POZNAWCZE
Zosia znajduje się na początku okresu przedoperacyjnego wg Piageta. Dziewczynka rozwiązuje samodzielnie problemy manipulacyjne. Poszukuje ukrytych przed nią przedmiotów. Dziewczynka rozwinęła również myślenie symboliczne - rozpoznaje przedmioty przedstawione na zdjęciach i obrazkach. Dokłada również piktogramy do zdjęć. Zosia potrafi posegregować takie same przedmioty ze względu na kolory( jednak zdarza się, że gdy przedmioty są dla niej bardzo atrakcyjne nie skupia się na zadaniu i popełnia błędy). Potrafi również z niewielką pomocą posegregować że względu na kształt (koła i kwadraty).
Podczas obserwacji Zosia dużo spontanicznie naśladowała. Oprócz słów i dźwięków powtarzała ruchy dużej i małej motoryki. . Odtwarzała proste miny -pokazywanie języka, nadymanie policzków. Wyłania się umiejętność naśladowania prostych budowli z klocków. Dziewczynka dostrzega małe przedmioty, zwłaszcza jeśli ją interesują . Nie zwraca jednak uwagi na zmiany w otoczeniu, zmiany w wyglądzie osób. Dziewczynka ma trudności w zapamiętywaniu sekwencji czynności.
ZABURZENIA SENSRORYCZNE
Dane zebrane z wywiadu i obserwacji wskazują na występowanie u dziewczynki zaburzeń sensorycznych w odbiorze i przetwarzaniu bodźców.
Zosia lubi silny ucisk. W czasie zajęć w wolnej chwili rzucała się na materac, często zawiesza ciężar ciała opierając się na rękach o stolik. Dziewczynka często podskakiwała, chodziła na palcach (niedowrażliwość czucia głębokiego).
Zosia często bada powierzchnie otaczających ja przedmiotów, chętnie dotyka różnych faktur. Preferuje szorstkie tkaniny, wkłada przedmioty to buzi (niedowrażliwość czucia powierzchniowego) Z wywiadu wiadomo że Zosia ma podwyższony próg bólu nie przeszkadza jej bardzo gorąca woda)
W obrębie zmysłu słuchu podejrzewa się występowanie nadwrażliwości. Dziewczynka lubi sama dostarczać sobie dźwięków -stuka, mocno rzuca przedmiotami. Dziewczynka ogląda przedmioty z bardzo bliska, lubi rzeczy kolorowe- posiada niedowrażliwosc zmysłu wzroku. Lubi się obracać, podskakiwać dostarcza sobie tym samym stymulacji przedsionkowej. W domu Zosia poszukuje różnych zapachów, lubi zapachy z kuchni i z toalety -niedowrażliwośc węchowa
ZACHOWANIE STEREOTYPOWE
Dawniej zachowania dziewczynki były stereotypowe, pochłaniały one jej uwagę i energię Zosi, miały charakter autostymulujący. Mama Zosi twierdzi żeod czasu wprowadzenie potrójnej diety (bezglutenowej, bezmlecznej, bezcukrowej) dziewczynka wyciszyła się i zaczęła interesować się innymi aktywnościami
MOTYWACJA
Dziewczynka była zainteresowana zajęciami, chętnie pracowała przy stoliku. Preferowała krótkie zadania, lubi aktywności ruchowe
SAMODZIELNOŚĆ I SAMOOBSŁUGA
Zosia pije samodzielnie z kubka, je za pomocą łyżki i widelca. Sama się ubiera i rozbiera. Nie potrafi jeszcze samodzielnie manipulować małymi elementami tj. guziki, suwaki
PODSUMOWANIE
Zosia jest dziewczynką bardzo pogodną , szybko nawiązuje kontakt emocjonalny.
Najbardziej u dziewczynki rozwinięte są: motoryka duża, koordynacja wzrokowo ruchowa oraz samodzielność. Najsłabiej rozwinięte obszary to: rozwój społeczny oraz mowa (bierna i czynna). Rozwój dziewczynki jest nieharmonijny