Postępowanie administracyjne w I 23.02.05
W każdym państwie istnieje system prawny. Każde państwo ma własny system prawny.
System prawny- wszelkie uregulowania prawe, które funkcjonują w danym państwie i są aktualne w określonym czasie. Teoretycznie można wyodrębnić system funkcjonujący w kilku państwach.
Prawo jest wszechobecne- większość dziedzin jest uregulowana w przepisach prawnych. System prawny jest zatem ogromnym zbiorem. System prawny jest wewnętrznie uregulowany. Zbiór prawny się dzieli i wyróżnia się trzy działy:
prawo karne- zbiór przepisów określających czyny, za dokonanie których jest przewidziana w ustawie kara. Karze podlegają tylko czyny ściśle określone w tabeli czynów zabronionych, np. zabranie rzeczy w celu przywłaszczenia. Źródłem jest Kodeks karny, który określa dodatkowo zasady odpowiedzialności karnej. Nie ma odpowiedzialności bez ustawy, jak również nie ma odpowiedzialności bez winy. Czyn musi być popełniony z własnej winy, która może być umyślna bądź nieumyślna.
prawo cywilne- zbiór przepisów normujących stosunki osobiste, jest to dział bardzo duży; Źródło to Kodeks cywilny i inne ustawy okołokodeksowe. Stosunki w prawie cywilnym podlegają pełnej autonomii stron (strony same kształtują stosunki wedle swojego uznania).
prawo administracyjne- dotyczy sfer różnych od karnych i majątkowych; dotyczy administracji- publicznego zarządzania państwa, obejmuje zarządzanie i kierowanie życiem społecznym państwa. Odnosi się do obywateli w aspekcie państwowo- administracyjnym. Prawo administracyjne- prawo zarządzania, zbiór, który charakteryzuje się brakiem kodeksu. Mimo usilnych prób nie wypracowano kodeksu administracyjnego, dlatego też uważa się obecnie, że wypracowanie kodeksu administracyjnego jest niemożliwe. Opracowanie kodeksu administracyjnego jest niemożliwe, gdyż administracja obejmuje przeróżne rzeczy, często ze sobą nie związane, ale podlegające regulacji prawa administracyjnego. Regulacje prawa administracyjnego materialnego są oparte na ustawach regulujących poszczególne dziedziny funkcjonowania społeczeństwa. Prawo administracyjne jest to najbardziej obszerna część systemu prawnego.
Nie ma innych działów, każdy przepis można odnieść do któregoś z tych działów.
Obok tego podziału istnieje jeszcze podział na prawo:
materialne- są to przepisy regulujące dany odcinek życia społecznego, jego prawne ustawienia, np. prawo budowlane. Są to ustawy, które regulują te sprawy od strony przedmiotowej, prawo materialne odnosi się do materii. W prawie cywilnym jest to Kodeks cywilny, np. reguluje problem własności- regulowana jest materia spadku.
formalne/ procesowe- przepisy, które normują to, kto i w jakich sytuacjach ma prowadzić sprawę; np. prawo podatkowe ma określoną procedurę (postępowanie)
Są trzy wielkie procedury:
postępowanie karne- regulowane przez Kodeks postępowania karnego; zajmują się tym postępowaniem sądy, policja, prokuratura
postępowanie cywilne- Kodeks postępowania cywilnego; sądy, komornicy
postępowanie administracyjne- Kodeks postępowania administracyjnego; mówi w jaki sposób działają organy państwa
dodatkowa procedura od 1 stycznia 2003 r.
procedura postępowania przed sądami administracyjnymi
Sądy administracyjne są zakończeniem postępowania administracyjnego.
Postępowanie administracyjne odstawowe:
Podstawowe źródła:
Ustawa Kodeks postępowania administracyjnego z 14 czerwca 1960 r. Ustawa ta jest dosyć stara i nie było poważnych jej zmian. Ustawa ta jednak nadal obowiązuje i w dalszym ciągu odpowiada wymaganiom. Pozytywną stroną tego jest to, że jest nadal odpowiednia i zdała egzamin, ponadto jest prawem znanym z powodu tak długiego funkcjonowania. Administracja pracuje w sposób pewny z powodu wieloletniej praktyki. Spawy, które były załatwiane kilka lat temu w określony sposób, nadal są w ten sam sposób załatwiane. Prowadzi to do tego, że społeczeństwo bezwiednie zapoznaje się z tą ustawą.
Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w postępowaniu administracyjnym z 1967
szereg aktów prawnych, w których są zawarte przepisy postępowania w zakresie określonej procedury
W ustawach szczegółowych jest zawsze odesłanie do Kodeksu postępowania administracyjnego- jeśli coś nie jest unormowane w ustawie, to odsyła się do KPA.
Sprawy rozpatrywane w trybie KPA (art. 1 KPA):
przed organami administracji publicznej w należących do właściwości tych organów sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych,
przed innymi organami państwowymi oraz przed innymi podmiotami, gdy są one powołane z mocy prawa lub na podstawie porozumień do załatwiania spraw określonych w pkt 1,
w sprawach rozstrzygania sporów o właściwość4) między organami jednostek samorządu terytorialnego i organami administracji rządowej oraz między organami i podmiotami, o których mowa w pkt 2, a także między tymi organami a sądami,
w sprawach wydawania zaświadczeń.
Administracja publiczna- np. ministrowie, organy centralne, jednostki samorządowe, wojewodowie, zespolona i niezespolona administracja, samorządowe kolegia odwoławcze.
Administracja publiczna:
rządowe
samorządowe
Administracja rządowa- te organy, które podlegają bezpośrednio rządowi, organy Rządu
Administracja samorządowa- administracja, która zajmuje się sprawami na określonym terenie, nie podlega Rządowi.
Podmioty gospodarcze podlegają administracji tylko w zakresie określonym w ustawie, podmioty te powinny wypełniać wszelkie zobowiązania publiczne.
Sprawa indywidualna- dotyczy konkretnej osoby w sensie fizycznym bądź prawnym.
Przepisy KPA nie odnoszą się do spraw ogólnych, np. plan zagospodarowania przestrzennego. Uchwalenie budżetu też nie w drodze KPA.
Decyzja- rozstrzygający akt wydany przez odpowiedni organ, np. pozwolenie na budowę.
Spór rzeczowy administracji rządowej z samorządową też załatwia się w drodze KPA.
Wyłączenia:
sprawy podatkowe- ordynacje podatkowe
wewnętrzne sprawy urzędów
sprawy załatwiane przez służby dyplomatyczne- przepisy konsularne bądź dyplomatyczne