Zasady organizacji w ZHP wycieczek górskich
Uchwała Głównej Kwatery ZHP nr 182/2005 z dnia 9 czerwca 2005 w sprawie zatwierdzenia instrukcji dotyczących organizacji imprez o charakterze specjalnościowym w ZHP
1. Postanowienia ogólne
1.1. Podstawę wydania niniejszych zasad stanowi § 64 ust. 3 pkt 9 Statutu ZHP.
1.2. Zasady określają procedury wewnątrzorganizacyjne związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem wycieczek i obozów wędrownych pieszych górskich.
1.3. Pojęcia obóz wędrowny, rajd, biwak, wycieczka piesza górska odnoszą się do wszystkich form organizowanych w ciągu roku (niezależnie od pory roku) na terenach położonych powyżej 600 m nad poziomem morza (n.p.m.), których rzeźba terenu stwarza zagrożenie dla zdrowia i życia osób na nich przebywających lub których zagospodarowanie rekreacyjno-sportowe kwalifikuje do uprawiania turystyki, rekreacji ruchowej i sportu w górach.
1.4. Organizatorzy harcerskich obozów wędrownych, rajdów, biwaków, wycieczek zobowiązani są przestrzegać:
1) Przepisów niniejszych zasad a także obowiązujących przepisów prawa, w tym:
2) Rozporządzenia Ministra Edukacji narodowej z dnia 21 stycznia 1997 r. w sprawie warunków jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania. (Dz.U. z 1997 r. nr 12, poz. 67),
3) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27.11.2001 r. w sprawie uprawiania alpinizmu. (Dz. 01.145.1624).
4) Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 maja 1997 r. w sprawie określenia warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach, pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne (Dz.U. z 1997 r. nr 57, poz. 358),
5) Instrukcji finansowej obozu
6) Instrukcji organizacyjnej HALiZ ZHP
7) Regulaminów parków narodowych i krajobrazowych
1.5. Specjalistycznymi uprawnieniami państwowymi w zakresie turystyki obowiązującymi w Polsce, o których mowa w poniższych Zasadach są:
a) Pilot wycieczek
b) Przewodnik górski
1.6. Specjalistycznym uprawnieniem społecznym w zakresie turystyki obowiązującymi w Polsce, o którym mowa w poniższych Zasadach jest Przodownik turystyki górskiej PTTK.
2. Organizatorzy
2.1. Organizatorem wycieczki, rajdu, biwaku, obozu wędrownego oraz zimowiska pieszego górskiego mogą być:
a) podstawowa jednostka organizacyjna ZHP w rozumieniu § 30 Statutu ZHP, klub specjalnościowy
b) szczep lub związek drużyn
c) hufiec
d) chorągiew
e) Główna Kwatera ZHP.
2.2. Komendantem wycieczki, rajdu, biwaku, obozu wędrownego oraz zimowiska pieszego górskiego może być:
1) w przypadku wycieczki, rajdu, biwaku trwającego do 5 dni (łącznie z przejazdami) osoba, która jest pełnoletnim instruktorem ZHP lub inną osobą pełnoletnią,
2) w przypadku obozu wędrownego trwającego powyżej 5dni osoba, która:
a) jest instruktorem ZHP w stopniu co najmniej podharcmistrzyni/ podharcmistrza,
b) ukończyła Kurs kierowników placówek wypoczynku dzieci i młodzieży
2.3. Do obowiązków komendanta biwaku, rajdu, wycieczki należy:
a) zgodne z obowiązującymi przepisami i terminowe zatwierdzenie, przeprowadzenie i rozliczenie w/w formy,
b) zabezpieczenie opieki osoba posiadającej umiejętność udzielenia pierwszej pomocy oraz apteczki,
c) dbanie o bezpieczeństwo zdrowia i życia uczestników obozu wędrownego, biwaku, rajdu, wycieczki,
d) zapoznanie uczestników z obowiązującymi regulaminami przed rozpoczęciem danej formy,
2.4. Do obowiązków komendanta obozu wędrownego należy:
a) zapewnienie co najmniej jednej osoby z państwowymi lub społecznymi uprawnieniami specjalistycznymi,
b) zapewnienie opieki medycznej oraz apteczki,
c) zgodne z obowiązującymi przepisami i terminowe zatwierdzenie, przeprowadzenie i rozliczenie organizowanej formy,
d) dbanie o bezpieczeństwo zdrowia i życia uczestników obozu wędrownego, biwaku, rajdu, wycieczki,
e) zapoznanie uczestników z obowiązującymi regulaminami przed rozpoczęciem danej formy.
2.5. W przypadku wędrówek na terenach górskich, leżących na obszarach parków narodowych i rezerwatów przyrody oraz leżących powyżej 1000 m n.p.m., grupę prowadzić mogą tylko górscy przewodnicy turystyczni.
2.6. W skład kadry obozu wędrownego, biwaku, rajdu, wycieczki muszą wchodzić co najmniej 2 osoby pełnoletnie. Jedna osoba pełnoletnia może sprawować opiekę maksymalnie nad 20 niepełnoletnimi uczestnikami powyżej 10 roku życia lub 15 osobami do 10 roku życia..
3. Uczestnicy
3.1. Uczestnikami harcerskiego wycieczki, rajdu, biwaku, obozu wędrownego oraz zimowiska pieszego górskiego mogą członkowie ZHP oraz osoby niezrzeszone w wieku powyżej 6 lat.
3.2. Decyzję w sprawie zakwalifikowania uczestnika do udziału w imprezie podejmuje komendant biwaku, rajdu, wycieczki, obozu wędrownego w konsultacji z kadrą obozu, rajdu, biwaku, wycieczki.
4. Zasady organizacyjne
4.1. Do obowiązkowego ekwipunku obozu wędrownego, biwaku, rajdu, wycieczki należą:
a) Sprawny sprzęt komunikacyjny umożliwiający szybkie skontaktowanie się ze służbami ratowniczymi (telefon komórkowy, CB, inne).
b) Aktualna mapa okolicy
c) Odpowiednio wyposażona apteczka pierwszej pomocy.
d) Polisa ubezpieczeniowa
e) Dokumentacja wymagana do organizacji wycieczki, rajdu, obozu wędrownego zatwierdzona we właściwej komendzie (zgodnie z "Instrukcją organizacyjną HAL i Z")
4.2. Komendant zobowiązany jest do przerwania obozu wędrownego, biwaku, rajdu, wycieczki górskiej w terenie, na którym występującym okresowo zagrożeniu lawinowym podczas poruszania się po zagrożonym odcinku szlaku, w przypadku ogłoszenia przez GOPR/TOPR 3, 4 lub 5 stopnia zagrożenia lawinowego.
4.3. Poruszanie się w górach, zwłaszcza na terenach parków narodowych i krajobrazowych po zmroku i w nocy powinno być ograniczone do niezbędnego minimum (np. powrót ze szlaku). Trasa imprezy powinna być zaplanowana tak, by można było dojść do punktu docelowego przed zapadnięciem zmroku.
4.4. Na terenach wysokogórskich oraz górskich w zimie i podczas trudnych warunków atmosferycznych, objętych bezpośrednią działalnością GOPR lub TOPR, wszystkie obozy wędrowne, rajdy, biwaki, wycieczki muszą być zgłoszone do GOPR lub TOPR co najmniej 7 dni przed terminem rozpoczęcia. Zgłoszenie powinno zawierać:
a) określenie organizatora obozu wędrownego, biwaku, rajdu, wycieczki,
b) termin i czas trwania,
c) miejsce odbywania się lub trasę wędrówki,
d) przewidywalną liczbę uczestników.
5. Program
5.1. Program obozu wędrownego, biwaku, rajdu, wycieczki, jako imprezy specjalistycznej powinien służyć dalszemu rozwijaniu zainteresowań uczestników, zdobywaniu przez nich nowych wiadomości o zwiedzanym regionie a także specjalistycznej wiedzy turystycznej. Program obozu wędrownego powinien być kontynuacją śródrocznego programu pracy jednostki organizującej.
5.2. Program powinien uwzględniać zdobywanie przez uczestników specjalistycznych odznak
i uprawnień (Górska Odznaka Turystyczna PTTK, Odznaka Turysta Przyrodnik PTTK, Regionalna Odznaka Krajoznawcza PTTK, odznaki regionalne, Organizator Turystyki PTTK i inne), sprawności harcerskich oraz umożliwiać realizację zadań na stopnie harcerskie.
5.3. Plan pracy harcerskiego górskiego obozu wędrownego musi być zatwierdzony przez właściwą komendę hufca lub chorągwi oraz przodownika turystyki górskiej posiadającego uprawnienia na region, w którym odbywa się impreza. Każdy plan biwaku, wycieczki i rajdu musi być zatwierdzony we właściwej harcerskiej komendzie.
6. Dokumentacja
6.1. Do zatwierdzenia obozu wędrownego, biwaku, rajdu, wycieczki i uzyskania zezwolenia organizator obowiązany jest przedłożyć we właściwej komendzie dokumenty określone przez Instrukcję organizacyjną HALiZ oraz Instrukcję finansową obozu.
7. Postanowienia końcowe
Zasady niniejsze wchodzą w życie z dniem 15.06.2005