Tematy na egzamin:
1 Omówić finkcje polityki gospodarczej oraz podać zalecane normy funkcji dla gospodarki rozwiniętej i dla kraju słabo rozwiniętego.
2. Wymień i omów rodzaje strategii rozwoju
3. Wymień i omów cele rozwojowe polityki gospodarczej
4. Omów instrumenty polityki rolnej
5. Polityka kursowa i pieniężna
Polityka Gospodarcza
Ramowy zakres wykładu:
istota polityki gospodarczej, definicje, funkcje.
polityka gospodarcza w historii mysli ekonomicznej
makroekonomiczne podstawy polityki ekonomicznej
polityka wzrostu gospodarczego
polityka rozwoju
p. pienięzna
p. budżetowa
p. antyinflacyjna
p. dostosowawcza
p. handlowa
p. rolna
p. regionalna
rozwój zrównoważony
spór „ile państwa w gospodarce
1. Istota polityki gospodarczej. Polityka- sztuka rządzenia. Politicos- społeczny. Polityka gospodarcza oznacza oddziaływanie państwa na gospodarkę narodową, na jej dynamikę i strukturę, na stosunki gospodarcze w państwie oraz na jego relacje z zagranicą.
Funkcje polityki gospodarczej: stabilizacyjna, redystrybucyjna, lokacyjna.
Zagraniczna polityka gospodarcza- świadome oddziaływanie państwa na stosunki gospodarcze z zagranicą, przedmiot oddziaływania, przepływy pieniężne, przepływy czynników produkcji, obrót dóbr i usług.
2. Ewolucja ekonomii:
- etyka starozytna
- etyka chrześcijańska
- racjonalność gospodarcza
- istota źródła wartości i podporządkowanie jej działań człowieka
- zwrot w stronę człowieka, wypracowanie instrumentów analizy mikro.
- dyskusja- wolność- protekcjonizm
- specyficzny kunszt ekonomia rozwoju
* ujęciae mikro-makro
*ewolucja nazwy
*ekonomia polityczna
* rola państwa
*definicje ekonomii
Definicje rozwoju gospodarczego:
gospodarczego najbardziej ogólnym rozumieniu rozwój oznacza długotrwały proces zmian mających kierunek pozytywny. W warunkach społecznych, a także w popularnej formie rozpowszechniany przez media, rozwój społeczno-gospodarczy jest traktowany jako współzależności między inwestycjami, inwestycjami oszczędnościami. Inwestycje=oszczędności.
Kryteria podziału krajów świata pod względem rozwoju gospodarczego- wykorzystanie różnych rodzajów mierników.
Ekonomiczne PKB- oczne tempo przyrostu PKB, struktura zatrudnienia ludności, struktura towarowa handlu zagranicznego
przemysłowe
demograficzne- średnia długość trwania życia, struktura wiekowa ludności
społeczne- mierniki poziomu życia.
Ekonomiczne mierniki rozwoju
PKB- konsumpcja+inwestycje+wydatki rządowe+eksport-import.
PKB wazony: USA, Chiny, PKB najw. Gosp: Japonia; Polska 25, 552,4
PKB wg USA, PKB kursie: Japonia, PKB moneta. Niemcy; Polska 23, 320763
Gospodarka narodowa jako system otwarta.
Gospodarka- powiązania z otoczeniem międzynarodowym oszczędności zasilana ze źródeł zewnętrznych.
Gospodarka zamnknięta- brak powiązań gospodarki, produkcja na rynek wewnętrzny z własnych zasobów, w tych warunkach wypracowanie oszczędności wiąże się z ograniczeniem konsumpcji.
Strategia rozwoju gospodarczego:
wspieranie eksportu- rozwój gałęzi przemysłu przetwórczego, zwł. Lekkiego
substytucja importu, ograniczenie rozwoju przemysłu dóbr konsumpcyjnych na rzecz przemysłu ciężkiego ciężkiego maszynowego.
Relacje rektora rodzinnego obcego w sektorze gospodarczym
BIZ- bezpośrednie inwestycje zagraniczne
Gospodarka narodowa jako element gospodarki światowej.
Globalizacja i zaawansowana integracja.
Teoria ekonomii wobec środowiska przyrodniczego( główne nurty)
-myśl grecka
- fizjokratyzm
- ekorozwój i rozwój zrównoważony
Dziedzictwo fizjokratyzmu
- kontynuacja nurtu liberalnego
- Tablea Ecnimique- sposób liczenia wartości wytworzonej w rolnictwie
- współczesna koncepcja przepływów międzygałęziowych Vasiliya Leontieffa.
- prawa racjonalnego gospodarowanie
Fizjokratyzm w praktyce gospodarczej
Fizjokratyzm w Polsce
- Stanisław Leszczyński i „ głos wolny wolność ubezpieczający”
- niechęć do handlu , export zbóż jako narodowa spexcjalnośc
- hasło wolności popularne,
- brak zaawansowanej struktury makroekonomicznej
Dawid Ricardo:
- sylwetka
- dorobek
- teoria malejących przychodów, okoliczności powstania, zasada, teoria renty różniczkowej, wnioski
Od ekorozwoju do rozwoju zrównoważonego
Początki ekorozwoju główne daty i wydarzenia
1968-raport sekretarza generalnego ONZ U Thanta zatytułowany „Człowiek i jego środowisko, ranga środowiska przyrodniczego dla rozwoju
1972- konferencja ONZ w sztokholmie : Środowisko i Człowiek” pojawia się termin ekorozwój, pierwsza definicja. Ekorozwój to strategia rozwoju ukierunkowana na racjonalne wykorzystanie lokalnych zasobów oraz wiedzy posiadanej przez rolników na potrzeby izolowanych obszarów wiejskich Trzeciego Świata.
1974- Deklaracja z Cocoyoc- podczas konferencji w Meksyku w 1974 r. sformułowanie głownego celu: rozwijanie posiadanych umiejętności oraz zapewnienie odpowiedniej organizacji działań w celu optymalnego wykorzystanie zasobów danego ekosystemu, tak aby móc zaspokoić potrzeby podstawowe.
Elementy ekonomii rozwoju wykorzystane przy wdrażaniu idei ekorozwoju:
- koncepcja technik dostosowywanych/pośrednich
- Idea self-reliance czyli polegania na własnych siłach.
„Podstawowa cechą współczesnej ekonomii zorientowanej na zjawiska rynkowe jest pominięcie faktu, iz człowiek zależy od przyrody. Dziś dewastacja środowiska, a w szczególności szkody wyrządzone przyrodzie, jest tak wielka, że można właściwie zapytać czy ekonomia „ w obecnym kształcie ma sens”..
E. F. Schumacher
Pierwsze i najważniejsze definicje rozwoju zrównoważonego:
polega na zaspokajaniu potrzeb bieżących, w taki sposób aby nie ograniczać możliwości zaspokajania potrzeb w przyszłości
strategia przekształceń ekologicznych, społecznych, techniczno-technologicznych i organizacyjnych, których celem jest osiągnięcie racjonalnego racjonalnego i trwałego poziomu dobrobytu społecznego, umożliwiającego przekazanie go następnym pokoleniom bez obawy zagrożenia destrukcją zasobów przyrody i ekosystemu.
Polityka dostosowawcza jest to świadome działanie w kierunku przywracania zachwianej równowagi bilansu płatniczego. Jest ona stosowana w krajach zadłużonych, których gospodarka znajduje się w stanie dalekim od równowagi a mechanizmy rynku w wielu dziedzinach są niesprawne. Przyczyna tych dysproporcji jest struktura ekonomiczna wymagająca przeobrażeń i przystosowań, istotny wpływ mają międzynarodowe organizacje gospodarcze.
Podział polityki dostosowawczej:
- ortodoksyjne- koncepcja absorpcyjno-dochodowa, która zakłada, że równowagę bilansu płatniczego osiąga się przez ograniczenie importu i zwiększenie eksportu
- monetarna - wyjaśnia powstawanie deficytu handlowego na skutek nadmiernej kreacji pieniądza. Według tego podejścia równowaga bilansu płatniczego jest przede wszystkim zjawiskiem pieniężnym. Zgodnie z tym sytuacja w bilansie płatniczym pozostaje w ścisłym związku z równowagą podaży pieniądza i popytu na pieniądz.
Sposobem przywrócenia równowagi bilansu.
Polityka inflacyjna państwa to zespół działań i decyzji zmierzających do ograniczenia inflacji do poziomu kilku procent rocznie.
Stopa inflacji- procentowa zmiana poziomu cen.