Postulaty dobrego prawa
dostatecznie ogólne
bo wtedy tylko może być sprawiedliwe a nie być kapryśnym dyktatorem,
[w prawie anglosaskim jest prawo że 3 razy zostanie ktoś złapany na przestępstwie to za 3 razem zostaje skazany na dożywocie. W Ameryce jak się nie ma kasy ma się małe szanse przed wymiarem sprawiedliwości. Jest to przykład prawa nieogólnego - kazuistycznego? Kazuistyka to szczegółowość. Im więcej kazuistyki tym więcej potencjalnej niesprawiedliwości. ]
w średniowieczu jak czarownica się topiła to była niewinna, jak czarownica się nie topiła to była czarownicą (apropos nie wiem czego)
nie powinno być sprzeczne
normy prawne nie powinny być ze soba sprzeczne - nie ma takiej sytuacji które regulują ten sam przypadek, jedna mówi zachowaj się w sposób A a druga zachowaj się w sposób B.
rodzaje sprzeczności
kolizja norm w czasie
to jest takie niechlujstwo prawnicze. każda uchwała powinna mieć przepisy derogacyjne - nowa ustawa keidy wchodzi w życie uchyla starsze normy prawne. tworzy się nowe prawo i nie ma przepisów derogacyjnych i wtedy mamy sytuacje kiedy tę samą sytuacje reguluje prawo stare i nowe - mamy kolizje norm w czasie
istnieje taka reguła że nawet jak nie ma przepisów derogacyjnych to obowiązuje nowe prawo
druga reguła to wyjątek - jeżeli nowa ustawa jest ogólna a w starej ustawie jest przepis szczególny to nowa ustawa nie uchyla starej ustawy - np. kodeks cywilny jest o charakterze ogólnym, ogólnie przedstawia sprawy dotyczące umowy przewozu. jeśli byśmy zmienili prawo cywilne to i tak obowiązuje szczegółowe ustawy dotyczące przewozu konkretnych towarów
reguła porządku hierarchicznego - na górze jest konstytucja itd. oczywiście akt niższczego rzędu nie powinien być sprzeczny z aktem wyższego rzedu
kolizja norm w przestrzeni
polega na tym że zderzają się normy prawne ustawodawstwa różnych państw dotyczące jednej osoby
reguły kolizyjne - jeśli chodzi o nieruchomość to dotyczy to zawsze prawa tam gdzie leży ta nieruchomość; zobowiązania (umowy) - w umowie powinno być wskazane według którego prawa będą rozstrzygane konflikty, ale jeżeli prawnicy o tym zaponą to obowiązuje prawo państwa w którym umowa została podpisana; kolejna kolizja dotyczy osób cywilnych i pełnoletniości - w różnych krajach ten wiek jest różny - jeżeli Teofil weźmie ślub na filipinach z 14latką to czy ślub jest ważny? tak, ślub jest ważny - bierze się prawo państwa z którego dany obywatel pochodzi
powinno być stabilne i nie zaskakiwać ogólnymi zmianami
powinno być jasne i zrozumiałe
zupełne
w systemie prawnym nie powinno być luk prawnych, system powinien być zupełny nie powinien zawierać luk, dziur.
[Życie pędzi na przód i często prawo nie nadąża za nim. Prawo autorskie np. było ważne 1952 do 1994 - bardzo długo. W 1994 ustawa o ochronie praw autorskich nie obejmowała ochrony programu komputerowego - co było ewidentną luką prawną]
Sposoby wypełnienia luk prawnych [sąd musi wypełnić lukę prawną]
analogia ustawy
polega na tym że sędzia bierze podobną normę prawną i zastosowuje ją do podobnej sytuacji
analogia prawa
wtedy kiedy sędzia nie znajdzie podobnego prawa, musi stworzyć nowe prawo budując je na podstawie ogólnych norm prawnych danego systemu państwa
nie dopuszczamy luk w prawie karnym - nie może być przestępstwem cos co nie jest uregulowane jako przestępstwo
jest kilka instancji
prawo nie powinno domagac się od adresatów spełnienia rzeczy niemożliwych
11 listopada (odzyskania niepodległości) przyszła niepodległość i my wszyscy jesteśmy elitą - musimy przesądzić podstaweowe sprawy. Polska jeszcze nie ma granic, granica wschodnia plonie, straszna nędza po wyniszczającej wojnie gdzie polska nie brała udziału, głod nędza - jako elita musimy sobie z tym poradzić, musimy scalić te 3 zabory i 4 różne prawa (bo księstwo warszwskie). Żeby zjednoczyc Polskę po tylu latach (historycy mówią o cudzie niepodległości - przypadek stworzył szansę, gdyby cud nastąpił 10 lat pożniej Polska nie scaliłaby się z powodu rozwoju technologicznego. Im dłużej trwała niewola tym trudniej było to scalić - trudno połączyc komputer z liczydłami, był to ostatni moment żeby scalić Polskę - podobnie jak 1989 był ostatnim momentem żeby scalić Europę - [wracamy do tematu….].
Bardzo szybko powstaje znakomite ustawodawstwo. W 1932 roku został ustanowiony kodeks karny który obowiązywał do roku 1972. Należy chylic czoła przed mądrością ludzi którzy stworzyli prawo które przetrwało ciężką próbę zmiany ustroju i przetrwało tyle lat. Ale gdy nadszedł socjalizm wydano mały kodeks karny w którym większość kar to była kara śmierci. Jego cecha było również to że tam była tylko jedna instancja - wyrok był od razu prawomocny, tylko prezydent (Bierut) miał prawo łaski. Dlaczego o tym wspomniałem? Wracam do młodych lat i siedzę na praktyce w sądzie. Jest sytuacja - młody człowiek ukradł samochód żeby przewieźć dziewczynę - nie było takiego przestępstwa że kradniemy na chwilę. Najgorszym przestępstwem było kradzież mienia państwowego. Były 3 rodzaje własności
Własność prywatna, państwowa i indywidualna.
Chłopak wsiadł do państwowej wołgi i dostał