19.11.2008
Pieniądze w małżeństwie : intercyza
Jeżeli bierzemy ślub to żyjemy w ustroju ustawowej wspólności.
Majątek przedmałżeński jest odrębnym dla każdego z małżonków. Wyłączone są też darowizny i spadki.
Wszystko, co oboje zarobią w ciągu małżeństwa jest wspólne ( przyniesione do domu jest wspólne).
Intercyza musi być zawarta w formie aktu notarialnego, można ją zawrzeć w każdym momencie trwania małżeństwa, także przed wstąpieniem w związek małżeński, jednak w tym przypadku będzie ona ważna od dnia ślubu.
Intercyza pozwala na :
rozszerzenie wspólności ustawowej
Wspólność rozszerzona - umowny ustrój majątkowy, który obejmuje przedmioty, prawa, które wg ustroju wspólności należą do majątku odrębnego. Możemy rozszerzyć ją na wszystko albo na nic. Są prawa niezbywalne, których nie można objąć wspólnością:
- alimenty (obowiązek alimentacyjny - jeżeli mąż płaci to żona nie może)
- wierzytelności z tytułu odszkodowania np. za uszkodzenie ciała
- przedmiotów użytku osobistego (ubranie, przedmioty potrzebne do wykonywania zawodu, sprzęt fotograficzny itd.)
- nie można włączyć przedmiotów nabytych przez spadek lub darowiznę, jeśli spadkobierca zapisał, że sobie tego nie życzy.
ograniczenie wspólności ustawowej
Z majątku wspólnego wyłączane są dokładnie określone przedmioty bądź prawa majątkowe (coś zawsze musi pozostać).
wyłączenie wspólności - ustanowienie ustroju rozdzielności majątkowej
Małżonkowie nie mają w ogóle majątku wspólnego, tylko odrębne. Każdy z nich zarządza swoim majątkiem i nim dysponuje.
Przy rozdzielności nie gwarantuje się spłaty długów współmałżonka (wierzyciele o tym muszą wiedzieć). Bez zgody małżonka nie można kupić nieruchomości, ale można np. wziąć kredyt.
Kto rozdziela majątki: jeśli jeden z małżonków prowadzi działalność gospodarczą to można rozdzielić majątki (dom dla żony - po upadku firmy nie stracą go )
Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków /na wypadek podziału/
2005 r. - rozdzielność majątkowa nie jest korzystna dla jednego z małżonków (rzadko dzielone są na pół)
Małżeństwo - każdy ma odrębny majątek
Rozwód - mierzy się o ile w czasie trwania małżeństwa wzrósł majątek każdego z nich i dzieli się je równo na pół.
Gdy małżonek nagle znika, to może narobić długów, które potem musi spłacić żona. Sąd może ustanowić przymusowy ustrój rozdzielności majątkowej (z jakichś ważnych powodów) w uzasadnionym przypadku, Może to zrobić z data wsteczną.
W różnym kraju różnie to funkcjonuje. Obowiązkiem jest jednak łożyć na rodzinę mimo intercyzy.
Rozwód
2000r. - 43 tys. rozwodów
2005r. - 100 tys. rozwodów
3 przyczyny:
- alkoholizm
- niezgodność charakterów
- niewierność
Sąd nie ma obowiązku orzekania rozwodu.
Główną przesłanką do orzeczenia rozwodu jest zupełny i trwały rozkład pożycia między małżonkami.
Rozkład zupełny - jeśli wszelkie więzi pomiędzy małżonkami uległy zerwaniu.
3 rodzaje więzi: → duchowe (nie kocha już)
→ fizyczne
→ gospodarcze (nie prowadzą wspólnego gospodarstwa, nie mają wspólnych pieniędzy)
Rozkład trwały - upływ czasu od momentu pojawienia się problemów w małżeństwie.
Sąd bada stałość decyzji małżonków. Nie orzeknie on rozwodu jeżeli:
- w skutek rozwodu miałyby ucierpieć małoletnie dzieci (negatywny wpływ na psychikę dzieci)
- kiedy rozwodu żąda małżonek winny rozkładu pożycia a drugi nie wyraził zgody
- kiedy orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego (np. gdy jeden jest ciężko chory i nie miałby się nim kto zaopiekować)
Należy wnieść pozew rozwodowy do sądu okręgowego, właściwego ze względu na ostatnie wspólne miejsce zamieszkania małżonków.
Rozwód można już dostać na pierwszej rozprawie, jeśli nie ma dodatkowych komplikacji (dzieci, orzekanie o winie, itd.).
Nie jest konieczne wstawiennictwo obojga małżonków.
Orzekając rozwód sąd orzeka:
- czy i który z małżonków jest winny/odpowiedzialny za rozkład małżeństwa
- na zgodne żądanie małżonków sąd zaniecha orzekania o winie : skutki są takie jakby winy nikt nie ponosił (dużo szybciej przeprowadzony)
- o władzy rodzicielskiej nad wspólnymi dziećmi
- o kosztach jakie będą ponosić w związku z utrzymywaniem dziecka
- może orzec o sposobie zarządzania zajmowanego mieszkania
Powrót do nazwiska panieńskiego : w ciągu 3 miesięcy składa się wniosek do urzędu stanu cywilnego i wraca się do nazwiska panieńskiego
Separacja
Jest orzekana, gdy nastąpił zupełny rozkład pożycia (niekoniecznie trwały). Albo oboje zgodnie składają wniosek albo jedno z nich.
Przy orzeczeniu następuje automatycznie rozdzielność majątkowa. Nie można zawrzeć powtórnego małżeństwa. Zachowuje się nazwisko męża. Powoduje wyłączenie z dziedziczenia, chyba że na podstawie testamentu.
Można uregulować sprawę alimentów - można się domagać alimentów od byłego współmałżonka w przypadku, gdy nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i znajduje się w niedostatku (np. chory i nie pracuje) lub od małżonka, który został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia a rozwód powoduje pogorszenie się sytuacji materialnej tego, który jest niewinny. Pierwsze wygasa po 5 latach. W drugim przypadku wygasa albo w razie śmierci, albo powtórnego małżeństwa tej osoby, która pobierała alimenty.
Obowiązek wzajemnej pomocy. Toczy się za zamkniętymi drzwiami. Tańsze jest branie wspólnego adwokata.
Przy orzekaniu rozwodu sąd może orzekać o podziale majątku. Może orzec o przyznaniu mieszkania jednemu, konieczności spłaty drugiego, o eksmisji jednego, może też orzec o podziale wspólnego mieszkania, kto za co płaci.
Dziecko urodzone do 300 dni od orzeczenia rozwodu jest traktowane za biologiczne byłego małżonka.