I. WSTĘP

Wrzenie jest to proces intensywnego parowania nie tylko na powierzchni cieczy, ale również wewnątrz cieczy. Ciśnienie „p” wewnątrz pęcherzyka pary równe jest:

p = po + rgh + PRM

gdzie: po - ciśnienie zewnętrzne

rgh - ciśnienie hydrostatyczne leżących nad pęcherzykiem warstw

cieczy,

PRM = - dodatkowe ciśnienie związane z napięciem powierzchniowym pęcherzyka pary cieczy

r - promień pary pęcherzyka

s - napięcie powierzcniowe cieczy

Wrzenie następuje w temperaturze, w której ciśnienie par nasyconych wewnątrz pęcherzyka

pp > po + rgh + PRM jeśli w cieczy istnieją odpowiednie centra, na których mogą się tworzyć pęcherzyki pary to PRM<<po oraz rgh<<po i warunek wrzenia można zapisać p » po temperatura wrzenia jest to zatem temperatura cieczy, w której ciśnienie pary nasyconej jest równe ciśnieniu zewnętrznemu. Zależność temperatury wrzenia cieczy od cisnienia określa równanie Claussiusa-Clapeyrona:

gdzie: l - molowe ciepło parowania,

vp - molowa objętość pary w temperaturze T,

vc - molowa objętość cieczy w temperaturze T.

Przyjmując upraszczające założenia:

1) l jest stałe, co jest w przybliżeniu słuszne dla różnicy temperatury

równej kilkadziesiąt stopni,

2) zaniedbując molową objętość cieczy, czyli przyjmując, że:

vp - vc » vp

3) stosując równanie gazów doskonałych dla pary cieczy

otrzymamy:

Równanie (3) można napisać w postaci:

Po scałkowaniu stronami otrzymujemy następujący wzór:

lub

gdzie:

Ponieważ dla interesującego nas przedziału temperatur średnia wartość oraz , więc A = 4950 K

Pisząc równanie (6) dla dwu różnych ciśnień po i px

oraz odejmując stronami równanie (8) i (7) otrzymamy:

Wiedząc, że pod ciśnieniem 9,81×104 Pa woda wrze w temperaturze 373 K, podstawiamy w równaniu (9) odpowiednio za po = 9,81×104 Pa

i To = 373 K i wyliczamy ciśnienie px, przy którym woda wrze w temperaturze Tx.

II. WYNIKI POMIAR*W

Numer

pomiaru

Ciśnienie

Temp. wrzenia

Ci*nienie rzeczywiste

[kG/cm2]

[K]

[hPa]

1

0,95

317

80,55

2

0,9

324,5

129,6

3

0,85

331,5

178,65

4

0,8

337

227,7

5

0,75

341,5

276,75

6

0,7

345,4

325,8

7

0,65

348,5

374,85

8

0,6

351,6

423,9

9

0,55

354,2

472,95

10

0,5

356,6

522

11

0,45

358,9

571,05

12

0,4

361

620,1

13

0,35

362,9

669,15

14

0,3

365

718,2

15

0,25

366,5

767,25

16

0,2

368

816,3

17

0,15

369,5

865,35

18

0,1

371

914,4

19

0,05

372,2

963,45

20

0

373

1012,5

W naszej tabelce ciśnienie jest wielkością odczytaną z wakuometru jednak do wszystkich obliczeń wykorzystujemy ciśnienie rzeczywiste, które otrzymujemy po odjęciu od ciśnienia atmosferycznego zmierzonej wartości ciśnienia wyrażonego w hPa, pamiętając, iż 1kG = 9,81 N,

a 1cm2 = 10-4 m2.

Następnie wyliczamy px dla trzech wartości temperatur:

tx = 80oC = 353 K

tx = 60oC = 333 K

tx = 40oC = 313 K

i porównujemy tak wyliczone wartości z wartościami z wykresu

t = f(p) dla podanych temperatur.

Numer

Temp. wrzenia tx

Ci*nienie px

pomiaru

[K]

[hPa]

1

353

463

2

333

199

3

313

77

III. OBLICZANIE BŁ*D*W

Na wykresie zależności t = f(p) nanosimy błąd pomiaru, przyjmując Dt = 0,5oC = 273,5 K, Dp = 103 Pa = 10 hPa. Sprawdzamy czy odczytane z wykresu wartości px równają się w granicach błędu wartościom wyliczonym teoretycznie.